محمود بن محمد عمر چغمینی خوارزمی

[ویکی فقه] «محمود بن محمد عمر چغمینی خوارزمی» منجم، طبیب و ریاضیدان ایرانی و از اهالی چغمین (شهر کوچکی در خوارزم) بود.
خوارزم تا سال ۶۱۷ ق مرکز یکی از امپراطوری های بزرگ ایران پیش از مغول به نام خوارزمشاهیان بود که با حملات چنگیز خان مغول از سال ۶۱۶ ق به خراسان مورد تهدید قرار گرفت و در حدود ۶۵۶ ق با سقوط خلافت عباسیان در بغداد به کلی از میان رفت. با این وجود در خوارزم میراث رونق علمی عصر خوارزمشاهیان تداوم داشت و چغمینی در چنین محیط فرهنگی، با وجود سلطه ایلخانان مغول، رشد کرد.
تحصیلات
وی عمده سال های عمر خود را در خوارزم گذراند و پس از اتمام تحصیلات مقدماتی در زمینه قرآن، علوم دینی و ادبی، به طور تخصصی به تحصیل در طب، ریاضیات (به ویژه هندسه اقلیدسی و علم حساب) و نجوم پرداخت و در کنار آن به تحقیقاتی در کاربرد علم حساب در فقه اسلامی پرداخت. بعید نیست که بسیاری از تحصیلات وی در جرجانیه، پایتخت خوارزمشاهیان صورت گرفته باشد.روزگار تحصیل وی، معاصر با رقابت های ایلخانان ایران و مغولان دشت قبچاق (ترکمنستان امروز) بر سر خراسان و خوارزم بود. با این وجود، میراث علمی خوارزمشاهیان کما بیش در آن دوره، تا حدی حفظ شد و بساط علم، با توجه به تقویت روابط ایران و چین و رفت و آمد دانشمندان دو دولت، رونق داشت.
اساتید و شاگردان
منابع، نامی از استادان چغمینی خوارزمی نیاورده اند. اما می دانیم که وی کتب دانشمندان یونانی پیش از خود، به ویژه اقلیدس را مطالعه نموده و آن ها را تلخیص کرده است. همچنین از شاگردان او خبری در دست نیست. دو تن از دانشمندان مشهور معاصر و با اندکی پس از وی از جمله قاضی زاده رومی و میرسید شریف جرجانی شرح هایی بر آثار وی نگاشته اند.
دوران زندگی
...