مسئله ثابت کیهانی

مسئله ثابت کیهانی یا فاجعه خلاء یا مسئله ثابت کیهان شناسی در کیهان شناسی به اختلاف میان مقادیر مشاهده شده چگالی انرژی خلأ ( مقدار کوچک ثابت کیهان شناسی ) با مقدار بزرگ نظری انرژی نقطه صفر گفته می شود که توسط نظریه میدان های کوانتومی پیشنهاد شده است.
بر اساس مقدار پیش بینی شده توسط یکاهای پلانک، در زمان محاسبه اختلاف میان چگالی انرژی اندازه گیری شده انرژی تاریک با مقدار پیش بینی شده آن به مرتبه ۱۲۰ می رسیم. [ ۱] [ ۲] وضعیتی که توسط فیزیکدانان به عنوان «بزرگترین اختلاف بین تئوری و آزمایش در تمامی علوم»[ ۳] و «بدترین پیش بینی نظری در تاریخ فیزیک»[ ۴] توصیف می شود.
اینشتین در ابتدا، جملهٔ ثابت کیهانی را در سال ۱۹۱۷ در معادلات خود وارد کرد تا با اثر گرانشی مقابله کند و جهانی پایدار را به وجود آورد. اما کشف ادوین هابل دربارهٔ انبساط عالم، اینشتین را متقاعد ساخت که حضور این جمله غیر ضروری است. سپس دانشمندان با کشف شتاب دار بودن انبساط جهان آن را به عنوان فرضیه ای جهت توضیح شتاب انبساطی پذیرفتند و دریافتند که در مکانیک کوانتومی می توان این ثابت را به آسانی با اثرات ذراتی که به طور خود به خود، در کل فضای تهی ظاهر و ناپدید می شوند یکی پنداشت. [ ۵] با توسعه کیهان شناسی تورمی در دهه ۱۹۸۰، مسئله بسیار مهمتر شد: از آنجایی که که تورم کیهانی توسط انرژی خلأ نشات می گیرد، تفاوت ها در مدل سازی انرژی خلأ منجر به اختلافات بزرگی در نتایج کیهان شناسی می شود. [ ۶]