مدل داده معنایی

مدل داده معنایی ( به انگلیسی: Semantic data model ) ، با کوته نوشت SDM، یک توصیف «مبتنی بر معنا» و «سطح بالا» و یک «صوری سازی ساختاری ( مدل ) » برای پایگاه های داده است. این مدل پایگاه داده برای در اختیار گرفتن داده بیشتری از یک محیط کاربردی، نسبت به آنچه که در مدل های پایگاه داده معاصر امکان پذیر است، طراحی شده است. یک مشخصات SDM، توصیف کننده یک پایگاه داده به زبان «انواع موجودیت هایی است که در محیط کاربردی وجود دارد»، «رده بندی و گروه بندی آن موجودیت ها»، و «روابط درونی ساختاری بین آن موجودیت ها» می باشد. SDM تعدادی اصل مدل سازی سطح بالا را برای در اختیار گرفتن معنای یک محیط کاربردی تهیه می بیند. با جاسازی اطلاعات مشتق شده در مشخصات ساختاری یک پایگاه داده، SDM این امکان را فراهم می کند تا یک اطلاعات ( خبر ) مشابه در چندین روش مختلف دیده شود؛ این موضوع امکان آن را فراهم می کند که به صورت مستقیم، انواع مختلفی از نیازها و نیازمندی های پردازشی، که معمولاً در کاربردهای پایگاه داده وجود دارد، را جاسازی کنیم. طراحی SDM فعلی، بر اساس تجربه ما در استفاده از ویرایش های ابتدایی آن است. SDM برای افزایش «موثربودن» و «قابل استفاده بودن» سامانه های پایگاه داده طراحی گردیده است. از یک توصیف پایگاه داده SDM می توان برای توصیف «مشخصات صوری یک پایگاه داده» و نیز به عنوان ابزاری برای «مستندسازی آن پایگاه داده» استفاده شود؛ از آن می توان به عنوان تهیه مبنایی برای پشتیبانی از انواع مختلفی از «امکانات واسط کاربری قوی» استفاده کرد؛ از آن می توان در فرایند مدل سازی پایگاه داده، به عنوان «یک مدل پایگاه داده مفهومی» استفاده کرد؛ نیز می توان از آن به عنوان یک «مدل پایگاه داده برای نوع جدیدی از سامانه های مدیریت پایگاه داده» استفاده کرد.
یک مدل داده معنایی در مهندسی نرم افزار چندین معنا دارد:
• یک مدل داده مفهومی است که در آن اطلاعات مفهومی وجود دارد. این موضوع به آن معنی است که این مدل، توصیف کننده «معنای نمونه هایش» است. این نوع مدل داده مفهومی یک نوع انتزاع است که تعریف کننده آن است که چگونه «نمادهای ذخیره شده ( نمونه داده ) » به «جهان واقعی» مربوط می شود. [ ۱]
• یک مدل داده مفهومی است که «امکان بیان و تبادل اطلاعات فراهم می کند»، به اعضا امکان می دهد تا از نمونه ها معنی ( معناشناسی ) را تفسیر کند، بدون آنکه نیازی به فهم «فرامدل» باشد. این نوع مدل معنایی، «واقعیت گرا» است ( که در مقابل شیء گرا قرار دارد ) . در آن واقعیت ها معمولاً توسط رابطه های دوتایی بین عناصر داده ای بیان می شود، در حالیکه رابطه های با مرتبه بالاتر توسط مجموعه ای از رابطه های دودویی بیان می گردد. معمولاً رابطه های دودویی قالب سه تایی دارند: شیء - نوع رابطه - شیء. برای مثال «برج ایفل < محل آن قرار دارد> پاریس».