محمدعلی تربیت

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] محمدعلی تربیت، ادیب، کتاب شناس، مورخ و دولتمرد تبریزی بوده است.
او در محرّم ۱۲۹۲/ خرداد ۱۲۵۶ در محله نوبر تبریز متولد شد پدرش، میرزا صادق، تحویلدار ناصرالدین میرزا، ولیعهد محمدشاه، و از نوادگان میرزامهدی خان استرآبادی، نویسنده درّه نادری، بود.

تحصیلات
محمدعلی تحصیلات خود را در مکتب ملا زین العابدین آغاز کرد و از پدرش ریاضی و نجوم آموخت.
سپس نزد میرزانصراللّه سیف الاطبا، طب و زبان های انگلیسی و فرانسوی را فراگرفت و آنگاه نزد محمدخان کرمانشاهی معروف به کفری به تحصیل طب ادامه داد. محمدعلی در ۱۳۰۸، در شانزده سالگی، تدریس در مدرسه دولتی مظفری تبریز را آغاز کرد.

فعالیت ها
محمدعلی تربیت با همکاری گروهی از روشنفکران تبریز از جمله تقی زاده و اعتصام الملک و حسین عدالت، فعالیت های فرهنگی خود را گسترش داد.
در آستانه مشروطیت به سیاست روی آورد و همراه میرزاحداد حکاک باشی ، کربلایی علی موسیو، تقی زاده و غنی زاده محفلی بنیان نهاد که به «مرکز غیبی» شهرت یافت او در پی ریزی انجمن معارف تبریز در ۱۳۱۸ نیز شرکت جست که فعالیت آن تا ۱۳۲۱ ادامه یافت و در پی ناآرامی های تبریز دچار وقفه گردید. پس از مشروطیت در ۱۳۲۶ روزنامه اتحاد را پایه گذاری کرد که ۲۵ شماره آن منتشر شد. با وقوع کودتای محمدعلی شاه و آغاز استبداد صغیر ناگزیر تبریز را به قصد باکو ترک کرد.

مدرسه ایرانیان
...

پیشنهاد کاربران

میرزا محمدعلی خان تربیت ( ۶ خرداد ۱۲۵۶، نوبر تبریز – ۲۷ دی ۱۳۱۸، تهران ) روزنامه نگار و دولت مرد ایرانی، مؤسس کتابخانه تربیت اولین کتابخانه عمومی دولتی ایران، از آزادی خواهان و روشنفکران آذربایجان و از فعالان انقلاب مشروطه بود.
...
[مشاهده متن کامل]

پدرش میرزا صادق، تحویلدار ناصرالدین میرزا ولیعهد بود. تحصیلات خود را در مکتب ملا زین العابدین آغاز کرد و از پدر ریاضی و نجوم آموخت و سپس نزد میرزا نصراللّه سیف الاطباء به تحصیل طب پرداخت. از شانزده سالگی به تدریس در مدرسه دولتی مظفری تبریز پرداخت. در سال ۱۳۱۶ با حسن تقی زاده، حسین عدالت ( صاحب امتیاز روزنامه های الحدید، عدالت و صحبت ) و محمد شبستری مدیر روزنامهٔ ایران نو، ابتدا کتاب فروشی و پس از آن مدرسه ای به شیوهٔ جدید با نام «تربیت» در تبریز تأسیس کرد و بعداً آن را نام خانوادگی خود قرار داد. کتاب فروشی تربیت محل عرضهٔ نشریات فارسی و عربی و ترکی، و طرح مباحث سیاسی و محفل روشنفکرانی چون یوسف خان اعتصام الملک بود. اندکی بعد، مدرسه به دلیل مخالفت متعصبان بسته شد. پیش از اعلام مشروطیت، تربیت به اتفاق حسن تقی زاده به قفقاز و استانبول و از آنجا به مصر، بیروت و دمشق سفر کرد.
در آستانهٔ مشروطیت به سیاست روی آورد و همراه با کربلایی علی موسیو، حسن تقی زاده و محمود غنی زاده محفلی بنیان نهاد که به مرکز غیبی شهرت یافت. در سال ۱۳۲۶ قمری ( ۱۲۸۷ خورشیدی ) از پایه گذاران روزنامه اتحاد شد که ۲۵ شماره آن انتشار یافت. با کودتای محمدعلی شاه و به توپ بسته شدن مجلس در خرداد ۱۲۸۷ و حمله سپاهیان حکومتی به تبریز، کتاب فروشی تربیت تاراج و سوخته شد و وی خود را به بادکوبه رساند و از آنجا به وین به پاریس رفت. اندکی بعد به دعوت تقی زاده که پیش از وی به دعوت ادوارد براون به لندن رفته بود، راهی آنجا شد و با حمایت ادوارد براون چند ماه در کتابخانهٔ دانشگاه کمبریج به فهرست نویسی کتابهای فارسی و عربی مشغول شد.
محمدعلی تربیت در اواخر پاییز ۱۹۰۸ میلادی ( ۱۲۸۷ خورشیدی ) از انگلستان به استانبول رفت و همراه با دیگر مهاجران مشروطه خواه در انجمن سعادت به فعالیت پرداخت.
با فتح تهران به دست مجاهدین در تیر ۱۲۸۸ خورشیدی، وی به عضویت هیئت مدیرهٔ موقتی دوازده نفره انتخاب شد که برگزیدهٔ رهبران انقلاب و ناظر اعمال وزرا بود. تربیت در دورهٔ دوم مجلس شورای ملی نمایندهٔ مردم تبریز شد و از نمایندگان روشنفکر و ترقی خواه حزب دموکرات بود.

محمدعلی تربیتمحمدعلی تربیت
منابع• https://fa.wikipedia.org/wiki/محمدعلی_تربیت

بپرس