[ویکی فقه] فقیه قرآنی مفسر عالیقدر آیت الله دکتر محمد صادقی تهرانی از قرآن پژوهان و مفسران معاصر در حوزه علمیه قم می باشد.
وی در سال ۱۳۴۶ ق در تهران چشم به جهان گشود. پدرش یکی از سخنوران و خطیبان مشهور بود. در ۱۲ سالگی پدرش را از دست داد. درس قرآن را نزد مادرش آموخت. تحصیلات رسمی را پشت سر گذاشت. سپس برای فراگیری علوم دینی به حوزه علمیه قم رفت. وی در این باره می گوید: «آغاز تحصیلات حوزوی بنده در حدود سنه ۱۳۱۸ بوده و سنه ۱۳۲۰ وارد قم شدم، در دو، سه سال قبل از ورود به قم با مرحوم آیت الله العظمی آقای شاه آبادی مانوس شدم و انس با جلسات معارف و تفسیر ایشان موجب شد که وارد حوزه شوم... بحث ها (ی ایشان) به قدری عمیق، دقیق، روحانی، معنوی و متحول کننده بود که در همان سنین تحولی عظیم یافتم. در مجموع دو سه سال جلسات منزل و مسجد ایشان را مرتب پیگیری می کردم و مباحث ایشان را می نوشتم و گاهی به خودشان ارائه می دادم که موجب تعجب ایشان می گردید.»
اساتید
عالم عارف کامل محمد علی شاه آبادی به گفته ایشان اولین و موثرترین استاد دکتر صادقی بوده است. پس از آن به درسهای فلسفی میرزا مهدی آشتیانی حاضر شده است و در جلسات عرفانی شیخ احمد آشتیانی و محمد فیض همدانی در تهران شرکت نموده و در مشهد مقدس در دروس معارف میرزا مهدی خراسانی توفیق می یابد. در ابتدای ورود به قم به درس حکمت و شرح منظومه یگانه شاگرد نامدار شاه- آبادی یعنی حضرت امام خمینی بدون اجازه و هماهنگی قبلی شرکت می نماید و در سنین جوانی و اوایل طلبگی همدرس شهید مطهری و آیت الله منتظری می گردد. وی می گوید «در حقیقت دروس که ما خواندیم نزد بزرگترین اساتید نیم قرن اخیر بوده آیات عظام مرحوم آقای حجت ، حاج سید احمد خوانساری ، سید محمد تقی خوانساری ، مهم تر از همه مرحوم آیت الله العظمی بروجردی و... بودند. و عمده استفاده قرآنی من در قم از محضر آیت الله العظمی علامه طباطبایی بود. حدود هشت نه سال در درس (تفسیر) ایشان شرکت می کردم.»
دیدگاه قرآنی
مهمترین ویژگی استاد صادقی دیدگاه ویژه ایشان نسبت به قرآن و نقش چشمگیر قرآن در علوم دینی و حوزوی است. ولی به صراحت اعلام میدارم تنها معیار در تفسیر و میزان سنجش و قبولی آراء و نظرات اسلامی و دینی قرآن مجید می باشد. وی در این زمینه میفرماید «آری مجموع این جلسات (که در محضر اساتید تهران شرکت داشتم) موجب شد که من وارد حوزه شوم. ولی با دو چشم، چشم اصلی راست، چشم قرآنی، و چشم (فرعی) چپ حوزوی وارد حوزه قم شدم... البته با چشم فرعی چپ به دروس فلسفه و دیگر دروس نگاه می کردم. یعنی کل دروس حوزه، از فقه ، اصول ، حتی ادبیات ، منطق ، عرفان ، فلسفه ، عقاید و... را می خواندم. با دقت هم درس می خواندم، هم دریافت می کردم و هم می نوشتم، ولی همه اینها- بجز قرآن- در حاشیه بود. یعنی محور اصلی من قرآن بود. آنچه را که با قرآن موافقت داشت قبول می کردم و آنچه که نداشت، هرگز. من فلسفه، اصول، فقه ادبیات، منطق، عرفان و همه چیز را قبول ندارم، مگر آنچه که موافق با قرآن است. با این دو چشم به حوزه نگاه می کردم. یک چشم راست که حوزه با آن موافق نبود که چشم قرآنی باشد، (و دیگر) چشم چپ که حوزه صد در صد مربوط به آن بود. مطالعه من در تفسیر دارای دو بعد بود، یک بعد روایات و نظرات مفسران و بعد دیگر محور قرآن بود. فقط آنچه با قرآن موافق بود مورد قبول بود. به تهران که رفتم تدریس تفسیر قرآن شروع کردم و از دانشگاه لیسانس و دکترا در رشته فلسفه و حقوق گرفتم.»
