مبالغه

[ویکی فقه] بسط گسترده وصف یک شیء را مبالغه گویند.
یکی از انواع اسلوب بدیعی قرآن «مبالغه» است. «مبالغه» آن است که در وصف و ستایش و نکوهش کسی یا چیزی به گونه ای زیاده روی کنند که برای شنونده، شگفت انگیز باشد؛ اما مبالغه در کلام الهی - چنان که سیوطی در الاتقان می گوید- عبارت است از آن که گوینده، چیزی را وصف کند و آن را بسط و گسترش زیاد دهد تا معنای مورد نظر را رساتر ادا کند.
اقسام مبالغه
مبالغه دو قسم است:مبالغه به وصف ؛مبالغه به صیغه .
← مبالغه به وصف
۱. ↑ سوره نور/۲۴، آیه۳۵.
...

[ویکی فقه] مبالغه (ابهام زدایی). واژه مبالغه ممکن است در معانی ذیل به کار رفته باشد: • مبالغه (ادبی)، یکی از اصطلاحات به کار رفته در علوم ادبی به معنای رساندن چیزی به مرتبه اعلی و درجه قصوی در کلام برای تزیین آن• مبالغه (علوم قرآنی)، یکی از انواع اسلوب بدیعی قرآن به معنای بسط گسترده وصف یک شیء
...

[ویکی فقه] مبالغه (ادبی). مبالغه در لغت به معنای به نهایت رساندن، فرا گرفتن و غلو کردن است در چیزی.
بنابراین سخنی را بلاغی می گویند که بر دل ها بنشیند و قدرت تأثیر داشته باشد؛ یعنی در احساسات شنونده تصرف کند و گوینده با سحر کلامش بتواند شنونده را با خود موافق سازد یا بتواند او را ترغیب کند و به گفته ی نظامی عروضی او را به کاری وا دارد یا از کاری باز دارد.
بزرگ نمایی
شاید مهم ترین عاملی که تأثیر جادویی به سخن می بخشد، بزرگ نمایی است؛ یعنی چیزی را بزرگ تر از آنچه هست نشان دادن برای قدرت تأثیر بخشیدن به کلام. لاف و گزاف هنری، با خیال و پندار شاعرانه سر و کار دارد. در گزافه گویی و بزرگ نمایی، گاه گوینده چیزی را ادعا می کند که هم از دیدگاه خرد روی دادنی و شدنی است و هم در آزمون های زندگی، نمونه هایی دارد؛ مثلا در این بیت سعدی:اندرون با تو چنان انس گرفته است مرا ••• که ملالم ز همه خلق جهان می آیدگوینده انس خودش با یار را تا مرز ملالی از همه جهانیان پیش برده است. این گونه گزافه آرایی همان است که «مبالغه» نام گرفته است. بنابراین اگر در ستایش یا نکوهش کسی یا چیزی زیاده روی و افراط شود و موجب حیرت انگیزی و شورآفرینی و اعجاب گردد، مبالغه شده است؛ مانند:زمانه از ورق گل مثال روی تو بست ••• ولی ز شرم تو در غنچه کرد پنهانش (حافظ)
انواع مبالغه (۱)
...

مُبالِغه
(در لغت به معنی زیاده روی و غلو) اصطلاحی در بدیع. بزرگ نمایی و افراط در سخن که هم عقل آن را بپذیرد و هم وقوع آن ممکن باشد: زضعفْ طاقتِ آهم نماند و ترسم خلق/گمان بَرَند که سعدی ز دوست خرسند است.