محمول بالضمیمه

[ویکی فقه] محمول بالضمیمه، یکی از اصطلاحات به کار رفته در علم منطق بوده و به معنای محمول بعد از انضمام امر بیرونی به ذات موضوع، و غیر منتزع از ذات موضوع است.
محمولات قضایا در مقایسه با موضوعات خود، مختلف هستند. «محمول بالضمیمه» و «خارج محمول» دو دسته مختلف از محمولات هستند. خارج محمول، محمولی است که از ذات موضوع انتزاع می شود و به همین جهت برای اسناد آن به موضوع، نیازی به انضمام امری بیرونی به ذات موضوع نیست. اما محمول بالضمیمه محمولی است که از مقام ذات موضوع انتزاع نشده و از همین رو تا وقتی خصوصیتی زاید بر ذات به ذات ضمیمه نشود انتزاع این وصف از آن ذات و حمل آن بر ذات ممکن نیست، مانند حمل ابیض بر جسم در: «الجسم ابیض» که بعد از انضمام بیاض به جسم و اتصاف جسم به بیاض، عنوان اشتقاقی ابیض به او قابل استناد است. و مانند حمل موجود بر ماهیت در: «الماهیة موجودة» که تنها بعد از عروض وجود بر ماهیت، وصف عنوانی موجود بدان قابل اسناد است. محمول ذاتی (در یکی از کاربردهایش) مترادف خارج محمول، و مقابل محمول بالضمیمه است.
مستندات مقاله
در تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است: • گرامی، محمدعلی، منطق مقارن.• مظفر، محمدرضا، المنطق.
۱. ↑ خوئی، سید ابوالقاسم، اجود التقریرات، ج۱، ص۲۱۰.
...