[ویکی فقه] مجمل مفرد به لفظ مفرد فاقد معنای روشن گفته می شود.
مجمل مفرد، مقابل مجمل مرکب بوده و به لفظ مفردی (غیر جمله) گفته می شود که معنای آن روشن نیست، مانند: کلمه «قرء» در آیه : ﴿وَالْمُطَلَّقاتُ یَتَرَبَّصْنَ بِاَنْفُسِهِنَّ ثَلاثَةَ قُرُوء﴾. سبب اجمال لفظ «قرء»، مشترک بودن معنای آن میان «طهر» و «حیض» است؛ بنابراین، مشخص نیست که عِدّه طلاق سه طهر است یا سه حیض .
عوامل اجمال لفظ مفرد
عواملی که موجب اجمال در لفظ مفرد می شود عبارت است از:۱. اشتراک لفظی؛۲. اشتراک معنوی؛۳. تعدد مجازات و تساوی آنها از نظر خفا و ظهور. مثال برای مورد سوم، جایی است که متکلم می گوید: «زید اسد» و مخاطب تردید دارد که متکلم در مقام بیان شجاعت زید است یا این که در مقام مسخره کردن او است و می خواهد نهایت ترس او را بیان کند.
مجمل مفرد، مقابل مجمل مرکب بوده و به لفظ مفردی (غیر جمله) گفته می شود که معنای آن روشن نیست، مانند: کلمه «قرء» در آیه : ﴿وَالْمُطَلَّقاتُ یَتَرَبَّصْنَ بِاَنْفُسِهِنَّ ثَلاثَةَ قُرُوء﴾. سبب اجمال لفظ «قرء»، مشترک بودن معنای آن میان «طهر» و «حیض» است؛ بنابراین، مشخص نیست که عِدّه طلاق سه طهر است یا سه حیض .
عوامل اجمال لفظ مفرد
عواملی که موجب اجمال در لفظ مفرد می شود عبارت است از:۱. اشتراک لفظی؛۲. اشتراک معنوی؛۳. تعدد مجازات و تساوی آنها از نظر خفا و ظهور. مثال برای مورد سوم، جایی است که متکلم می گوید: «زید اسد» و مخاطب تردید دارد که متکلم در مقام بیان شجاعت زید است یا این که در مقام مسخره کردن او است و می خواهد نهایت ترس او را بیان کند.
wikifeqh: مجمل_مفرد