[ویکی فقه] متزاحم متراجح، حکم شرعیِ دارای ترجیح نسبت به حکم متزاحم با آن می باشد. و در اصول فقه کاربرد دارد.
متزاحم متراجح، مقابل متزاحم متعادل بوده و در جایی مطرح می شود که دو حکم شرعی الزامی با یک دیگر تزاحم می کنند و مکلف نسبت به امتثال هر دوی آن ها در یک زمان قدرت نداشته و یکی از آن دو حکم بر دیگری ترجیح دارد؛ یعنی یکی از مرجحات باب تزاحم در آن وجود دارد؛ به چنین حکمی، متزاحم متراجح می گویند.
نزد اصولییون
در این جا به اتفاق عالمان اصولی ، متزاحم متراجح که یک یا چند مرجح از مرجحات باب تزاحم در آن وجود دارد بر دیگری مقدم می شود، مانند آن که دو نفر در حال غرق شدن هستند و مکلف ، برای نجات یکی از آن ها قدرت دارد، اما یکی از آن دو نفر دانشمند پرهیزگار مؤمن است و دیگری جاهل گنهکار؛ در این جا باید نخست آن دانشمند را نجات دهد، زیرا اهمیت و تأثیرگذاری او در تعالی جامعه از دیگری بیشتر است.
متزاحم متراجح، مقابل متزاحم متعادل بوده و در جایی مطرح می شود که دو حکم شرعی الزامی با یک دیگر تزاحم می کنند و مکلف نسبت به امتثال هر دوی آن ها در یک زمان قدرت نداشته و یکی از آن دو حکم بر دیگری ترجیح دارد؛ یعنی یکی از مرجحات باب تزاحم در آن وجود دارد؛ به چنین حکمی، متزاحم متراجح می گویند.
نزد اصولییون
در این جا به اتفاق عالمان اصولی ، متزاحم متراجح که یک یا چند مرجح از مرجحات باب تزاحم در آن وجود دارد بر دیگری مقدم می شود، مانند آن که دو نفر در حال غرق شدن هستند و مکلف ، برای نجات یکی از آن ها قدرت دارد، اما یکی از آن دو نفر دانشمند پرهیزگار مؤمن است و دیگری جاهل گنهکار؛ در این جا باید نخست آن دانشمند را نجات دهد، زیرا اهمیت و تأثیرگذاری او در تعالی جامعه از دیگری بیشتر است.
wikifeqh: متزاحم_متراجح