مرغ پابزرگ یا مرغ پشته ساز[ ۱] یا مگاپود ( به انگلیسی: Megapode ) گونه ای از پرندگان بومی استرالیا است. مرغ پابزرگ در راسته ماکیان سانان قرار دارد و به بوقلمون بسیار شبیه هستند ولی جثه شان از آنها کوچکتر است ( جثه اش به اندازه یک مرغ خانگی است ) ؛ مگاپود در بهار و تابستان هر چند روز یک تخم می گذارد.
معروفیت مرغ پابزرگ بیشتر از آن جهت است که وی بر خلاف دیگر پرندگان جوجه هایش را با خوابیدن بر تخم و گرم کردن با حرارت بدن به دنیا نمی آورد و از سامانه جوجه کشی طبیعی استفاده می کند. تخم های این پرنده بسیار بزرگ است و زرده آن حجمی حدود ۵۰ تا ۷۰ درصد تخم را در بر می گیرد. حدود ۲۰ تا ۲۵ عدد از تخم های این پرنده وزنی معادل یا بیشتر از خود پرنده می یابد و به همین علت پرنده قادر به گرم کردن تخم ها با حرارت بدنش نیست و ناگزیر است از طبیعت در این زمینه کمک بگیرد. [ ۲]
این پرنده شش ماه قبل از زمان تخم گذاری آمادهٔ «پرورش نسل بعد از خود» می شود. نخست گودالی به قطر سه متر و عمق یک و نیم متر با پاهای بزرگ و نیرومند خود حفر می کند. این گودال در فصل زمستان مقداری باران درون خود جای می دهد. مگاپود، برگ ها و گیاهان مرطوب صحرا را جمع آوری کرده و در گودال می ریزد. این برگ ها با کمک باکتری های موجود در فضا و آب می پوسد. این پوسیدگی که تقریباً شبیه سوختن است، ایجاد گرما می کند. کمی قبل از رسیدن فصل بهار، پرنده نر، روزی چند بار به این گودال سر می زند و مواد داخل آن را به هم می زند تا حرارت گودال در ۳۳ درجه ثابت بماند؛ و گرما و بخار زاید آن خارج شود. در نخستین روزهای بهار، پرنده ماده در این محل تخم می گذارد. روی تخم ها را با برگ های پوسیده می پوشاند و خارج می شود. چند روز دیگر، برای گذاردن تخم دوم بازمی گردد و همین طور هر چند روز، یک تخم می گذارد. نگهداری از تخم ها را پرنده نر پذیرفته است. او در تمام این مدت می کوشد تا حرارت گودال را در ۳۳ درجه نگاه دارد. چون اگر حرارت کمی بیشتر یا کمتر شود تخمها به جوجه تبدیل نمی شود. [ ۳]
پرنده نر برای تنظیم حرارت، دریچه ها و سوراخ هایی برای دستگاه خود گذارده است. اگر درجه حرارت از حد مطلوب بالاتر رود دریچه ها و سوراخ ها را باز می کند و هنگامی که حرارت پایین آمد، سوراخ ها را می بندد. مثلاً شب های بهاری که هوا سردتر است، دریچه ها را می بندد تا حرارت محفوظ بماند و بر عکس، روزها دریچه ها را باز می کند. اما کار این مگاپود، به همین جا پایان نمی پذیرد. هوای گرم تابستان و گرمای سوزان صحرای استرالیا در پیش است و این خطر، جوجه هایی را که هنوز سر از تخم بیرون نیاورده اند، تهدید می کند. برای حل این مشکل، پرندهٔ نر سطح خارجی دستگاه خود را با قشری از شن می پوشاند و هر چه هوا گرم تر می شود بر ضخامت شن می افزاید. صبحگاهان که هوا کمی خنک می شود و نسیم می وزد، با سرعت و چابکی شن ها را روی زمین پهن می کند تا خنک شوند. سپس آنها را درون گودال می ریزد تا شن های خنک شده، برای تخم ها سپر باشند و آنها را از گرمای آفتاب محفوظ بدارند. پس از مدتی، جوجه ها به نوبت یکی پس از دیگری سر از تخم بیرون می آورند. با زحمت از گودال بیرون می آیند و پس از استراحت کوتاهی بیرون می آیند؛ و دیگر به پرستاری و نگهداری مادر نیازی ندارند. با فرا رسیدن پاییز، گرمای هوا در روز، کم می شود و شب ها سرد می گردد و گرمای حاصل از پوسیدگی برگ ها رو به کاهش می رود. این ها مشکلاتی است که این پرنده برای تولد آخرین جوجه هایش با آنها روبروست. مگاپود در روزهای پاییز تخم ها را بالا می آورد و فقط با مقدار کمی از برگ های پوسیده می پوشاند تا با حرارت خورشید گرم شوند. مگاپود، در کنار لانه، شن ها را جلوی آفتاب پهن می کند تا گرم شوند و نزدیک غروب با