مربع ساتور

مربع ساتور ( Sator Square ) یا مربع روتاس ( Rotas Square ) ، مربع واژهای است که دربرگیرنده واروخوانهای به زبان لاتین است بدین مضمون: SATOR AREPO TENET OPERA ROTAS که با چینش آن به شکل مربع، می توان آنرا از بالا به پایین، از پایین به بالا، از چپ به راست یا از راست به چپ خواند بدون اینکه ترتیب حروف تغییری کند.
اولین نسخه آن در خرابه های شهر پمپی پیدا شد که در زیر خاکسترهای فوران سال ۷۹ پس از میلاد آتفشان وزوو قرار دارد. نمونه های پیدا شده از آن در میزهای سنگی یا کوزه های سفالی پیدا شده است. معنی دقیق آن مشخص نیست و موضوع گمانه زمانی های بسیاری قرار گرفته است.
Sator: افشاننده بذر ( از sero به معنی پاشیدن بذر ) ، کشاورز؛ پایه گذار، جد، نیا؛ بنیان گذار.
Arepo: ناشناخته ( به نظر یک نام ساختگی است ) ؛ به نظر شبیه arrepo است که از ad repo گرفته شده و معنی «خزیدن به سمت» را می دهد.
Tenet: گرفتن، نگه داشتن ( از teneto به معنی گرفتن ) ؛ فهمیدن؛ داشتن؛ اربابان؛ حفظ کردن.
Opera: کار، توجه؛ کمک، خدمت؛ تلاش، مشکل.
Rotas: چرخ، گشتن؛ گردیدن، چرخش؛
قدیمی ترین نسخه آن را در خرابه های شهر پمپی پیدا کرده اند. نسخه های دیگری از آن در دورا اروپوس، کورینیوم دوبونوروم ( در انگلستان ) و در کلیسای سنت ماریا مگیور سافت شده اند.
نمونه ای از آن که در شهر منچستر یافت شده متعلق به قرن دوم میلادی است و آنرا از اولین نشانه های ورود مسحیت به انگلستان می دانند. نمونه دیگری از آن در سنگ های کلیسای ریوینگتون پیدا شده است.
نمونه دیگری از آن در کلیسای جامع سیه نا در شهر سیه نای ایتالیا یافت شده است. نمونه دیگری نیز در دیوارهای قدیمی اپده در فرانسه یافت شده است.