محاضرات الادباء و محاورات الشعراء و البلغاء

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] محاضرات الأدباء و محاورات الشعراء و البلغاء (کتاب). مهمترین اثر ادیبانه راغب اصفهانی کتاب محاضرات الادباء و محاورات الشعراء و البلغاء» است.
این کتاب شبیه موسوعه ای ادبی است. کتاب با اصطلاح «حد» توسط مؤلف تبویب و فصل بندی شده است. اثر دارای ۲۵ حد است که شامل مسائلی درباره عقل، علم، جهل، سیادة، عدالت، اخلاق و عرفان و... می شود. مطالبی درباره خوردنی ها و نوشیدنی ها، پوشیدنی ها، حرفه ها و پیشه ها، عبادات و مسائل عقیدتی، مرگ و عبرتهای زمانه و گه گاه نکاتی درباره افلاک و نجوم و ابرها در آن گنجانده شده است. از این رو کتاب در بین آثاری که بر طرائف و حکایات پرداخته اند یگانه است چرا که فراگیر و عمیق است. حال و هوای فکر و اندیشه بر آن حاکم است. مؤلف در این کتاب بین جدی و شوخی و اخبار و نکته های ادبی ملیح جمع کرده است. به گفته خود او چنانکه کسی در مجلس لهو به شناخت لغت و نحو آراسته نباشد حضورش در آن مجلس چونان حضور حیوانی رها گشته در بیابان است و اگر از فضیلت های جاویدان طرفی نبسته باشد، دارای عقل و خردی ناقص است چرا که عقل دو نوع است: عقل طبیعی و فطری و عقل مسموع، یعنی عقلی که در اثر تجربه و شناخت به دست می آید.مؤلف ذیل هر «حد» فصولی و ذیل هر فصل عناوینی و ذیل هر عنوان اقوالی را نقل کرده و به مناسبت ابیاتی پرمعنا از شعر شاعران می آورد. عناوینی که در ذیل فصول آمده است به خوبی بیانگر مطالبی است که تحت آن عنوان قرار گرفته اند.

[ویکی نور] محاضرات الأدباء و محاورات الشعراء و البلغاء مهم ترین اثر ادیبانه ابوالقاسم حسین بن محمد بن المفضل راغب اصفهانی، کتابی است شبیه موسوعه ای ادبی که در موضوعات مختلف و متنوعی که شامل حیات فردی، اجتماعی، سیاسی و... انسان می شود، تدوین گردیده است.
کتاب، به زبان عربی و در سال 1419ق / 1999م نوشته شده است.
کتاب با مقدمه محقق آغاز و مطالب که در دو جلد تنظیم شده، با اصطلاح «حدّ»، توسط مؤلف تبویب و فصل بندی شده است.
این اثر، دارای 25 حدّ است که شامل مسائلی در باره عقل، علم، جهل، سیادت، عدالت، اخلاق، عرفان و... می شود. مطالبی در باره خوردنی ها و نوشیدنی ها، پوشیدنی ها، حرفه ها و پیشه ها، عبادات و مسائل عقیدتی، مرگ و عبرت های زمانه و گه گاه، نکاتی در باره افلاک و نجوم و ابرها نیز در آن گنجانده شده است؛ ازاین رو، کتاب، در بین آثاری که به طرائف و حکایات پرداخته اند، یگانه است؛ چرا که مطالب و مباحث آن، فراگیر و عمیق بوده و حال و هوای فکر و اندیشه بر آن حاکم است.
مؤلف ذیل هر «حدّ»، فصولی و ذیل هر فصل، عناوینی و ذیل هر عنوان، اقوالی را نقل کرده و به مناسبت، ابیاتی پرمعنا از شعر شاعران آورده است. عناوینی که در ذیل فصول آمده است، به خوبی بیانگر مطالبی است که تحت آن عنوان قرار گرفته اند.

