مصادیق حیازت

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] در حقوق اسلامی ، حیازت از اسباب مالکیت محسوب شده است. حیازت مصادیقی دارد که به آن می پردازیم.
اموال پیداشده ای که در تصرف هیچ کس نیست و مالک آن مجهول است، در فرض وجود شرایط خاصی که بیان خواهد شد، از مباحات محسوب می شوند و یابنده می تواند آن ها را حیازت و تملک کند. اموال پیدا شده دو گونه اند: اشیا و حیوانات.
← اشیا
اعراض عبارت است از صرف نظر کردن از حق عینی و به اصطلاح فقهی از ملک ؛ همان طور که ابراء عبارت است از صرف نظر کردن از حق دینی و اسقاط عبارت است از صرف نظر کردن از هر گونه حق . به نظر مشهور فقیهان امامیه، اعراض از ملک موجب می گردد که آن مال بلامالک و از مباحات محسوب شود و هر کس بتواند از طریق حیازت آن را مالک گردد، مثل مالی که در دریا غرق می شود و مالکش امیدی به درآوردن آن ندارد یا اشیایی که مردم از منزل خود بیرون می ریزند. بنابراین، چنانچه ثابت شود که اموال پیدا شده مورد اعراض قرار گرفته اند، از مصادیق این قسم هستند و احکام اموال پیدا شده بر آن ها مترتب نیست.بنابر نظر مشهور، اعراض یکی از ایقاعات است و به قصد انشا نیاز دارد؛ ولی ما در خصوص حقیقت اعراض و ماهیت و احکام حقوقی آن نظریه خاصی داریم. قانون مدنی ایران اگر چه ماده صریحی راجع به اعراض ندارد، ولی در ماده ۱۷۸ نسبت به مالی که در دریا غرق شده و مالک از آن اعراض کرده از نظریه مشهور پیروی کرده است.
شکار حیوانات
حیواناتی که مالک ندارند جزء مباحات اولیه محسوب می شوند و حیازت آن ها از طریق صید و شکار موجب مالکیت است. چنانچه در حیوانی علامت مالکیت وجود داشته باشد، مثل مرغ خانگی یا حیوان وحشی که در پا یا گردنش حلقه ای وجود دارد از مباحات محسوب نمی شود و چون اعراض مالک معلوم نیست، با توجه به استصحاب مالکیت، حیوان مذکور از اقسام ضاله نیز به حساب نخواهد آمد.حیواناتی را که جزء مباحاتند می توان به یکی از طرق زیر حیازت و تملک کرد:
← گرفتن با دست
...

پیشنهاد کاربران

بپرس