مجموعه مقالات

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] مجموعه مقالات کتابی است که توسّط علامه حسن زاده آملی برای سمینارهای مختلف علمی به رشتۀ تحریر درآمده است و مشتمل بر هشت مقاله می باشد.
در بعد عرفانی علاّمه طباطبایی است که در سالگرد علامه طباطبایی که برای سمینار کازرون فارسی نوشته شده است. حضرت طباطبائی در زمرۀ اوتاد و ابدالی بود که هم در عرفان علمی و هم در عرفان عملی به کمال و فعلیّت رسیده بود. آن جناب در برهان کردن عرفان حظّ وافری را دار بود. وی از تربیت شدگان محضر حاج سید علی قاضی بود. علامه طباطبایی در عرفان عملی سهم بسزائی داشت. مراقباتش عجیب بود، به طور دقیق کشیک نفس می کشید و به شایستگی مواظب احوال و اوقات و اوضاع خود بود، وقتی در محضر مبارکش سخنانی از حالات شبش به میان آورد، فرمود: هر وقت در روز مراقبت من قوی تر است، مشاهداتی که در شب دارم زلال تر و صافی و روشنتر است.
همچنین ولایت تکوینی او 2 در اولین سالگرد علامه طباطبایی برای موسّسۀ مطالعات و تحقیقات فرهنگی تهران نوشته شده است به نظر استاد علامه انسان را قابلیّت و لیاقتی است که اگر نهال وجودش را بدست مربیان کامل و مکمّل بسپارد و دستور العمل باغبان دین و نهال پرور و انسان ساز را در متن وجود و شئون زندگیش پیاده کند آنچنان عروج وجودی و اشتداد روحی پیدا می کند که به مقام ولایت تکوینی نائل می شود، به طوری مادّۀ کائنات در تحت ارادۀ وی قرار می گیرد و موجودات عالم چنان در اطاعت وی خواهند بود که اعضاء و جوارح ما در اطاعت و اختیار ما می باشد. انسان کامل غایت حرکت جسمیّه و ایجادیه و کمال عالم کیانی و غرض آنست انسان کامل جامع بین مظهریّت ذات مطلقه و مظهریّت اسماء و صفات و افعال است.
مقالۀ چهارم استاد، که پیرامون تعلیم و تربیت است در سمینار دانشگاه کرمان ارائه شده است، لازم به ذکر است که دانشگاه کرمان در هفته وحدت حوزه و دانشگاه سمیناری تشکیل و محور آن را تعلیم و تربیت در اسلام قرار داد.
در این مقاله استاد اشاره می کنند که غرض از ارسال رسل و انزال کتب همین دو اصل تعلیم و تأدیب است.

[ویکی فقه] مجموعه مقالات (احکام قانون ادارۀ بلدیه). مؤلف اثر سید عبد الحسین لاری از علمای بزرگ شیعه در قرن چهاردهم و متوفای سال ۱۳۴۲ هجری قمری است. این کتاب حاوی پاسخ به سؤالاتی در زمینه ادارۀ بلدیه است.
با توجه به این که متن به شیوۀ فنی و متناسب با ادبیات زمان خود نگارش شده، شامل آیات و روایات مستند احکام و نیز اصول و قواعد استنباط می باشد و علاوه بر آن از لغاتی سود جسته که در موارد زیادی در نگارش امروز نامانوس است. خصوصیات فوق مطالعه و فهم مطالب را برای دانشجویان و جوانان علاقمند و دیگر خوانندگان با فرهنگی که سابقه حضور در حوزه و آشنایی با مباحث اصولی و فقهی را ندارند دشوار می سازد. بر این اساس تلاش شد به روان سازی فهم مطالب پر محتوایی که از سوی آن علامه مجاهد نگاشته شده کمک شود. این توضیحات در قالب پی نوشت (و یا پاورقی) متن تنظیم شده و شامل توضیح برخی از مباحث اصولی، ارائه نشانی آیات و نهایتا ترجمه فارسی برخی لغات و روایات بکار رفته در متن می باشد.
نسخه شناسی
چاپ کتاب این کتاب در ۲۹ صفر سال ۱۳۲۶ ه. ق. به خط میرزا آقا ارسنجانی کتابت و در چاپخانه اسلامیه شیراز به چاپ رسیده است.
منبع
نرم افزار جامع فقه اهل بیت، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.