[ویکی فقه] محاضرات الادباء و محاورات الشعراء و البلغاء (کتاب). مهمترین اثر ادیبانه راغب اصفهانی کتاب محاضرات الادباء و محاورات الشعراء و البلغاء» است.
این کتاب شبیه موسوعه ای ادبی است. کتاب با اصطلاح «حد» توسط مؤلف تبویب و فصل بندی شده است. اثر دارای ۲۵ حد است که شامل مسائلی درباره عقل، علم، جهل، سیادة، عدالت، اخلاق و عرفان و... می شود. مطالبی درباره خوردنی ها و نوشیدنی ها، پوشیدنی ها، حرفه ها و پیشه ها، عبادات و مسائل عقیدتی، مرگ و عبرتهای زمانه و گه گاه نکاتی درباره افلاک و نجوم و ابرها در آن گنجانده شده است. از این رو کتاب در بین آثاری که بر طرائف و حکایات پرداخته اند یگانه است چرا که فراگیر و عمیق است. حال و هوای فکر و اندیشه بر آن حاکم است. مؤلف در این کتاب بین جدی و شوخی و اخبار و نکته های ادبی ملیح جمع کرده است. به گفته خود او چنانکه کسی در مجلس لهو به شناخت لغت و نحو آراسته نباشد حضورش در آن مجلس چونان حضور حیوانی رها گشته در بیابان است و اگر از فضیلت های جاویدان طرفی نبسته باشد، دارای عقل و خردی ناقص است چرا که عقل دو نوع است: عقل طبیعی و فطری و عقل مسموع، یعنی عقلی که در اثر تجربه و شناخت به دست می آید.مؤلف ذیل هر «حد» فصولی و ذیل هر فصل عناوینی و ذیل هر عنوان اقوالی را نقل کرده و به مناسبت ابیاتی پرمعنا از شعر شاعران می آورد. عناوینی که در ذیل فصول آمده است به خوبی بیانگر مطالبی است که تحت آن عنوان قرار گرفته اند.
ویژگی ها
کتاب مجموعه ای است که نکته ای از نکات حیات واقعی انسانها را فروگذار نمی کند و بدین منظور به دیوان های شعرا و کتابهای امثال و خاطرات حکما و ادیبان مراجعه کرده و از آنها نکات بدیعی را به صورت مختصر و موجز با حفظ امانت در نقل و رعایت جانب واقعیت جمع آوری نموده و در کتاب جای داده است. کتاب این ویژگی را داراست که از ابتذال و تصنع به دور است چنانچه عیبی در بین باشد آنرا نپوشانده بلکه برملا می کند و در مواردی که ناچار است شاهد مثال بر مطلبی ارائه کند، هر چند شاهد مثال رکیک و مسخره و مبتذل هم باشد، از آوردن آن به جهت بهره بردن خواننده و کشف مطلب ابایی ندارد.چنانچه هزار و یک شب را از جمله آثاری بدانیم که حکایتهای جالبی را از عالم خیال و واقعیت جمع آورده است، محاضرات کتابی است شبیه آن با این تفاوت که راغب در این کتاب در عالم حقایق و امثال و عبرتها سیر می کند.
نسخه شناسی
۱- بعضی قسمتهای این کتاب در برلین به شماره ۸۳۴۶- ۸۳۴۹، موجود است.۲- نسخه کتابخانه جمعیة المستشرقین آلمان.۳- نسخه کتابخانه لیدن به شماره ۴۶۴.۴- نسخه کتابخانه سلیم آغا به شماره ۹۸۷.۵- نسخه کتابخانه ایاصوفیا به شماره ۴۲۵۴.۶- نسخه کتابخانه مشهد ۱۵/ ۳۸، ۱۰۳.۷- در سال ۱۲۸۷ ق در شهر قاهره چاپ شد.۸- به صورت حاشیه بر کتاب ثمرات الاوراق فی المحاضرات، نوشته ابن حجة حموی متوفای سال ۸۳۷ ق نیز چاپ شده است.۹- نسخه مورد استفاده توسط محقق کتاب مربوط به سال ۱۳۲۶ ق است.
منابع
...

پیشنهاد کاربران

بپرس