لیبرالیسم

[ویکی فقه] لیبرالیسم به معنای آزادی‏خواهی‏ است.آزادی مبتنی بر فرد گرایی و تکیه بر عقل بدون در نظر گرفتن وحی از عناصر اصلی تفکر لیبرالیستی می باشد.
لیبرالیسم( liberalism )، خواهان درجاتی از آزادی در برابر تسلّط یا هدایت دولت و یا هر مؤسّسه دیگر است که تهدیدکننده آزادی بشر باشد لیبرالیسم، که خود از مؤلفّه‏های مدرنیسم است، در نظر و عمل از پروتستانتیسم- نهضت اصلاح دینی- در قرن ۱۶ میلادی بسیار مدد گرفته است.

اقسام لیبرالیسم
لیبرالیسم را می‏توان به دو قسم فرهنگی و اقتصادی تقسیم کرد؛ لیکن ما فقط به بررسی لیبرالیسم فرهنگی می‏پردازیم.

← لیبرالیسم فرهنگی
عناصر اصلی تفکّر لیبرالیستی عبارت‏اند از: تکیه بر عقل بدون در نظر گرفتن وحی؛ آزادی مبتنی بر فردگرایی (اومانیسم)؛ تساهل و تسامح با رویکرد نسبیّت گرایی مدرن.
لیبرالیست‏ها درباره آزادی معتقدند که وحدت دین برای تنظیم مصالح جامعه ضروری نیست و قانون باید عهده‏دار آزادی عقیده باشد آزادی‏خواهی لیبرالیست‏ها تا جایی پیش می‏رود که مرزهای دین را درنوردیده، انسان مدرن را برای تکلیف‏گریزی و بی‏قیدی نسبت به آموزه های دینی محق می‏پندارد. از این رو، لیبرالیسم، حاکمیت الهی را در جهان نمی‏پذیرد.

آزادی در اسلام
...

لیبرالیسم (Liberalism)
(یا: آزادی خواهی؛ آزاداندیشی) خط مشی اقتصادی، اجتماعی و سیاسی که بر حقوق و آزادی های فردی و محدودسازی اختیارات دولت تأکید دارد. این نظریه هوادار حکومت مبتنی بر انتخاب مردم (مردم سالاری)، آزادی مطبوعات، آزادی بیان، آزادی عبادت، برچیده شدن امتیازات طبقاتی، استفاده از منابع دولتی برای حفظ رفاه فرد، و تجارت آزاد بین المللی است. در تاریخ انگلستان حزب لیبرال و در ایالات متحد امریکا حزب دموکرات طرفدار چنین نظریه ای بوده اند. لیبرالیسم برخاسته از واکنش دفاعی در برابر انزجار ناشی از جنگ های مذهبی اروپا در قرن ۱۶ بود. تامس هابز و جان لاک اصول اصلی آن را مطرح کردند و هردو معتقد بودند که قدرت فرمانروایان نهایتاً با اجماع و رضایت فرمانبران (مردم) مشروعیت می یابد و بیشتر یک قرارداد اجتماعی است تا یک حق الهی. در حیطۀ اقتصاد، لیبرال ها در قرن ۱۹ خواستار پایان دادن به دخالت دولت در فعالیت های اقتصادی جامعه بودند. آنان که از پیروان آدام اسمیت بودند، عقیده داشتند نظام های اقتصادی مبتنی بر بازار آزاد کارآمدترند و در مقایسه با نظام های نیمه دولتی ثروت بیشتری تولید می کنند. لیبرال ها در اواخر قرن ۱۹ و اوایل قرن ۲۰ در واکنش به توزیع ناعادلانۀ ثروت و مشکلات اجتماعی دیگر، که ناشی از انقلاب صنعتی در اروپا و امریکای شمالی بود، از محدودسازی دخالت دولت در بازار و ایجاد خدمات اجتماعی با سرمایۀ دولت، همچون تحصیلات دولتی رایگان و بیمۀ خدمات درمانی، طرفداری کردند. در امریکا، برنامۀ راه و رسم نو، که فرانکلین روزولت، رئیس جمهور آن کشور، مجری آن بود، نمونه ای از لیبرالیسم نو در حوزۀ فعالیت های دولتی و نظارت های آن بر اقتصاد بود. پس از جنگ جهانی دوم برنامه های رفاهی اجتماعی در انگلستان، امریکا و کشورهای اسکاندیناوی توسعۀ بیشتری یافت. رکود اقتصادی در اواخر دهۀ ۱۹۷۰ منجر به اشاعۀ مجدد عقاید دیرین آزادی خواهانه و طرفدار بازار آزاد، به ویژه در میان محافظه کاران انگلستان و امریکا، شد. لیبرالیسم نو به اصلاحات اجتماعی، ازجمله کاهش نابرابری ها و افزایش حقوق اجتماعی پایبند است. در عین حال، تقریباً همۀ لیبرال های عصر جدید هم عقیده اند که هدف مشترکشان فراخ تر کردن دامنۀ فرصتی است که فرد در آن بتواند همۀ استعدادهای بالقوه اش را بالفعل کند.