مصادر اسباب نزول

[ویکی فقه] مصادر اسباب نزول، روایات بیانگر سبب نزول آیات قرآن را می گویند.
منظور از مصادر اسباب نزول، روایاتی است که سبب نزول آیه ای را بیان و ثابت می کنند. روایات افراد شاهد و ناظر نزول قرآن ، عمده ترین راه اثبات است.
جایگاه
شناسایی سبب نزول برای صحابه رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلّم بیشتر از راه های قطعی و روشن صورت گرفته است؛ ولی گاهی هم سبب نزول به قرینه و اماره برای صحابه شناخته می شد. هرگاه سبب نزول آیه یا آیاتی روایت و از قول صحابی مقبولی نقل شده باشد، دیگر به روایت دیگری برای تایید آن حدیث احتیاج نیست؛ اما اگر سبب نزول در حدیث مرسلی آمده باشد -یعنی حدیث از صحابی نباشد و آخرین نفری که خبر از او نقل می شود، یک نفر تابعی باشد نه صحابی- چنین روایتی پذیرفته نمی شود؛ زیرا در این موارد، قول تابعی حجت نیست؛ مگر روایت مرسل دیگری آن را تایید کند، و این روایت اخیر نیز از پیشوایان تفسیر قرآن که مسلما آنان نیز از صحابه گرفته باشند، نقل شده باشد؛ مانند: مجاهد ، عکرمه و….پس، شرط صحت روایت، درک حادثه یا سؤالی است که سبب نزول بخشی از قرآن شده که به چشم دیده یا به گوش شنیده شده است.
تالیفات درباره اسباب نزول
به سبب اهمیت اسباب نزول در تفسیر آیات، مفسران و قرآن پژوهان از سده های آغازین به صورت مستقل و غیرمستقل به تالیفاتی در این باب دست زده اند که نخستین آن ها کتاب اسباب النزول علی بن مدینی (متوفای ۲۳۴ ق) است.این تالیفات مانند کتاب های حدیث اهل سنت دارای ضعف ها و اشکالات جدی مانند وجود روایات ضعیف و موضوع؛ خطاهای تاریخی؛ و مطالب دور از ذهن و مبالغه های شگفت انگیز و باورنکردنی است، هنوز به طور قطعی و روشن نمی توان سبب نزول هر آیه ای از قرآن را بیان کرد.
معرفی چند منبع درباره اسباب نزول
...