مدرسه تنکزیه قدس

[ویکی فقه] مدرسه تنکزیّه قدس ، بهترین نمونه مدارسِ صلیبی شکل یا چهار ایوانه در بیت المقدّس می باشد.
این بنا در ۷۲۹ ساخته شده است. ضلع شمالی آن بر میدان کوچکی در باب السلسله (از ابواب حرم)، ضلع شرقی آن بر رواق حرم، ضلع جنوبی بر «حائط البراق» و ضلع غربی آن بر ساختمان های مجاور اشراف دارد. تنکزیه قدس از آغاز، مجموعه ای از ساختمان های مرتبط به یکدیگر بوده است.
معماری و هنر به کار گرفته شده
این مدرسه علاوه بر اهمیت علمی، به لحاظ معماری و هنری نیز کم مانند است. درِ بزرگ مدرسه، که در شمال بنا واقع است، ابتدا به درگاه گشوده می شد.این درِ دو لنگه ای، از چوب گردوست و روکشی برنجین دارد.تزئینات و مقرنس های سردرِ مدرسه و سنگ های رنگارنگ و کنده کاری شده آن، عناصر هنر معماری ممالیک را بخوبی نشان می دهد.درگاه از جانب مشرق با پله به طبقه بالا راه دارد.طبقه بالا، خانقاه صوفیان و رباط زنان بوده است.پس از درگاه، دالان کوچکی از طریق ایوان شمالی به صحن می پیوندد.در وسط صحن، حوضی مرمرین و هشت ضلعی هست که در گذشته آب آن از قنات عَرّوب (عین العَرّوب/ ماءالعرّوب) تأمین می شده است.
ایوان ها
طاق ایوان ها با گچ و سنگ ساخته شده است.از ایوان شرقی دو پنجره منبّت کاری شده به رواق حرم اشراف دارد.به نوشته ابن فضل اللّه عُمَری ، جغرافیدان قرن هشتم، جنس این پنجره ها از آبنوس و عاج بوده است. درِ شرقی مدرسه به رواق حرم باز می شود.در وسط ایوان جنوبی، محراب واقع شده است.محل درس طلاب در مغرب این ایوان قرار داشته و در مشرق ایوان تالاری است که مدتی از آن به عنوان محکمه یا دادگاه شرعی استفاده می شده است.
طهارت خانه ها
...