محمدحسن خان اعتمادالسلطنه

[ویکی فقه] محمدحسن خان اعتمادالسلطنه، در شب ۲۱ شعبان ۱۲۵۹ ه.ق. در تهران به دنیا آمد. ارتباط و همکاری پدر او با دربار ناصرالدین شاه موجب شد که محمد حسن را در سال ۱۲۶۷ ه.ق. برای تحصیل در رشتۀ «پیاده نظام» به مدرسۀ «دارالفنون» روانه کنند. وی بعد از بازگشت از پاریس بلافاصله به عنوان مترجم «حضور همایون» گمارده شد.
وی از دودمان مراغه ای بود و پدرش حاج علیخان که نخست لقب ضیاءالملک داشت و سپس به اعتمادالسلطنه ملقب شد، حاجب الدوله دربار ناصرالدین شاه بود. پدر اعتمادالسلطنه نیز به مقامات بلند سیاسی دست یافت، اما در زمان محمدشاه از کار برکنار شد و اموالش مصادره گردید و به زندان افتاد و سرانجام به عتبات عالیات تبعید شد.چون محمدشاه درگذشت، حاج علی خان به تهران بازگشت و مورد توجه مهد علیا، مادر شاه جدید قرار گرفت و در دربار به سرعت نفوذی به هم رسانید، به گونه ای که میرزا آقاخان نوری او را جزو نزدیکان و محارم خویش درآورد. در توطئه برضد امیرکبیر با مهد علیا و میرزا آقاخان نوری همدست بود و وظیفه قتل امیرکبیر را برعهده گرفت.
معرفی اجمالی
محمدحسن خان اعتمادالسلطنه، در تهران به دنیا آمد، مادرش "خورشید خانم" و پدرش "علیخان مقدم مراغه ای" "حاجب الدوله" (فراشباشی) ناصرالدین شاه بود و از شاگردان دورۀ اول مدرسه «دارالفنون» بوده است. ارتباط و همکاری پدر او با دربار ناصرالدین شاه موجب شد که محمد حسن را در سال ۱۲۶۷ ه.ق. برای تحصیل در رشتۀ «پیاده نظام» به مدرسۀ «دارالفنون» روانه کنند. پس از آنکه یک سال از تحصیل او در این مدرسه گذشت بنا بر حکم "عزیز خان مکری" «سردار کل» (وزیر جنگ)، محمدحسن به منصب «وکیلی» (گروهبانی) رسید. وی در امتحانات دارالفنون به چهار قطعه نشان سر افراز شد او در سال ۱۲۷۰ ه.ق. نشان مس، در ۱۲۷۱ ه.ق. نشان نقره، در ۱۲۷۲ ه.ق. نشان طلا و در سال ۱۲۷۴ ه.ق. نشان طلای این مدرسه را دریافت کرد و با «درجۀ یاوری» از آنجا فارغ التحصیل شد و ضمن قرار گرفتن در ردیف آجودان های مخصوص و خدمت گزاران دربار "محمد قاسم میرزا"، سومین ولیعهد ناصرالدین شاه، شد و پس از مرگ محمدقاسم میرزا او در خدمت "میرزا محمدخان سپهسالار" قرار گرفت. در ۱۲۸۰ ق زمانی که حسنعلی خان امیر نظام گروسی وزیر مختار ایران در فرانسه بود، محمد حسن خان به عنوان وابسته نظامی سفارت ایران در پاریس تعیین شد و دو سال عهده دار این سمت بود، اما توقفش در آن شهر چهار سال طول کشید و همزمان به ادامه تحصیل پرداخت. در ۱۲۸۴ ق از آن کشور مراجعت کرد و با گرفتن لقب صنیع الدوله، به سمت مترجمی مخصوص شاه برگزیده شد.او چندی بعد در ۱۲۹۰ ق معاون وزیر عدلیه و مقدم السفرا شد و پس از آن، به مقاماتی برگزیده شد که عضویت مجلس شورای دولتی، مسئول اداره نامه دانشوران، اداره انطباعات و وزیر انطباعات و ریاست دارالترجمه از آن جمله است.
شخصیت شناسی
وی طبعی جاه طلب داشت و همواره در پی کسب مقامات و عناوین تازه بود، اما تا آن جا که از منابع برمی آید، ناصرالدین شاه از سپردن مسئولیت های سیاسی مهم به او اجتناب می کرده است؛ گو آن که به تعبیر وی رئیس جاسوس های مخفی شاه بوده است. وی گذشته از عضویت در مجامع بین المللی، از برخی دولت های خارجی چون اتریش، اسپانیا، آلمان، انگلیس، و عثمانی، مدال ها و نشان های متعدد دریافت کرده بود.وی در ۱۳۰۴ ق با یاری و پافشاری همسر خود اشرف السلطنه، موفق به دریافت لقب اعتمادالسلطنه شد و از این زمان بر مراتب اعتبار و اهمیت او در دربار ناصری افزوده شد. او در هر سه سفر ناصرالدین شاه به اروپا در سال های ۱۲۹۰ ق/ ۱۸۷۳ م، ۱۲۹۷ ق/ ۱۸۸۰ م و ۱۳۰۶ ق/ ۱۸۸۹ م جزو همراهان شاه بود و در سفر سوم سمت ایشیک آقاسی باشی گری (ریاست تشریفات) را برعهده داشت.
شخصیت علمی
...