[ویکی فقه] محسن خان امین الدوله فرزند علیخان، از سیاسیون دوران قاجار و داماد مظفرالدین شاه بود.
با مرگ علیخان امین الدوله لقب او هم مانند اموالش به پسرش "محسن خان" رسید. "علی امینی" می گوید: «پس از فوت مرحوم میرزا علیخان امین الدوله لقب امین الدوله به پدرم محسن خان که در آن موقع لقب امین الملک داشت، رسید.» پدر "محسن خان"، میرزا علیخان که در سال ۱۳۱۴ صدراعظم شد و دریافت که از رهگذر وصلت با خاندان شاه می تواند به وضع خود استحکام بیشتری بدهد و به منافع افزون تری دست یابد دختر دوست صمیمی خود "مشیرالدوله" را قربانی کرد و "فخرالدوله" دختر مظفرالدین شاه را برای پسرش محسن خواستگاری کرد و دستور داد تا پسرش دختر مشیرالدوله را طلاق دهد. در آن هنگام محسن خان دختر مشیرالدوله را که معقود او بود، در خانه داشت و راضی به طلاق او نبود؛ ولی پدرش به مدت چهل ساعت در اتاقی گرسنه وی را زندانی کرد تا پسر، دختر مشیرالدوله را طلاق داد.
حفظ ثروت
تا زمانی که مظفرالدین شاه زنده بود و بر مسند پادشاهی تکیه داشت، دختر او؛ یعنی "خانم فخرالدوله" همسر محسن خان امین الدوله و مادر "علی امینی" برای نگهداری این ثروت باد آورده مشکل چندانی نداشت و به اعتبار اینکه دختر پادشاه وقت است و به هر وسیله ای که ممکن بود مالکیت و تسلط خود و شوهرش بر روستاهای منطقه لشت نشا را حفظ و اعمال می کرد. بعد از مرگ مظفرالدین شاه و حاکمیت استبداد"محمدعلی شاه" این خاندان به حمایت از او و به مخالفت با مشروطه خواهان پرداختند. در مورد پیوستن این خانواده به روسیه تزاری در حمایت از استبداد محمدعلی شاه و خیانت به مشروطه طلبان "ادوارد براون"می گوید: «هشت نفر از ملیون که محمدعلی شاه از چندی پیش تبعید آن ها را خواسته بود و در مسجد سپهسالار متحصن شده بودند، در روز بمباران مجلس به پارک امین الدوله که در نزدیکی مجلس واقع بود فرار کردند؛ ولی امین الدوله خائن به فوریت خبر ورود آن ها را به خانه خود به وسیله ستاد به قزاقخانه اطلاع داد. محسن خان هنگامی که بر سر اراضی لشت نشا با مالکین آن حدود اختلاف پیدا کرد اراضی مزبور را به روس ها اجاره داد و باب دیگری در ضدیت با وطن گشود. پس از "کودتای ۱۲۹۹" زنگ خطر برای خاندان امینی زده شد، چرا که قشر جدیدی از فئودالیسم در حال ظهور بود که می بایست هر چه زودتر به مال و منالی می رسید. بدین ترتیب خانواده امینی شبانه به قم گریختند؛ اما بعدها به دلیل کیاست و نفوذ همسر امین الدوله خطر رفع شده و به تهران بازگشتند. محسن خان در بهار۱۳۲۹ ش درگذشت.
رضاخان و خاندان امین الدوله
هنگامی که "رضاخان" به مقام نخست وزیری رسید با دختر "مجلل الدوله" شاهزاده قجری ازدواج کرد، همسر جدید رضاخان دخترخاله فخرالدوله بود. امین الدوله و همسرش فخرالدوله برای نزدیکی به نخست وزیر مهمانی مجلل و باشکوهی به افتخار آن دو ترتیب می دهند. در تمام دوره شانزده ساله پادشاهی و مجموعا بیست ساله حکومت رضاخان کلیه توجه امینی و خانم فخرالدوله که سرپرستی و اداره املاک و دارایی های آن را بر عهده داشت بر این نکته متمرکز بود که اولا املاک لشت نشا به ثبت رسمی برسد و ثانیا تمام درآمد آن املاک به مصرف ساختن مستقلات و ازدیاد املاک آن ها در تهران و سرمایه گذاری در دیگر عرصه های اقتصادی برسد، زیرا فخرالدوله سرپرست خانواده امینی وحشت داشت که مبادا گیلان به سبب همسایگی با اتحاد شوروی به دام کمونیست ها بیفتد و به همین دلیل خانم فخرالدوله از محل درآمد مستغلات لشت نشاء نخستین شرکت تاکسیرانی و نیز نخستین بانک خصوصی را ایجاد کرد. علیخان امین الدوله به روایت "معیر الممالک" به آبادانی نیز علاقه زیادی داشت دو کارخانه یکی کارخانه قند "کهریزک" و یکی هم کارخانه کبریت سازی در "خواردین" برپاکرد.
