مُسکو، شهر (Moscow)
میدان سرخ: برج اسپاسکایای، کاخ کرملین و کلیسای جامع سنت بازیل، مسکو
(به روسی: ماسکوا) شهری صنعتی و تجاری، و پایتخت فدراسیون روسیه، و مرکز ناحیۀ مسکو و نیز پایتخت پیشین اتحاد شوروی (۱۹۲۲ـ۱۹۹۱)، با ۱۰,۶۷۲,۰۰۰ نفر جمعیت (۲۰۰۳). کنار رود ماسکواو در ۶۴۰کیلومتری جنوب شرقی سن پترزبورگقرار دارد و منطقه ای با مساحت حدود ۸۸۰ کیلومتر مربع را دربر می گیرد. این شهر مرکز اصلی سیاسی، اقتصادی، و فرهنگی روسیه است. شهری مهم با کارخانه های فراوان است، که عمده صنایع آن عبارت اند از فنّاوری هوا ـ فضا، خودروسازی، و تولید ماشین آلات، ابزار دقیق، لوازم برقی، پارچه، مواد شیمیایی، و بسیاری از اقلام غذایی. دانشگاه دولتی مسکو در ۱۷۵۵ تأسیس شد؛ سایر نهادهای فرهنگی آن عبارت اند از کتابخانۀ بزرگ دولتی روسیه و آکادمی علوم. تئاتر بلشویمشهور اُپرا و باله، موزۀ هنرهای زیبای پوشکین، نگارخانۀ ترِتیاکوف، و نمایشگاه دستاوردهای اقتصادیدر مسکو قرار دارند. مهم ترین اثر تاریخی مسکو، کاخ های قرن ۱۲م کرملیندر مرکز شهر و کرانۀ شمالی رود ماسکوا است. این ناحیۀ محصور با دیوارها، چندین بنای تاریخی دارد؛ ازجمله سه کلیسای جامع، که یکی محل تاجگذاری تزارها، دومی محل نمازخانه و سومی آرامگاه تزارهای روسیه است؛ برج ۹۰متری ایوان سوم(ولیکی) (ساخت ۱۶۰۰)؛ چندین کاخ شامل کاخ سابق امپراتوری؛ موزه ها؛ و ناقوس تزارکه بزرگ ترین ناقوس جهان با ۲۰۰ تُن وزن است (ساخت ۱۷۳۵). باروی کرملین هجده برج و پنج دروازه دارد. میدان سرخ، در شمال شرقی کرملین، کلیسای جامع سنت بازیلو مقبرۀ لنین، مجتمع بزرگ ورزشی و پارک گورکیرا در خود جا داده است. مقر نخست وزیری و دولت ملی فدراسیون روسیه، کاخ سفیدمرمرین، نزدیک پل کوتوزوفسکیروی رود ماسکوا قرار دارد. نخستین بار از مسکو به منزلۀ شهرکی نزدیک مرز جنوبی شاهزاده نشین راستوف ـ سوزدالدر ۱۱۴۷م نام برده شده است. مغول ها، به سرکردگی باتوخان، در ۱۲۳۸م آن را غارت کردند، اما دانیل، پسر اَلکساندر نوسکیآن را دوباره ساخت و پایتخت شاهزاده نشین مستقل ماسکوویرا در ۱۲۹۴م به این محل انتقال داد. در قرن ۱۴م، در زمان فرمانروایی ایوان اول(۱۳۰۴ـ۱۳۴۱م) و دمیتری دونسکای(۱۳۵۰ـ ۱۳۸۹م)، مسکو به قدرت اصلی سیاسی روسیه و پایتخت مذهبی آن تبدیل شد. در ۱۷۱۲، تزار پطر کبیرپایتخت روسیه را به سن پترزبورگ منتقل کرد و مسکو در سراسر دورۀ امپراتوری به جایگاه دوم از لحاظ اهمیت سقوط کرد. در ۱۸۱۲ ساکنان مسکو، که با پیشروی سربازان ناپلئون از شهر فرار کرده بودند، هنگامی که به مسکو بازگشتند، شهر را ویرانه یافتند؛ بیش از دو سوم ساختمان ها در آتش سوزی با خاک یکسان شده بود. بازسازی مسکو ده ها سال طول کشید. با سقوط رژیم تزاری در انقلاب اکتبر ۱۹۱۷، مسکو وضعیت خود را به منزلۀ شهر اصلی روسیه بازیافت و در ۱۹۱۸ پایتخت جمهوری سوسیالیستی فدراتیو شورویو در ۱۹۲۲ پایتخت اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستیشد. در ۱۹۴۱ نیروهای نازی تا ۳۲کیلومتری مسکو پیشروی کردند، اما دربرابر ایستادگی روس ها و سرمای شدید وادار به عقب نشینی شدند. در هرج ومرج قبل و بعد از فروپاشی اتحاد شوروی در دهۀ ۱۹۹۰، مسکو صحنۀ دو کودتای نافرجام بود: اولی در ۱۹۹۱، که کمونیست های تندرو سعی در براندازی میخائیل گورباچفداشتند؛ دومی در ۱۹۹۳، که رهبران محافظه کار پارلمان با اصلاحات قانون اساسی رئیس جمهور بوریس یلتسینمخالف بودند.
