[ویکی فقه] حاج محمدآقا بوشهری ملقب به معین التجار و مشهور به حاج محمد دشتی، یکی از رجال سیاسی دوران قاجار و پهلوی بود.
حاج محمدآقا در سال ۱۲۳۸ش در بوشهر تولد یافت. پدرش حاج محمدرحیم ده دشتی از تجار و اعیان بوشهر بود.حاج محمدآقا پس از انجام تحصیلات مقدماتی در حجره پدرش مشغول کار شد. پس از آن که مدتی در نزد پدر خود به بازرگانی اشتغال داشت، ناگهان پدرش ورشکسته شد و کلیهِ دارایی او به دست طلب کاران افتاد و ناگزیر پدر و پسر جلای وطن کردند.حاج محمدآقا مدتی در نجف در حرم حضرت امیر به شغل کفش داری زوّار مشغول بود. سپس به بوشهر بازگشت و در دستگاه حاج محمدمهدی ملک التجار مشغول کار شد و اندوخته ای برای خود فراهم ساخت.
تجارت در بغداد
در سال ۱۲۶۶ به بغداد رفت و حجره ای دایر نموده، به کار تجارت پرداخت و تدریجاً کار بازرگانی او رونق گرفت. هنگامی که در بغداد مشغول کار بود، خبر یافت حاج عبدالمحمد ملک التجار شوهرعمه وی که بلاعقبه بود، درگذشته است و عمه وی نیز به علت نداشتن اولاد، تمام دارایی خود را به برادرزادهِ خویش (یعنی همین حاج محمدآقا) بخشیده است. وی پس ازکسب خبر به بوشهر رفت. سرانجام بین او و سایر وارث کار به مصالحه کشید و او سهم الارث خــود را در چهارصد هزار روپیه دریافت کرد. پس از آن به مکه معظمه مشرف شد و مدتی نیز در اروپا به مطالعه در امور تجارت پرداخت و در باب صادرات و واردات اطلاعات پرقیمتی به دست آورد و پس از ورود به بوشهر کار تجارتی خود را رونق داد و در جنوب ایران شهرتی کامل یافت.
دوستی با امین السلطان
در سال ۱۲۷۷ به علت مخالفت با قوام الملک شیرازی به تهران آمد و با امین السلطان صدراعظم طرح دوستی ریخت و ابتدا بلوک معروف ممسنی را در فارس از دولت خریداری کرد؛ سپس امتیاز خاک سرخ جزیره هرمز را به دست آورد و هر روز بر ثروت او افزوده شد. در خوزستان مخصوصاً در اهواز و بندر محمره املاک زیادی تدارک دید.حاج محمد معین التجار در تهران قریب سی هزار متر از باغ لاله زار را که امروز حد فاصل بین خیابان های سعدی جنوبی و لاله زار می باشد، خریداری کرد و در آن چندین عمارت با شکوه بنیاد نهاد و کلیه اثاثیه و لوازم آن را از خارج وارد کرد و هر کدام از آن بناها را به یکی از فرزندان خود بخشید؛ به طوری که در تهران هیچ بنایی به شکوه و زیبایی بناهای حاج معین التجار در آن تاریخ وجود نداشت.
سفر به اروپا
...
حاج محمدآقا در سال ۱۲۳۸ش در بوشهر تولد یافت. پدرش حاج محمدرحیم ده دشتی از تجار و اعیان بوشهر بود.حاج محمدآقا پس از انجام تحصیلات مقدماتی در حجره پدرش مشغول کار شد. پس از آن که مدتی در نزد پدر خود به بازرگانی اشتغال داشت، ناگهان پدرش ورشکسته شد و کلیهِ دارایی او به دست طلب کاران افتاد و ناگزیر پدر و پسر جلای وطن کردند.حاج محمدآقا مدتی در نجف در حرم حضرت امیر به شغل کفش داری زوّار مشغول بود. سپس به بوشهر بازگشت و در دستگاه حاج محمدمهدی ملک التجار مشغول کار شد و اندوخته ای برای خود فراهم ساخت.
تجارت در بغداد
در سال ۱۲۶۶ به بغداد رفت و حجره ای دایر نموده، به کار تجارت پرداخت و تدریجاً کار بازرگانی او رونق گرفت. هنگامی که در بغداد مشغول کار بود، خبر یافت حاج عبدالمحمد ملک التجار شوهرعمه وی که بلاعقبه بود، درگذشته است و عمه وی نیز به علت نداشتن اولاد، تمام دارایی خود را به برادرزادهِ خویش (یعنی همین حاج محمدآقا) بخشیده است. وی پس ازکسب خبر به بوشهر رفت. سرانجام بین او و سایر وارث کار به مصالحه کشید و او سهم الارث خــود را در چهارصد هزار روپیه دریافت کرد. پس از آن به مکه معظمه مشرف شد و مدتی نیز در اروپا به مطالعه در امور تجارت پرداخت و در باب صادرات و واردات اطلاعات پرقیمتی به دست آورد و پس از ورود به بوشهر کار تجارتی خود را رونق داد و در جنوب ایران شهرتی کامل یافت.
دوستی با امین السلطان
در سال ۱۲۷۷ به علت مخالفت با قوام الملک شیرازی به تهران آمد و با امین السلطان صدراعظم طرح دوستی ریخت و ابتدا بلوک معروف ممسنی را در فارس از دولت خریداری کرد؛ سپس امتیاز خاک سرخ جزیره هرمز را به دست آورد و هر روز بر ثروت او افزوده شد. در خوزستان مخصوصاً در اهواز و بندر محمره املاک زیادی تدارک دید.حاج محمد معین التجار در تهران قریب سی هزار متر از باغ لاله زار را که امروز حد فاصل بین خیابان های سعدی جنوبی و لاله زار می باشد، خریداری کرد و در آن چندین عمارت با شکوه بنیاد نهاد و کلیه اثاثیه و لوازم آن را از خارج وارد کرد و هر کدام از آن بناها را به یکی از فرزندان خود بخشید؛ به طوری که در تهران هیچ بنایی به شکوه و زیبایی بناهای حاج معین التجار در آن تاریخ وجود نداشت.
سفر به اروپا
...
wikifeqh: معین_التجار_بوشهری