[ویکی اهل البیت] از محل و تاریخ تولد این پژوهشگر، اطلاع دقیقی در دست نیست؛ ولی بر اساس قراین و شواهدی که از سلسله راویان همدوره ایشان موجود است، می توان حدس زد که آغاز تولد ایشان در اوایل قرن سوم بوده و در اواخر همان قرن نیز وفات یافته است. خانواده اش از عرب های مهاجری هستند که به قم هجرت کرده اند و منسوب به طایفه «ذهل»اند این طایفه شاخه ای از قبیله شیبان اند که خود نیز شاخه ای از قبیله «بکر بن وایل» به حساب می آیند که در حجاز و عراق سکونت داشته اند.
نام پدرِ محمد، بندار است که هم در زبان فارسی و هم در زبان عربی، این نام را برای فرزندان خود برمی گزیدند. بندار را در کتاب های فرهنگ لغت فارسی و عربی این چنین معنا می کنند: «کسی که مورد اعتماد مردم بوده و آن ها اشیای گران قیمت و سایر وسایل خود را به امانت پیش او می گذارند. یا به کسی که اخبار و اطلاعات زیادی درباره اقوام و خویشان خود داشته باشد، گفته می شود».
این که آیا این راوی در آسمان پرستاره شهر قم طلوع کرده یا نه، اطلاع صحیحی در دست نیست؛ اما هر چه هست عالمان علم رجال در کتاب های خود او را ابوجعفر قمی نامیده اند، از این رو معلوم می شود که این راوی بزرگوار، زمان زیادی را در قم می زیسته تا به قمی مشهور شده است.
پیش نیاز علم حدیث و نقل روایت - همانند سایر علوم - حضور در محضر استادان این علم است که خود از سرچشمه وحی درس گرفته باشند. در این راستا، پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله و امامان معصوم علیهم السلام اولین استادها هستند و برای دستیابی به علوم آن بزرگواران باید محضر شریف آن ها را درک نمود؛ لذا روایات اصحاب امامان در این راستا ارزیابی می گردد. بنابراین افرادی که می خواستند راوی حدیث باشند، می بایست از خانه و کاشانه خود بار سفر می بستند تا بتوانند محضر امامان و اصحاب آن ها را درک نمایند و بدون واسطه، حدیث را از آن بزرگواران فراگیرند. پیشوایان معصوم علیهم السلام نیز در هر جا که زمینه را مساعد می دیدند، اقدام به تشکیل جلسات علمی می نمودند.
راوی بزرگوار، محمد بن بندار نیز از جمله کسانی است که افتخار نقل حدیث را بدست آورده و از استادانی بهره برده که از جمله آنان، علی بن محمد همدانی کوفی است. وی در کوفه می زیسته که محمد بن بندار، روایات امامان صادق و کاظم علیهم السلام را از این استاد فراگرفته و همچنین روایاتی از امام موسی بن جعفر علیه السلام را نیز، از عبدالله بن مغیره ابومحمد عجلی کوفی که بنا به گفته نجاشی در کتاب رجالش، ثقه ثقه، هیچ کس همتای او نیست نقل می کند. یکی دیگر از استادان ایشان، محمد بن عبدالله خراسانی است که افتخار خدمت در خانه حضرت امام رضا علیه السلام را نیز در خراسان پیدا کرده و به عنوان خادم الرضا او را می شناسند و روایاتی از آن امام بزرگوار برای محمد بن بندار نقل کرده است. همچنین محمد روایات امامان هادی و عسکری علیهم السلام را از استاد دیگر خود حسن بن عرفه که از اصحاب آن بزرگواران بوده نقل می کند.
پرورش شاگرد و آموزش علم، همیشه بوده است. محمد در این راستا اقدام به پرورش شاگردانی می نماید که از جمله آنان می توان چنین نام برد:
ماندگاری افراد به ماندگاری آثاری است که از آنان باقی می ماند. اگر تا به حال، نام محمد بن بندار در کتاب های رجال و حدیث باقی مانده، به علت نقل روایات و باقی گذاردن اثری مکتوب به نام المثالب بوده است.
نام پدرِ محمد، بندار است که هم در زبان فارسی و هم در زبان عربی، این نام را برای فرزندان خود برمی گزیدند. بندار را در کتاب های فرهنگ لغت فارسی و عربی این چنین معنا می کنند: «کسی که مورد اعتماد مردم بوده و آن ها اشیای گران قیمت و سایر وسایل خود را به امانت پیش او می گذارند. یا به کسی که اخبار و اطلاعات زیادی درباره اقوام و خویشان خود داشته باشد، گفته می شود».
این که آیا این راوی در آسمان پرستاره شهر قم طلوع کرده یا نه، اطلاع صحیحی در دست نیست؛ اما هر چه هست عالمان علم رجال در کتاب های خود او را ابوجعفر قمی نامیده اند، از این رو معلوم می شود که این راوی بزرگوار، زمان زیادی را در قم می زیسته تا به قمی مشهور شده است.
پیش نیاز علم حدیث و نقل روایت - همانند سایر علوم - حضور در محضر استادان این علم است که خود از سرچشمه وحی درس گرفته باشند. در این راستا، پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله و امامان معصوم علیهم السلام اولین استادها هستند و برای دستیابی به علوم آن بزرگواران باید محضر شریف آن ها را درک نمود؛ لذا روایات اصحاب امامان در این راستا ارزیابی می گردد. بنابراین افرادی که می خواستند راوی حدیث باشند، می بایست از خانه و کاشانه خود بار سفر می بستند تا بتوانند محضر امامان و اصحاب آن ها را درک نمایند و بدون واسطه، حدیث را از آن بزرگواران فراگیرند. پیشوایان معصوم علیهم السلام نیز در هر جا که زمینه را مساعد می دیدند، اقدام به تشکیل جلسات علمی می نمودند.
راوی بزرگوار، محمد بن بندار نیز از جمله کسانی است که افتخار نقل حدیث را بدست آورده و از استادانی بهره برده که از جمله آنان، علی بن محمد همدانی کوفی است. وی در کوفه می زیسته که محمد بن بندار، روایات امامان صادق و کاظم علیهم السلام را از این استاد فراگرفته و همچنین روایاتی از امام موسی بن جعفر علیه السلام را نیز، از عبدالله بن مغیره ابومحمد عجلی کوفی که بنا به گفته نجاشی در کتاب رجالش، ثقه ثقه، هیچ کس همتای او نیست نقل می کند. یکی دیگر از استادان ایشان، محمد بن عبدالله خراسانی است که افتخار خدمت در خانه حضرت امام رضا علیه السلام را نیز در خراسان پیدا کرده و به عنوان خادم الرضا او را می شناسند و روایاتی از آن امام بزرگوار برای محمد بن بندار نقل کرده است. همچنین محمد روایات امامان هادی و عسکری علیهم السلام را از استاد دیگر خود حسن بن عرفه که از اصحاب آن بزرگواران بوده نقل می کند.
پرورش شاگرد و آموزش علم، همیشه بوده است. محمد در این راستا اقدام به پرورش شاگردانی می نماید که از جمله آنان می توان چنین نام برد:
ماندگاری افراد به ماندگاری آثاری است که از آنان باقی می ماند. اگر تا به حال، نام محمد بن بندار در کتاب های رجال و حدیث باقی مانده، به علت نقل روایات و باقی گذاردن اثری مکتوب به نام المثالب بوده است.
wikiahlb: محمد_بن_بندار_قمی