[ویکی فقه] «محمدعلی بن حسین اعسم نجفی زبیدی»، از علما و شعرای شیعی معاصر علامه محمد مهدی بحرالعلوم طباطبایی (متوفی ۱۲۱۲ ق) بوده است که از تاریخ ولادت او اطلاع دقیقی در دست نیست.
طائفه وی، از اهالی حجاز و اطراف مدینه منوره بوده که جدشان به نجف مهاجرت کرده و در آنجا ساکن شده است. عده ای قائل اند وی اهل « عسمان » بوده و برخی نیز معتقدند منسوب به قبیله ای قحطانی در حجاز می باشد. آل اعسم ، خانواده ای بزرگ و معروف در علم و ادب در نجف می باشند که تا به امروز، علما و ادبای بزرگی را به خود دیده اند. دوران تحصیل و شکوفایی علمی و ادبی وی، در نجف بوده است. وی یکی از بزرگ ترین شاگردان علامه بحرالعلوم و از ندیمان و ملازمان او می باشد که بعد از وفات ایشان، از محضر شیخ جعفر کاشف الغطاء استفاده کرده و با ایشان به سفر حج مشرف شده است. وی شرح این سفر را در قصیده ای ذکر کرده است. همچنین وی یدی طولایی در به نظم درآوردن تاریخ حوادث، ولادت ها و وفات اشخاص معاصر خویش داشته است. مدایح فراوانی نیز در وصف شیخ جعفر کاشف الغطاء و پنج منظومه فقهیه در: رضاع ، عده زنان ، ارث ، دیه قتل و مطاعم و مشارب داشته است. برخی از مورخین به اشتباه، بعضی از آثار وی از جمله « ارجوزة الادب »، « ارجوزه الدیات » و منظومه « آداب الطعام و الشراب » را به نام فرزندش ذکر کرده اند.شیخ درویش علی بغدادی در کتاب خود به نام « کنز الادیب »، سید هادی شرف الدین عاملی کاظمی در « التکمله »، شیخ محمدرضا آل کاشف در « الحصون المنیعة فی طبقات الشیعة »، خیرالدین زرکلی در « الاعلام »، شیخ عباس قمی در « الکنی و الالقاب » از وی به نیکی یاد کرده و او را از افاضل ادباء و مشاهیر شعراء عصر خوش دانسته اند. وی در سال ۱۲۳۳ یا ۱۲۳۴ ق، در نجف اشرف، وفات یافت و در صحن شریف مرتضوی، در مقبره ای که به این خاندان منسوب است، دفن گردید.
آثار
از وی آثار فراوانی به یادگار مانده که از آن جمله است: ۱- منظومة ابن الاعسم . ۲- تخمیس ابیات حلاج . ۳- الاطعمة و الاشربة آدابها و فوائدها .
طائفه وی، از اهالی حجاز و اطراف مدینه منوره بوده که جدشان به نجف مهاجرت کرده و در آنجا ساکن شده است. عده ای قائل اند وی اهل « عسمان » بوده و برخی نیز معتقدند منسوب به قبیله ای قحطانی در حجاز می باشد. آل اعسم ، خانواده ای بزرگ و معروف در علم و ادب در نجف می باشند که تا به امروز، علما و ادبای بزرگی را به خود دیده اند. دوران تحصیل و شکوفایی علمی و ادبی وی، در نجف بوده است. وی یکی از بزرگ ترین شاگردان علامه بحرالعلوم و از ندیمان و ملازمان او می باشد که بعد از وفات ایشان، از محضر شیخ جعفر کاشف الغطاء استفاده کرده و با ایشان به سفر حج مشرف شده است. وی شرح این سفر را در قصیده ای ذکر کرده است. همچنین وی یدی طولایی در به نظم درآوردن تاریخ حوادث، ولادت ها و وفات اشخاص معاصر خویش داشته است. مدایح فراوانی نیز در وصف شیخ جعفر کاشف الغطاء و پنج منظومه فقهیه در: رضاع ، عده زنان ، ارث ، دیه قتل و مطاعم و مشارب داشته است. برخی از مورخین به اشتباه، بعضی از آثار وی از جمله « ارجوزة الادب »، « ارجوزه الدیات » و منظومه « آداب الطعام و الشراب » را به نام فرزندش ذکر کرده اند.شیخ درویش علی بغدادی در کتاب خود به نام « کنز الادیب »، سید هادی شرف الدین عاملی کاظمی در « التکمله »، شیخ محمدرضا آل کاشف در « الحصون المنیعة فی طبقات الشیعة »، خیرالدین زرکلی در « الاعلام »، شیخ عباس قمی در « الکنی و الالقاب » از وی به نیکی یاد کرده و او را از افاضل ادباء و مشاهیر شعراء عصر خوش دانسته اند. وی در سال ۱۲۳۳ یا ۱۲۳۴ ق، در نجف اشرف، وفات یافت و در صحن شریف مرتضوی، در مقبره ای که به این خاندان منسوب است، دفن گردید.
آثار
از وی آثار فراوانی به یادگار مانده که از آن جمله است: ۱- منظومة ابن الاعسم . ۲- تخمیس ابیات حلاج . ۳- الاطعمة و الاشربة آدابها و فوائدها .
wikifeqh: محمدعلی_بن_حسین_اعسم