ماگما

به مواد مذاب درون زمین که بسیار گرم بوده و تحت فشار شدید در زیر پوستهٔ زمین قرار گرفته اند ماگما یا تَفتال می گویند. ماگما ممکن است از طریق شکستگی ها و سایر نقاط ضعیف و نازک است.
ماگما سنگ های گداخته ای هستند که اغلب در اتاقک مذابی در زیر رویه زمین قرار دارند و بر اثر فشار کم و دمای بالا به صورت نیمه جامد و گاه حتی مایع هستند. ماگما در دمای میان ۱۲۰۰ تا ۱۸۰۰ درجه سانتیگراد پدید می آید. ماگما پس از رسیدن به سطح زمین و گدازه شدن به مرور سرد شده و توده هایی از سنگ های همچون بازالت را پدیدمی آورند.
در زمین شناسی به سنگ های حاصل از انجماد مواد گداخته، سنگ های آذَرین می گویند. فرایند تشکیل و حرکت ماگما و تبدیل آن به سنگ آذرین را فعالیت ماگمایی می گویند.
سنگ های آذرین به دو بخش سنگ های آذرین درونی و سنگ های آذرین بیرونی تقسیم می شوند. سنگ های آذرین بیرونی حاصل فرایند آتشفشانی و بیرون ریختن مواد مذاب از دهانهٔ آتشفشان است اما سنگ های آذرین درونی حاصل فرایند ماندن ماگما در آشیانه و سرد شدن آهستهٔ آن می باشد.
ماگما از مایعی تشکیل شده که سیلیکاته است و گران روی زیادی دارد و با گاز و مواد فرّار همراه است. گدازه ماگمایی است که مواد فرّار خود را از دست داده باشد. ماگماها ممکن است کاملاً مایع یا نیمه متبلور باشند. گدازه ها معمولاً نیمه متبلورند زیرا محتوی بلور و کانی هایی هستند که نقطه ذوب یا انجماد بالاتر دارند. این بلورها یا مستقیماً از ماگما متبلور شده اند یا کانی های دیرگداز سنگ مادر ماگما هستند که از سنگ مادر جدا شده و به داخل ماگما افتاده اند. [ ۱]
ماگما در بخشی از گوشتهٔ بالایی زمین، واقع در زیر سنگ کره که سست است و سست کُره asthenosphere نام دارد تولید می شود. مخزنی در سنگ کره که در آن ماگما پیش از فوران انباشته می شود انباشت گاه ماگما magma chamber نام دارد.
فعالیت ماگمایی ( ماگماتیسم ) یعنی فرایند تشکیل و حرکت ماگما و تبدیل آن به سنگ آذرین خود شامل دو بخش است: فعالیت ژرف توده ای ( پلوتونیسم ) و فعالیت آتشفشانی ( ولکانیسم ) .
فعالیت ژرف توده ای به آن دسته از رویدادهایی گفته می شود که به موجب آن ماگما از اعماق زمین به سمت بالا حرکت کرده ولی به سطح زمین نمی رسد و در درون زمین سرد شده و توده های سنگ های آذرین درونی همچون گرانیت را پدیدمی آورد.
توده های آذرین درونی ممکن است به پنج شکل در زیر زمین تشکیل شوند که عبارتند از: ژرف سنگ batholith که وسیع ترین نوع توده هاست، کوژسنگ laccolite که توده ای قارچی شکل است، کاوسنگ lopolith که مقعر است، آذرین لایه sill و آذرین تیغه dike.