[ویکی فقه] مجموعه مقالات (بیانیه دفاعیه). آن چه «بیانه دفاعیه جهاد با اجانب در جنگ جهانی اول» نامیده شده، آخرین رساله سیاسی مجاهد خستگی ناپذیر خطه فارس و لارستان مرحوم آیت الله العظمی سید عبد الحسین لاری است.
این بیانیه را مؤلف از تبعید گاه خویش «فیروزآباد» صادر نموده است و علی رغم فشار و اختناق حاکم آن زمان، در حد ضرورت بصورت دست نویس منتشر شده و بنا به گفته برخی مطلعین حتی در بعضی از کتب مغرب زمینی ها از وجود آن بحث شده است.
تحقیق کتاب
لازم به توضیح است که آن چه در تصحیح و تکمیل متن صورت گرفته، ترجمه جملات عربی، تهیه فهرست آیات و روایات و توضیح بعضی جملات مبهم بوده که در فقره اخیر از محبت های بی دریغ دانشمند معظم و خطیب محترم حضرت حجة الاسلام و المسلمین جناب آقای سید حسین نسابه امام جمعه موقت لار کمال استفاده شده است.
منبع
نرم افزار جامع فقه اهل بیت، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.

[ویکی فقه] مجموعه مقالات (رساله سؤال و جواب فقهی). مؤلف اثر سید عبد الحسین لاری از علمای بزرگ شیعه در قرن چهاردهم و متوفای سال ۱۳۴۲ هجری قمری است.
این رساله متن سؤال های آقای ملا زایر محمد بن علی انصاری اشکنانی است و به لحاظ این که مورد ابتلا و نیاز مردم منطقه بوده است. نامبرده در طی چند سال از محضر آیة الله مجاهد سید عبد الحسین لاری پرسیده و پاسخ دریافت نموده است. وی پس از آن این سؤالات را در یک ماه جمع آوری و دسته بندی کرده و در واقع به عنوان رساله عملیه مورد استفاده قرار می داده است. سؤالات به خط زایر محمد است و جواب ها بخط مرحوم سید.
نسخه شناسی
این رساله چندی پیش توسط آقای دکتر محمد باقر وثوق از طریق نواده های مرحوم انصاری اشکنانی بدست آمده و نسخۀ خطی آن نزد ایشان محفوظ است، تاریخ کتابت آن در سال ۱۳۱۴ می باشد. نظر به کسب اطلاع از نظرات فقهی سید و با توجه به این که سؤالات بیانگر وضعیت اجتماعی و معیشتی خیلی از افراد محلی آن دوران است در مجموعۀ رسائل سید گنجانده شد.
منبع
نرم افزار جامع فقه اهل بیت، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.

