لیپوپروتئین بس کم چگالی

لیپوپروتئین بس کم چگالی[ ۱] به اختصار وی. ال. دی. ال ( به انگلیسی: Very - low - density lipoprotein ) ، نوعی از لیپوپروتیئن ها می باشد که در کبد ساخته می شود. وی. ال. دی. ال یکی از ۵ دسته اصلی لیپوپروتئین ها می باشد که در نقل و انتقال چربی ها و کلسترول در جریان خون نقش دارد. [ ۲] لیپوپروتئین بسیار کم چگال در کبد از تری گلیسیرید، کلسترول و آپولیپوپروتئین ساخته می شود. این لیپوپروتئین در جریان خون به لیپوپروتئین کم چگال تبدیل می شود. ذرات وی. ال. دی. ال به اندازه ۳۰ تا ۸۰ نانومتر می باشند.
وی. ال. دی. ال در نقل و انتقال تری گلیسیرید، فسفولیپید، کلسترول و استرهای کلسترول نقش دارد. این نقش به عنوان سازوکار انتقال چربی ها در داخل بدن است.
لیپوپروتئین بسیار کم چگال ( وی. ال. دی. ال ) تازه ترشح شده از کبد، دارای آپولیپوپروتئین ب۱۰۰، آپولیپوپروتئین سی۱، آپولیپوپروتئین ئی، کلسترول، استرهای کلسترول و تری گلیسیرید می باشد. در جریان خون این لیپوپروتئین، آپولیپوپروتئین سی۲ و آپولیپوپروتئین را از لیپوپروتئین پرچگال می گیرد. در این حالت، ول. ال. دی. ال بالغ به وجود می آید. در گردش خون، ول. ال. دی. ال ممکن است با لیپوپروتئین لیپاز در بستر مویرگی برخورد کرده و این آنزیم، تری گلیسیرید را برای تولید انرژی و ذخیره سازی آن، جدا می کند.
در این حالت وی. ال. دی. ال، آپولیپوپروتئین سی۲ را به اچ. دی. ال برمی گرداند. همچنین اچ. دی. ال، استرهای کلسترول را به لیپوپروتئین بسیار کم چگال در ازای فسفولیپید و تری گلیسیرید می دهد. سپس تری گلیسیرید بیش تری از لیپوپروتئین بسیار کم چگال جدا شده و تبدیل به لیپوپروتئینی با چگالی بیش تر از خود، می شود.
۵۰ درصد از این لیپوپروتئین، توسط گیرنده های کبد شناخته شده و وارد سلول می شود. ۵۰ درصد باقی مانده آپولیپوپروتئین ئی خود را از دست می دهند و تبدیل به لیپوپروتئین کم چگال شده و در نهایت جذب می شود.