مخروط نخاعی

مخروط نخاعی ( به انگلیسی: Conus Medullaris ) ، قسمت پایانی تنه طناب نخاعی بوده که به دلیل شکل مخروطی به این نام خوانده می شود. طناب نخاعی در سطح اولین ( L1 ) یا دومین مهره کمری ( L2 ) خاتمه می یابد. به مخروط انتهایی، مخروط نخاعی نیز گفته می شود. از برجستگی کمری به پایین، طناب نخاعی باریک شده و ناحیه مخروط انتهایی که حاوی قطعات خاجی نخاع است، ایجاد می گردد[ ۴] . قطعات خاجی ( ساکرال ) طناب نخاعی از S1 تا S5 نامگذاری می شوند ( همانند عصب نخاعی مربوطه ) .
نشانگان مخروط نخاعی ( به انگلیسی: Conus medullaris syndrome ) بیانگر مجموعه علایمی است که به علت آسیب انتهایی ترین قسمت تنه نخاع به نام مخروط نخاعی ایجاد می گردد. بخش پایانی تنه نخاع، حاوی قطعات خاجی ( ساکرال ) است ( یعنی S۱ تا S۵ ) .
نخاع از قسمت پایینی بصل النخاع در سطح نخستین مهره گردنی بنام اطلس آغاز می شود و بین مهره اول و دوم کمری پایان می یابد[ ۵] . در برخی از کتاب های کالبدشناسی اعصاب، سطح قسمت مخروط نخاعی ( بخش پایانی نخاع ) نسبت به مهره های کمری، ممکن است تا حدی با یکدیگر تفاوت داشته باشند. در فرد بالغ، انتهای تحتانی نخاع در سطح مهره L۱ یا L۲ و گاهی حتی L۳ است[ ۶] .
برخی از عواملی که ممکن است باعث ایجاد سندرم مخروط نخاعی گردند عبارتند از:
• فتق دیسک بین مهره ای در سطح مهره اول و دوم کمری ( L۱ - L۲ )
• آسیب های شریانی
• ضایعه مهره ای در سطح L۱
• در برخی موارد به هنگام جراحی های شکمی
( Conus terminalis ) بیمار ترکیبی از نمودهای مرکزی ( علایم نورون حرکتی فوقانی ) و محیطی ( علایم نورون حرکتی تحتانی ) را نشان می دهد که ممکن است تنها نشانه مرکزی، وجود علامت بابنسکی و نشانه های محیطی به صورت عدم رفلکس ( آرفلکسی ) و فلج شل پاها باشد[ ۷] . به طور کلی، ضایعه در ناحیه مخروط نخاعی ممکن است با علایم ذیل همرا باشد:
• فلج مثانه و راست روده
• مشکلات جنسی ( ضعف و ناتوانی جنسی )
• ضعف یا فلج حرکتی پاها
• اختلال حسی در ناحیه کفل ها