فرزندان امین الدوله
...
با مرگ علیخان امین الدوله لقب او هم مانند اموالش به پسرش "محسن خان" رسید. "علی امینی" می گوید: «پس از فوت مرحوم میرزا علیخان امین الدوله لقب امین الدوله به پدرم محسن خان که در آن موقع لقب امین الملک داشت، رسید.» پدر "محسن خان"، میرزا علیخان که در سال ۱۳۱۴ صدراعظم شد و دریافت که از رهگذر وصلت با خاندان شاه می تواند به وضع خود استحکام بیشتری بدهد و به منافع افزون تری دست یابد دختر دوست صمیمی خود "مشیرالدوله" را قربانی کرد و "فخرالدوله" دختر مظفرالدین شاه را برای پسرش محسن خواستگاری کرد و دستور داد تا پسرش دختر مشیرالدوله را طلاق دهد. در آن هنگام محسن خان دختر مشیرالدوله را که معقود او بود، در خانه داشت و راضی به طلاق او نبود؛ ولی پدرش به مدت چهل ساعت در اتاقی گرسنه وی را زندانی کرد تا پسر، دختر مشیرالدوله را طلاق داد.
حفظ ثروت
تا زمانی که مظفرالدین شاه زنده بود و بر مسند پادشاهی تکیه داشت، دختر او؛ یعنی "خانم فخرالدوله" همسر محسن خان امین الدوله و مادر "علی امینی" برای نگهداری این ثروت باد آورده مشکل چندانی نداشت و به اعتبار اینکه دختر پادشاه وقت است و به هر وسیله ای که ممکن بود مالکیت و تسلط خود و شوهرش بر روستاهای منطقه لشت نشا را حفظ و اعمال می کرد. بعد از مرگ مظفرالدین شاه و حاکمیت استبداد"محمدعلی شاه" این خاندان به حمایت از او و به مخالفت با مشروطه خواهان پرداختند. در مورد پیوستن این خانواده به روسیه تزاری در حمایت از استبداد محمدعلی شاه و خیانت به مشروطه طلبان "ادوارد براون"می گوید: «هشت نفر از ملیون که محمدعلی شاه از چندی پیش تبعید آن ها را خواسته بود و در مسجد سپهسالار متحصن شده بودند، در روز بمباران مجلس به پارک امین الدوله که در نزدیکی مجلس واقع بود فرار کردند؛ ولی امین الدوله خائن به فوریت خبر ورود آن ها را به خانه خود به وسیله ستاد به قزاقخانه اطلاع داد. محسن خان هنگامی که بر سر اراضی لشت نشا با مالکین آن حدود اختلاف پیدا کرد اراضی مزبور را به روس ها اجاره داد و باب دیگری در ضدیت با وطن گشود. پس از "کودتای ۱۲۹۹" زنگ خطر برای خاندان امینی زده شد، چرا که قشر جدیدی از فئودالیسم در حال ظهور بود که می بایست هر چه زودتر به مال و منالی می رسید. بدین ترتیب خانواده امینی شبانه به قم گریختند؛ اما بعدها به دلیل کیاست و نفوذ همسر امین الدوله خطر رفع شده و به تهران بازگشتند. محسن خان در بهار۱۳۲۹ ش درگذشت.
رضاخان و خاندان امین الدوله
هنگامی که "رضاخان" به مقام نخست وزیری رسید با دختر "مجلل الدوله" شاهزاده قجری ازدواج کرد، همسر جدید رضاخان دخترخاله فخرالدوله بود. امین الدوله و همسرش فخرالدوله برای نزدیکی به نخست وزیر مهمانی مجلل و باشکوهی به افتخار آن دو ترتیب می دهند. در تمام دوره شانزده ساله پادشاهی و مجموعا بیست ساله حکومت رضاخان کلیه توجه امینی و خانم فخرالدوله که سرپرستی و اداره املاک و دارایی های آن را بر عهده داشت بر این نکته متمرکز بود که اولا املاک لشت نشا به ثبت رسمی برسد و ثانیا تمام درآمد آن املاک به مصرف ساختن مستقلات و ازدیاد املاک آن ها در تهران و سرمایه گذاری در دیگر عرصه های اقتصادی برسد، زیرا فخرالدوله سرپرست خانواده امینی وحشت داشت که مبادا گیلان به سبب همسایگی با اتحاد شوروی به دام کمونیست ها بیفتد و به همین دلیل خانم فخرالدوله از محل درآمد مستغلات لشت نشاء نخستین شرکت تاکسیرانی و نیز نخستین بانک خصوصی را ایجاد کرد. علیخان امین الدوله به روایت "معیر الممالک" به آبادانی نیز علاقه زیادی داشت دو کارخانه یکی کارخانه قند "کهریزک" و یکی هم کارخانه کبریت سازی در "خواردین" برپاکرد.
فرزندان امین الدوله
...
wikifeqh: محسن_امینی