[ویکی فقه] مجموعه مقالات (قانون در اتحاد دولت و ملت). مؤلف اثر سید عبد الحسین لاری از علمای بزرگ شیعه در قرن چهاردهم و متوفای سال ۱۳۴۲ هجری قمری است.
قانون در اتحاد دولت و ملت، همانند رسالۀ مشروطه مشروعه، در حمایت و دفاع از مشروطیت و با همان نثر مکلف و کاملا غیر متعارف، تالیف شده که این رساله چند ماه قبل از آغاز استبداد صغیر نوشته شده است. قالب و شالوده های کلی دفاع لاری از مشروطیت در این رساله نیز همان شالوده های رسالۀ مشروطه مشروعه است. او آن چه را در این رساله بررسی کرده است، انتظارات خودش از مشروطه است، نه مشروطیت موجود، بنا بر این در باب این رساله هم باید همان سخنی را گفت که در باب رسالۀ قبلی او گفته شده و آن این که دفاع لاری با سبک و سیاق و دلایل سایر علمائی که در حمایت مشروطیت رساله نوشته اند، تفاوت دارد، اما او که قطعا به تفاوت تلقی خود از مشروطیت با سایر علما آگاه است، همواره از مشروطه موجود حمایت می کند و به سختی بر مشروعه خواهانی که می گفتند: «ما دین نبی خواهیم، مشروطه نمی خواهیم»، می تازد.
مباحث کتاب
مرحوم لاری، پس از آن که در همان آغاز رساله، ابطال مشروطیت موجود را توسط مشروعه خواهان مورد انتقاد و سرزنش قرار می دهد و در قالب ارائه آیه ۱۲۱ سوره انعام ، سخنان مشروعه خواهان را وحی شیاطین به ایشان می خواند، به توصیف و بیان شروط مشروعه مجلس ملی اسلام پرداخته و می نویسد که بسط بساط این عدل و اعتدال در ضمن چند فصل ذکر می شود:در فصل اول، مرحوم لاری، تعداد لازم برای صحت انعقاد مجلس را، همان تعداد لازم برای حیازت امور حسبیه می داند. حداقل این تعداد، یک نفر و حداکثرش متکی به اندازه کفایت برای آن حیازت است. لاری تعداد دوازده نفر را به دلیل آن که آن تعداد، عدد میمون است، مناسبتر می داند.مرحوم لاری در فصل دوم، شروط عضویت در مجلس را شروط اربعه تکلیف ، یعنی کمال عقل ، بلوغ ، علم و قدرت معرفی می کند.فصل سوم، در بیان احکام تکلیفه است که عبارت از حفظ محاسن صورت و مکارم سیرت و تولی و تبری از اشرار و کفار . در این فصل مرحوم لاری شرط دانسته است که شخص اول مجلس باید فقیه عادل جامع الشرائط باشد.فصل چهارم رسالۀ حاضر، ناظر به بیان این معنی است که همان گونه که ولایت اجرای حدود شرعیه و مجازات های الهی و احکام خداوندی حق انحصاری حاکم شرع است، حق تعیین اسم و رسم، لقب، منصب ناظر، قیم، وکیل، امین، کاتب، منشی، معین، ناظم، خازن، ولی، والی و متولی و تعیین مراتب هر کس از هر جهت، حتی بزرگداشت یا تکذیب و هر تغییر و تبدیلی، حق انحصاری حاکم شرع مسلم العداله اهل مجلس است.فصل پنجم رساله قانون در اتحاد ملت و دولت، باز هم ناظر به بیان وجهی دیگر از قلمرو قدرت و اختیارات رئیس مجلس یا به قول مرحوم لاری، حاکم شرع مسلم العدالۀ مجلس است. فصل از موارد مصرف و اختیار بیت المال مسلمین سخن می گوید و ضمن بر شمردن موارد مصرف آن، اختیار مطلق مصرف آن را به همان ولی مسلمین یا حاکم مسلم العدالۀ مجلس می سپارد.فصل ششم رسالۀ حاضر، به بحث در باب کمیت و کیفیت اخذ خراج مقاسمه شرعیه، که عبارت است از مالیات حسابیه موضوعه بر اراضی مفتوحة العنوة، می پردازد. آخرین بحث مرحوم لاری، در رساله قانون در اتحاد ملت و دولت، بیان فرق دولت مشروطۀ مشروعه با دولت استبدادیه است، که تفاوت های دو نظام را به شکل اجمالی توضیح می دهد.
چاپ کتاب
رساله «قانون در اتحاد دولت و ملت» به همراه «قانون مشروطۀ مشروعه» در سال ۱۳۲۵ و ۱۳۲۶ هجری قمری در زمان حیات مؤلف چاپ سنگی شده اند، سال ها بعد (۱۳۷۴) نیز در مجموعه «رسائل مشروطیت» که به همت جناب دکتر غلامحسین زرگری نژاد گردآوری شده است چاپ گردیده است. اینک همان چاپ در این مجموعه با حروف چینی مجدد و اصلاح برخی اغلاط گنجانده شده است.

