مشروطه خاصه

[ویکی فقه] مشروطه خاصه، یکی از اقسام قضایای موجهه مرکبه می باشد که به قید "لا دوام ذاتی" مقید شده است.
قضیه مشروط، از اقسام قضایای موجهه مرکبه و همان قضیه مشروط عامه است که به قید " لا دوام ذاتی " مقید شده است. مشروطه عامه قضیه ای است که به ضرورت ثبوت محمول بر موضوع دلالت کند، مادام که وصف برای موضوع ثابت باشد. پس در این قضیه (مشروطه خاصه)، اگر چه ممکن است موضوع از وصف خود جدا گردد (و دیگر بدان موصوف نباشد، با وجود این) ممکن است محمول برای ذات موضوع دائم الثبوت باشد و یا ممکن است که دائم الثبوت نباشد. برای دفع احتمال و یقین به این که ثبوت محمول برای موضوع دائمی نیست، قضیه به قید " لا دائم ذاتی " مقید می گردد، و مقصود از عبارت "لا دائم ذاتی" اشاره به قضیه مطلقه عامه است.پس قضیه مشروطه خاصه، مرکب است از مشروطه عامه صریح و مطلقه عامه ای که توسط عبارت "لا دائم" به آن اشاره شده است مانند: هر درختی ضرورتاً نامی است مادام که درخت است نه همیشه. به عبارت دیگر، هر درختی بالفعل، نامی نیست. مشروطه عامه ای که جزء اول قضیه مشروطه خاصه است موجبه و مطلقه عامه که جزء دوم است سالبه است.
وجه تسمیه
این قضیه را "مشروطه" گویند. برای این که جهت ضرورت در آن مشروط و مقید به وصف عنوانی است، و "خاصه" گویند برای این که از مشروطه عامه اخص است.
مستندات مقاله
در تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است: • علامه حلی، حسن بن یوسف، الجوهر النضید.• قطب الدین رازی، محمد بن محمد، تحریر القواعد المنطقیه فی شرح رسالة الشمسیه.• مشکوةالدینی، عبدالمحسن، منطق نوین مشتمل بر اللمعات المشرقیه فی الفنون المنطقیه.• تفتازانی، عبدالله بن شهاب الدین، الحاشیة علی تهذیب المنطق.