میدان سرخ: برج اسپاسکایای، کاخ کرملین و کلیسای جامع سنت بازیل، مسکو
(به روسی: ماسکوا) شهری صنعتی و تجاری، و پایتخت فدراسیون روسیه، و مرکز ناحیۀ مسکو و نیز پایتخت پیشین اتحاد شوروی (۱۹۲۲ـ۱۹۹۱)، با ۱۰,۶۷۲,۰۰۰ نفر جمعیت (۲۰۰۳). کنار رود ماسکواو در ۶۴۰کیلومتری جنوب شرقی سن پترزبورگقرار دارد و منطقه ای با مساحت حدود ۸۸۰ کیلومتر مربع را دربر می گیرد. این شهر مرکز اصلی سیاسی، اقتصادی، و فرهنگی روسیه است. شهری مهم با کارخانه های فراوان است، که عمده صنایع آن عبارت اند از فنّاوری هوا ـ فضا، خودروسازی، و تولید ماشین آلات، ابزار دقیق، لوازم برقی، پارچه، مواد شیمیایی، و بسیاری از اقلام غذایی. دانشگاه دولتی مسکو در ۱۷۵۵ تأسیس شد؛ سایر نهادهای فرهنگی آن عبارت اند از کتابخانۀ بزرگ دولتی روسیه و آکادمی علوم. تئاتر بلشویمشهور اُپرا و باله، موزۀ هنرهای زیبای پوشکین، نگارخانۀ ترِتیاکوف، و نمایشگاه دستاوردهای اقتصادیدر مسکو قرار دارند. مهم ترین اثر تاریخی مسکو، کاخ های قرن ۱۲م کرملیندر مرکز شهر و کرانۀ شمالی رود ماسکوا است. این ناحیۀ محصور با دیوارها، چندین بنای تاریخی دارد؛ ازجمله سه کلیسای جامع، که یکی محل تاجگذاری تزارها، دومی محل نمازخانه و سومی آرامگاه تزارهای روسیه است؛ برج ۹۰متری ایوان سوم(ولیکی) (ساخت ۱۶۰۰)؛ چندین کاخ شامل کاخ سابق امپراتوری؛ موزه ها؛ و ناقوس تزارکه بزرگ ترین ناقوس جهان با ۲۰۰ تُن وزن است (ساخت ۱۷۳۵). باروی کرملین هجده برج و پنج دروازه دارد. میدان سرخ، در شمال شرقی کرملین، کلیسای جامع سنت بازیلو مقبرۀ لنین، مجتمع بزرگ ورزشی و پارک گورکیرا در خود جا داده است. مقر نخست وزیری و دولت ملی فدراسیون روسیه، کاخ سفیدمرمرین، نزدیک پل کوتوزوفسکیروی رود ماسکوا قرار دارد. نخستین بار از مسکو به منزلۀ شهرکی نزدیک مرز جنوبی شاهزاده نشین راستوف ـ سوزدالدر ۱۱۴۷م نام برده شده است. مغول ها، به سرکردگی باتوخان، در ۱۲۳۸م آن را غارت کردند، اما دانیل، پسر اَلکساندر نوسکیآن را دوباره ساخت و پایتخت شاهزاده نشین مستقل ماسکوویرا در ۱۲۹۴م به این محل انتقال داد. در قرن ۱۴م، در زمان فرمانروایی ایوان اول(۱۳۰۴ـ۱۳۴۱م) و دمیتری دونسکای(۱۳۵۰ـ ۱۳۸۹م)، مسکو به قدرت اصلی سیاسی روسیه و پایتخت مذهبی آن تبدیل شد. در ۱۷۱۲، تزار پطر کبیرپایتخت روسیه را به سن پترزبورگ منتقل کرد و مسکو در سراسر دورۀ امپراتوری به جایگاه دوم از لحاظ اهمیت سقوط کرد. در ۱۸۱۲ ساکنان مسکو، که با پیشروی سربازان ناپلئون از شهر فرار کرده بودند، هنگامی که به مسکو بازگشتند، شهر را ویرانه یافتند؛ بیش از دو سوم ساختمان ها در آتش سوزی با خاک یکسان شده بود. بازسازی مسکو ده ها سال طول کشید. با سقوط رژیم تزاری در انقلاب اکتبر ۱۹۱۷، مسکو وضعیت خود را به منزلۀ شهر اصلی روسیه بازیافت و در ۱۹۱۸ پایتخت جمهوری سوسیالیستی فدراتیو شورویو در ۱۹۲۲ پایتخت اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستیشد. در ۱۹۴۱ نیروهای نازی تا ۳۲کیلومتری مسکو پیشروی کردند، اما دربرابر ایستادگی روس ها و سرمای شدید وادار به عقب نشینی شدند. در هرج ومرج قبل و بعد از فروپاشی اتحاد شوروی در دهۀ ۱۹۹۰، مسکو صحنۀ دو کودتای نافرجام بود: اولی در ۱۹۹۱، که کمونیست های تندرو سعی در براندازی میخائیل گورباچفداشتند؛ دومی در ۱۹۹۳، که رهبران محافظه کار پارلمان با اصلاحات قانون اساسی رئیس جمهور بوریس یلتسینمخالف بودند.
wikijoo: مسکو،_شهر