آثار قرآنی
...
وی در سال ۱۳۴۶ ق در تهران چشم به جهان گشود. پدرش یکی از سخنوران و خطیبان مشهور بود. در ۱۲ سالگی پدرش را از دست داد. درس قرآن را نزد مادرش آموخت. تحصیلات رسمی را پشت سر گذاشت. سپس برای فراگیری علوم دینی به حوزه علمیه قم رفت. وی در این باره می گوید: «آغاز تحصیلات حوزوی بنده در حدود سنه ۱۳۱۸ بوده و سنه ۱۳۲۰ وارد قم شدم، در دو، سه سال قبل از ورود به قم با مرحوم آیت الله العظمی آقای شاه آبادی مانوس شدم و انس با جلسات معارف و تفسیر ایشان موجب شد که وارد حوزه شوم... بحث ها (ی ایشان) به قدری عمیق، دقیق، روحانی، معنوی و متحول کننده بود که در همان سنین تحولی عظیم یافتم. در مجموع دو سه سال جلسات منزل و مسجد ایشان را مرتب پیگیری می کردم و مباحث ایشان را می نوشتم و گاهی به خودشان ارائه می دادم که موجب تعجب ایشان می گردید.»
اساتید
عالم عارف کامل محمد علی شاه آبادی به گفته ایشان اولین و موثرترین استاد دکتر صادقی بوده است. پس از آن به درسهای فلسفی میرزا مهدی آشتیانی حاضر شده است و در جلسات عرفانی شیخ احمد آشتیانی و محمد فیض همدانی در تهران شرکت نموده و در مشهد مقدس در دروس معارف میرزا مهدی خراسانی توفیق می یابد. در ابتدای ورود به قم به درس حکمت و شرح منظومه یگانه شاگرد نامدار شاه- آبادی یعنی حضرت امام خمینی بدون اجازه و هماهنگی قبلی شرکت می نماید و در سنین جوانی و اوایل طلبگی همدرس شهید مطهری و آیت الله منتظری می گردد. وی می گوید «در حقیقت دروس که ما خواندیم نزد بزرگترین اساتید نیم قرن اخیر بوده آیات عظام مرحوم آقای حجت ، حاج سید احمد خوانساری ، سید محمد تقی خوانساری ، مهم تر از همه مرحوم آیت الله العظمی بروجردی و... بودند. و عمده استفاده قرآنی من در قم از محضر آیت الله العظمی علامه طباطبایی بود. حدود هشت نه سال در درس (تفسیر) ایشان شرکت می کردم.»
دیدگاه قرآنی
مهمترین ویژگی استاد صادقی دیدگاه ویژه ایشان نسبت به قرآن و نقش چشمگیر قرآن در علوم دینی و حوزوی است. ولی به صراحت اعلام میدارم تنها معیار در تفسیر و میزان سنجش و قبولی آراء و نظرات اسلامی و دینی قرآن مجید می باشد. وی در این زمینه میفرماید «آری مجموع این جلسات (که در محضر اساتید تهران شرکت داشتم) موجب شد که من وارد حوزه شوم. ولی با دو چشم، چشم اصلی راست، چشم قرآنی، و چشم (فرعی) چپ حوزوی وارد حوزه قم شدم... البته با چشم فرعی چپ به دروس فلسفه و دیگر دروس نگاه می کردم. یعنی کل دروس حوزه، از فقه ، اصول ، حتی ادبیات ، منطق ، عرفان ، فلسفه ، عقاید و... را می خواندم. با دقت هم درس می خواندم، هم دریافت می کردم و هم می نوشتم، ولی همه اینها- بجز قرآن- در حاشیه بود. یعنی محور اصلی من قرآن بود. آنچه را که با قرآن موافقت داشت قبول می کردم و آنچه که نداشت، هرگز. من فلسفه، اصول، فقه ادبیات، منطق، عرفان و همه چیز را قبول ندارم، مگر آنچه که موافق با قرآن است. با این دو چشم به حوزه نگاه می کردم. یک چشم راست که حوزه با آن موافق نبود که چشم قرآنی باشد، (و دیگر) چشم چپ که حوزه صد در صد مربوط به آن بود. مطالعه من در تفسیر دارای دو بعد بود، یک بعد روایات و نظرات مفسران و بعد دیگر محور قرآن بود. فقط آنچه با قرآن موافق بود مورد قبول بود. به تهران که رفتم تدریس تفسیر قرآن شروع کردم و از دانشگاه لیسانس و دکترا در رشته فلسفه و حقوق گرفتم.»
آثار قرآنی
...
wikifeqh: محمد_صادقی