کوشش و سرعتی برق آسا روی گودال را با شن های گرم می پوشاند و بدین گونه حرارت لازم را برای جوجه هایش فراهم می کند. [ ۴]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفمعروفیت مرغ پابزرگ بیشتر از آن جهت است که وی بر خلاف دیگر پرندگان جوجه هایش را با خوابیدن بر تخم و گرم کردن با حرارت بدن به دنیا نمی آورد و از سامانه جوجه کشی طبیعی استفاده می کند. تخم های این پرنده بسیار بزرگ است و زرده آن حجمی حدود ۵۰ تا ۷۰ درصد تخم را در بر می گیرد. حدود ۲۰ تا ۲۵ عدد از تخم های این پرنده وزنی معادل یا بیشتر از خود پرنده می یابد و به همین علت پرنده قادر به گرم کردن تخم ها با حرارت بدنش نیست و ناگزیر است از طبیعت در این زمینه کمک بگیرد. [ ۲]
این پرنده شش ماه قبل از زمان تخم گذاری آمادهٔ «پرورش نسل بعد از خود» می شود. نخست گودالی به قطر سه متر و عمق یک و نیم متر با پاهای بزرگ و نیرومند خود حفر می کند. این گودال در فصل زمستان مقداری باران درون خود جای می دهد. مگاپود، برگ ها و گیاهان مرطوب صحرا را جمع آوری کرده و در گودال می ریزد. این برگ ها با کمک باکتری های موجود در فضا و آب می پوسد. این پوسیدگی که تقریباً شبیه سوختن است، ایجاد گرما می کند. کمی قبل از رسیدن فصل بهار، پرنده نر، روزی چند بار به این گودال سر می زند و مواد داخل آن را به هم می زند تا حرارت گودال در ۳۳ درجه ثابت بماند؛ و گرما و بخار زاید آن خارج شود. در نخستین روزهای بهار، پرنده ماده در این محل تخم می گذارد. روی تخم ها را با برگ های پوسیده می پوشاند و خارج می شود. چند روز دیگر، برای گذاردن تخم دوم بازمی گردد و همین طور هر چند روز، یک تخم می گذارد. نگهداری از تخم ها را پرنده نر پذیرفته است. او در تمام این مدت می کوشد تا حرارت گودال را در ۳۳ درجه نگاه دارد. چون اگر حرارت کمی بیشتر یا کمتر شود تخمها به جوجه تبدیل نمی شود. [ ۳]
پرنده نر برای تنظیم حرارت، دریچه ها و سوراخ هایی برای دستگاه خود گذارده است. اگر درجه حرارت از حد مطلوب بالاتر رود دریچه ها و سوراخ ها را باز می کند و هنگامی که حرارت پایین آمد، سوراخ ها را می بندد. مثلاً شب های بهاری که هوا سردتر است، دریچه ها را می بندد تا حرارت محفوظ بماند و بر عکس، روزها دریچه ها را باز می کند. اما کار این مگاپود، به همین جا پایان نمی پذیرد. هوای گرم تابستان و گرمای سوزان صحرای استرالیا در پیش است و این خطر، جوجه هایی را که هنوز سر از تخم بیرون نیاورده اند، تهدید می کند. برای حل این مشکل، پرندهٔ نر سطح خارجی دستگاه خود را با قشری از شن می پوشاند و هر چه هوا گرم تر می شود بر ضخامت شن می افزاید. صبحگاهان که هوا کمی خنک می شود و نسیم می وزد، با سرعت و چابکی شن ها را روی زمین پهن می کند تا خنک شوند. سپس آنها را درون گودال می ریزد تا شن های خنک شده، برای تخم ها سپر باشند و آنها را از گرمای آفتاب محفوظ بدارند. پس از مدتی، جوجه ها به نوبت یکی پس از دیگری سر از تخم بیرون می آورند. با زحمت از گودال بیرون می آیند و پس از استراحت کوتاهی بیرون می آیند؛ و دیگر به پرستاری و نگهداری مادر نیازی ندارند. با فرا رسیدن پاییز، گرمای هوا در روز، کم می شود و شب ها سرد می گردد و گرمای حاصل از پوسیدگی برگ ها رو به کاهش می رود. این ها مشکلاتی است که این پرنده برای تولد آخرین جوجه هایش با آنها روبروست. مگاپود در روزهای پاییز تخم ها را بالا می آورد و فقط با مقدار کمی از برگ های پوسیده می پوشاند تا با حرارت خورشید گرم شوند. مگاپود، در کنار لانه، شن ها را جلوی آفتاب پهن می کند تا گرم شوند و نزدیک غروب با کوشش و سرعتی برق آسا روی گودال را با شن های گرم می پوشاند و بدین گونه حرارت لازم را برای جوجه هایش فراهم می کند. [ ۴]
wiki: مرغ پابزرگ