[ویکی فقه] مجموعه مقالات (قانون مشروطه مشروعه). مؤلف اثر سید عبد الحسین لاری از علمای بزرگ شیعه در قرن چهاردهم و متوفای سال ۱۳۴۲ هجری قمری است. این رساله در دفاع از مشروطیت تالیف شده است.
متاسفانه زمان تالیف رساله، دقیقا معلوم نیست. فقط همین اندازه می دانیم که قانون مشروطۀ مشروعه، در سال ۱۳۲۵ در مطبعۀ محمدی شیراز طبع شده است. با عنایت به همین تاریخ می توانیم بگوئیم که رسالۀ مورد بحث از جمله رسائلی است که قبل از انحلال مجلس و تعطیل مشروطیت نوشته شده است. به همین دلیل نیز در لابلای مباحث آن توجهی به انتقادات مطروحه از سوی رسائل مشروعه خواهان که عمدتا پس از استبداد صغیر تالیف شده اند، موجود نیست. علی رغم این که رسالۀ مشروطه مشروعه، به دلیل دفاع از کلیت مشروطیت، در شمار رسائل مدافع مشروطه محسوب می شود، اما مشخصات و ویژگی هائی که مرحوم لاری برای مشروطیت مشروع و مورد تایید خویش می شمارد، این رساله را از بنیاد با دیگر رسائلی که در دفاع از مشروطیت نوشته اند، متفاوت می سازد. سیری در اهم مباحث این رساله، این معنی را بیشتر روشن می کند. مرحوم لاری در سراسر رساله خویش بر ضرورت پای بندی مجلس و مشروطه طلبان بر حدود شرعیه و استعانت از علما و مراجع و فقها تاکید می کند.
نسخه شناسی
چاپ کتاب رساله «قانون مشروطۀ مشروعه» به همراه رساله «قانون در اتحاد دولت و ملت» در سال ۱۳۲۵ و ۱۳۲۶ هجری قمری در زمان حیات مؤلف چاپ سنگی شده اند، سال ها بعد (۱۳۷۴) نیز در مجموعه «رسائل مشروطیت» که به همت جناب دکتر غلامحسین زرگری نژاد گردآوری شده، چاپ گردیده است. اینک همان چاپ در این مجموعه با حروف چینی مجدد و اصلاح برخی اغلاط گنجانده شده است.
منبع
نرم افزار جامع فقه اهل بیت، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.

[ویکی فقه] مجموعه مقالات (نصایح و فضایح). نصایح و فضایح یا آیات الظالمین نام رسالۀ سیاسی فارسی است. مؤلف اثر سید عبد الحسین لاری از علمای بزرگ شیعه در قرن چهاردهم و متوفای سال ۱۳۴۲ هجری قمری است.
در ابتدای رساله هیچ گونه نامی از رساله نیامده و لکن به جهت آن که مؤلف، نزدیک به چهار صد آیه قرآن در مذمت ظالمین و اعوان ایشان در این رساله جمع آوری نموده، به «آیات الظالمین» معروف شده است، در حالی که نام واقعی کتاب که خود مؤلف بر آن گذاشته است «نصایح و فضایح» است. دلیل این ادعا آن است که مرحوم سید، در رسالۀ سؤال و جوابی که محمد اشکنانی انصاری از ایشان نموده است و نسخه خطی آن موجود است در جواب سؤال هفتم، نام این کتاب را برده است.سؤال هفتم: در مجلس اهل ظلمه و حکام دیوانیان رفتن و قهوه و چای و طعام ایشان خوردن و ماهوت و عبا و کلخچه ایشان پوشیدن چه صورت دارد؟جواب: حق تعالی فرموده «و لا ترکنوا الی الذین ظلموا فتمسکم النار» «فلا تقعد بعد الذکری مع القوم الظالمین» یعنی میل نکنید بسوی ظالم که به آتش ظلمش سوخته می شوید و ننشینید با ظالمین مگر برای نصیحت و نهی از منکر و رفع ظلم...؛ و قریب چهار صد آیه از قرآن جمع نموده ام در مذمت ظالمین و اعوان ایشان که اسمش کتاب نصایح و فضایح است، فرستاده ام چاپ نمایند، هر گاه آوردند برای شما می فرستم تا عبرت گیری و عبرت گیرند. در این رساله، مرحوم سید، پس از آن که تمام تنزلات و شقاوات و شرورات و مرارات را ناشی از قرب حصولی یا تحصیلی به مبدء شر و ظلمت و قبح و نقص می داند و شواهد صدق این ادعا را متذکر می شوند، به ذکر آیاتی می پردازند که ظالمین را مذموم و سرنوشت آنان را مشخص می کند، و بعد به سراغ روایات این باب رفته و آنها را مطرح می کنند.در خاتمه کتاب، با این بیان که «هر یک از محکمات ثقلین، کتاب و سنت متواتره ، حجت قاطعه بالغه تامه کافیه است بر حسم و قطع و رفع ماده هر گونه غرور، شبهه و متشابهاتی که دستاویز جهال و مغرورین و مشتبهین ظلمه و جائرین و فسقه و مجرمین گردیده» به ذکر شبهات این موضوع پرداخته و هر کدام را به بهترین وجه پاسخ می دهند.
نسخه شناسی
چاپ کتاب کتاب حاضر در سال ۱۳۱۴ هجری قمری در شیراز و در ۷۸ صفحه به خط حسین علی جهرمی و به همت آقا محمد جواد صاحب چاپ شده است.
← تحقیق کتاب
۱. ↑ هود/سوره۱۱، آیه۱۱۳.
...