ماگما (جبر). در جبر مجرد، ماگما ( Magma ) ، باینار ( Binar ) ، [ ۱] ( به ندرت به آن گروهواره «Groupoid» نیز گفته می شود ) ، ساختار جبری بنیادینی است. ماگماها مجموعه هایی مجهز به یک عملگر دوتایی اند که براساس تعریف باید بسته باشند. هیچ خاصیت دیگری برایشان الزامی نیست.
اصطلاح گروهواره ( Groupoid ) در ۱۹۲۷ میلادی توسط هاینریش براندت، هنگام توصیف گروهواره براندت معرفی شد ( از واژه آلمانی Gruppoid گرفته شده است ) . سپس این اصطلاح توسط بی. ای. هاوسمان و اویستین اوره ( ۱۹۳۷ میلادی ) [ ۲] مناسب سازی شد، ( یعنی همان تعریف از طریق مجموعه مجهز به عمل دوتایی که در این مقاله نیز به کار رفته است ) . طی چند بازبینی که در مقالات بعدی زنترالبلات ( Zentralblatt ) منتشر شد، براندت قویاً مخالفت خود را با این نحوه از واژه گذاری ابراز نمود. گروه واره براندت، گروه واره ای در معنای مورد استفاده در نظریه رسته ها است، نه براساس معنایی که توسط هاوسمان و اور به کار برده شده است. با این وجود، کتاب های اثرگذاری در زمینه نظریه نیم - گروه ها شامل کتاب کلیفورد و پرِستون ( ۱۹۶۱ میلادی ) و هوی ( Howie ) ( 1995 میلادی ) از گروهواره ها در معنای به کار رفته توسط هاسمان و اور استفاده می کنند. هولینگز ( Hollings ) ( در ۲۰۱۴ میلادی ) می نویسد که اصطلاح گروهواره «احتمالاً اغلب در ریاضیات مدرن استفاده می شود»، براساس معنایی که اکنون در نظریه رسته ها به آن ها نسبت داده می شود. [ ۳]
براساس گفته برگمان و هاوسکنکت ( Bergman & Hausknecht ) ( در ۱۹۹۶ میلادی ) : «کلمه ای برای عملگر دوتایی که لزوماً شرکت پذیر نباشد وجود ندارد که همگان برسر آن توافق داشته باشند. کلمه گروه وار توسط بسیاری از متخصصان جبر جهانی استفاده شده، اما کسانی که در نظریه رسته ها و شاخه های مرتبط با آن کار می کنند، نسبت به استفاده از گروهواره برای این مفهوم قویاً مخالفت می ورزند، چرا که نظریه رسته دانان از همین کلمه جهت اشاره به "رسته ای که تمام ریخت ها در آن معکوس پذیرند" استفاده می کنند. اصطلاح ماگما توسط ژان - پی یر سر در کتاب جبرهای لی و گروه های لی ( در ۱۹۶۵ میلادی ) به کار رفته است. »[ ۴] همچنین اصطلاح ماگما در کتاب Éléments de mathématique از نیکلا بورباکی نیز ظاهر شده است. [ ۵]
ماگما، مجموعه ای چون M مجهز به عمل دوتایی چون • است که هر دو عنصر a , b ∈ M را به عنصر a ⋅ b می فرستد. برای این که ( M , ⋅ ) ماگما شود، باید در شرط زیر صدق کند:

ماگما (گروه موسیقی). ماگما ( به انگلیسی: Magma ) یک گروه موسیقی پروگرسیو راک فرانسوی است که در سال ۱۹۶۹ در پاریس، توسط نوازنده درامز کریستین وندر* تشکیل شد.
موسیقی ماگما تحت تأثیر مستقیم از موسیقی جز، همراه با تأثیراتی از سبک های موسیقی نوکلاسیسیسم ( نئو کلاسیسیسم ) ، سمفونیک راک، فیوژن، موسیقی گاسپل و آوانت - گارد شکل گرفت، کریستین وندر در توضیح موسیقی گروه چنین گفته است: "هنوز هم موسیقی جان کولترین ایده های موسیقایی به من می دهد که به ساخت موسیقی ادامه بدهم!"[ ۱]
موسیقی این گروه، خود به تنهایی جریانی در موسیقی ( که بعدها به زیر سبکی از موسیقی پروگرسیو راک بدل شد ) را آغاز کرد به نام «زِول» ( به زبان کُبایاای: Zeuhl ) . بعدها، گروه های دیگری همچون Weidorje, Zao, Dün در همین سبک مشغول به فعالیت شدند!
واژهٔ کُبایا ( Kobaïa ) زبانیست آفریدهٔ ذهن کریستین وندر که اکثر ترانه های ماگما را به این زبان می نویسد. کلاوس بلاسکوئز*، خواننده اصلی گروه که تا سال ۱۹۷۹ در گروه می خواند، در توضیح زبان کُبایاای چنین گفته است: "زبان کُبایاای، زبانیست آوایی متشکل از عناصر زبانهای اسلاوی و آلمانی برای بیان چیزی در غالب موسیقی. این زبان در کل دارای محتوا می باشد، ولی نه در هر کلمه!"[ ۲]
• 1970: Magma ( reissued as Kobaïa )
• 1971: 1001° Centigrades
• 1973: Mëkanïk Dëstruktïẁ Kömmandöh initial copies of the CD included a vinyl rip of the album with a different version of the album as a bonus track
• 1974: Ẁurdah Ïtah ( originally released as Tristan & Iseult by Christian Vander )
• 1974: Köhntarkösz initial copies of the CD included a vinyl rip of the album with a different version of the album as a bonus track
• 1976: Üdü Ẁüdü
• 1978: Attahk
• 1984: Merci
• 2004: K. A ( Köhntarkösz Anteria )
• 2009: Ëmëhntëhtt - Ré ( CD + DVD )
• 2012: Félicité Thösz
• 2014: Rïah Sahïltaahk
• 2015: Šlaǧ Tanƶ
• 2019: Zëss[ ۳]
• 2022: Kartëhl
• 1975: Live/Hhaï
• 1977: Inédits
• 1981: Retrospektïẁ ( Parts I+II )
• 1981: Retrospektïẁ ( Part III )
• 1989: Akt X: Mekanïk Kommandöh ( earlier studio recording of Mekanïk Destruktïw Kommandöh from 1973 )
• 1992: Akt I: Les Voix De Magma ( from August 2, 1992 at Douarnenez )
• 1994: Akt IV: Theatre Du Taur Concert, 1975 ( from September 27, 1975 )
• 1995: Akt V: Concert Bobino 1981 ( from May 16, 1981 )
• 1996: Akt VIII: Bruxelles 1971 ( from November 12, 1971 at Theatre 140 )
• 1996: Akt IX: Opéra De Reims, 1976 ( from March 2, 1976 )
• 1999: Akt XIII: BBC 1974 Londres ( from March 14, 1974 at the London BBC studios )
• 2001: Trilogie Theusz Hamtaahk ( Concert du Trianon ) , CD + DVD
• 2008: Akt XV: Bourges, 1979 ( from April 17, 1979 )
• 2009: Live in Tokyo 2005
• 2014: Zühn Wöhl Ünsai – Live 1974 ( 2 CD; Radio Bremen recordings )

ماگما (کمیک). ماگما ( به انگلیسی: Magma ) با نام اصلی آمارا جولیانا اولیوینز آکویلا، که همچنین تحت عنوان الیسون کرستمِر نیز شناخته می شود، یک شخصیت خیالی ابرقهرمان در کتاب های کامیک منتشر شده توسط مارول کامیکس است. شخصیت ماگما توسط نویسنده کریس کلیرمونت و طراح باب مک لئود خلق شده است که برای اولین بار در شمارهٔ ۸ از مجموعه جهش یافته های جدید ( اکتبر ۱۹۸۳ ) حضور پیدا کرد. او همچنین با کمیک های مختلفی از مردان ایکس مرتبط است. آمارا عضو یکی از زیرشاخه های بشریت با نام جهش یافته ها به شمار می رود که با توانایی های ابرانسانی از جمله تغییر شکل به سنگ مذاب و گدازه، و همچنین کنترل زمین به دنیا آمده است.
او یکی از اعضای گروه جهش یافته های جدید به شمار می رفت که توسط چارلز اگزاویه تأسیس شده بود، اما این گروه را برای پیوستن به تیم هلیئنز ترک کرد. او از آن زمان به بعد به عنوان یک دبیر در مؤسسه اگزاویه مشغول به کار شده است و یکبار دیگر به هم تیمی های خود در گروه جهش یافته های جدید پیوست. [ ۱] [ ۲]

ماگْما (magma)
سنگ مذاب، خواه زیر سطح سیّاره یا روی آن. موجب تشکیل سنگ آذرینمی شود. گدازهماگمایی است که با فشار به سطح زمین راه یافته باشد.