[ویکی فقه] مجموعه مقالات (هدایة الطالبین فی اصول). مؤلف اثر سید عبد الحسین لاری از علمای بزرگ شیعه در قرن چهاردهم و متوفای سال ۱۳۴۲ هجری قمری است.
هدایة الطالبین فی اصول دین: این رساله مشتمل بر پنج مقصد هشت فصل و یک خاتمه است. کتاب یک دوره فشردۀ اصول اعتقادی را به سبکی خاص بیان می نماید، نحوۀ نگارش بر اساس کتاب نویسی عهد ناصری است که آن را به چند مقصد و فصل و خاتمه تقسیم می نموده اند و از ذکر آدرس آیات ، روایات ، اشعار، ضرب المثل و مطالب محققین دیگر و... صرف نظر می کرده اند. در این نوشته علاوه بر مساله فوق وجود برخی جملات مطول بدون خبر یا فاعل بدون فعل که خواننده را مقداری سر در گم می سازد، در جای جای نوشته خودنمایی می کند. اما در عوض، نگارش بسیار موجز است و اطناب ممل ندارد.

[ویکی فقه] مجموعه مقالات (هدایه الطالبین فی اصول). مؤلف اثر سید عبد الحسین لاری از علمای بزرگ شیعه در قرن چهاردهم و متوفای سال ۱۳۴۲ هجری قمری است.
هدایة الطالبین فی اصول دین: این رساله مشتمل بر پنج مقصد هشت فصل و یک خاتمه است. کتاب یک دوره فشردۀ اصول اعتقادی را به سبکی خاص بیان می نماید، نحوۀ نگارش بر اساس کتاب نویسی عهد ناصری است که آن را به چند مقصد و فصل و خاتمه تقسیم می نموده اند و از ذکر آدرس آیات ، روایات ، اشعار، ضرب المثل و مطالب محققین دیگر و... صرف نظر می کرده اند. در این نوشته علاوه بر مساله فوق وجود برخی جملات مطول بدون خبر یا فاعل بدون فعل که خواننده را مقداری سر در گم می سازد، در جای جای نوشته خودنمایی می کند. اما در عوض، نگارش بسیار موجز است و اطناب ممل ندارد.
نسخه شناسی
چاپ این کتاب به ضمیمه حواشی مؤلف آن بر رساله ذخیرة العباد میرزا محمد تقی شیرازی مشهور به میرزای دوم توسط مرحوم میرزا محمد علی ملقب به اشرف الکتاب ارسنجانی در جمادی الاول ۱۳۴۲ هجری قمری یعنی حدود پنج ماه قبل از رحلت آن حضرت در چاپخانه محمدی شیرازی به چاپ رسیده است. تحقیق کتاب نحوه کار تحشیه و شرح چنین بوده که ابتدا تمام مطالب کتاب را بطور کامل مطالعه نموده و در مرتبه دوم به نگارش حواشی و تصحیح متن پرداخته و در مواردی که نیاز به توضیح و شرح داشته، از منابع معتبر کلامی به شرح و بسط و توضیح مطلب مبادرت شده است. در مواردی که لازم بوده در متن واژه ای افزوده یا فعلی آورده شود در قلاب قرار داده شده تا با متن اصلی اشتباه نشود. کلماتی اندک که به نظر نامناسب می نمود، با کسب اجازه از حضرت آیت الله حاج سید عبد العلی آیت اللهی مد ظله العالی حذف گردید. در تعیین شماره آیات و سور از معجم المفهرس نوشته محمد فؤاد عبد الباقی استفاده شده و در ترجمه آیات به ترجمه حکیم مهدی الهی قمشه ای اکتفا گردیده است.
منبع
نرم افزار جامع فقه اهل بیت، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.

[ویکی فقه] مجموعه مقالات (کتاب). کتاب «مجموعه مقالات»، حاوی مجموعه مقالاتی است که توسط حکیم الهی، آیت الله حسن زاده آملی ، برای سمینارهای مختلف علمی، به زبان فارسی ، به رشته تحریر درآمده است.
کتاب، مشتمل بر هشت مقاله می باشد.
گزارش محتوا
پاره ای از مقالات کتاب، بدین شرحند:
← بعد عرفانی علامه طباطبایی
۱. ↑ مجموعه مقالات ، حسن زاده آملی، ص۷-۱۸۳.
منبع
...

پیشنهاد کاربران

بپرس