قیصر بن ابوالقاسم تعاسیف

[ویکی فقه] تَعاسیف، قیصربن ابوالقاسم، ملقب به عَلَم الدین و قیصر تعاسیف، ریاضیدان ، مهندس ، منجم و فقیه حنفی مصری است.
در حدود ۵۷۴ در اَسفون/ اَصفون در مصر علیا متولد شد.
کنیه او را ابوالمعالی یا ابوالمعانی نوشته اند.
او از محمدبن محمد بن مبارک انباری، محمدبن یوسف غزنوی و شریف عبدالمطلب هاشمی حدیث شنید و در مصر و دمشق روایت کرد، ولی شهرت وی به دلیل مهارتش در ریاضیات و علم الحیل ( مکانیک ) بوده است.
در علم الحیل، او را ادامه دهنده راه بدیع الزمان جزری و عبدالرحمان خازنی دانسته اند.
تحصیل اولیه تعاسیف در مصر و سپس در دمشق بود.
ابن خَلَّکان به نقل از خود تعاسیف آورده است که او چون مشتاق تحصیل نزد کمال الدین بن یونس بود، به موصل رفت و نزد وی بویژه موسیقی آموخت.
تعاسیف به خدمت ایوبیان در آمد.

علمیت در ریاضی
نوشته اند که فردریک دوم (حک: ۱۱۹۴ـ۱۲۵۰)، «امپراتور فرنگ» که ریاضیدان نیز بود، برای آزمودن علمای دستگاه ملک کامل اول ایوبی مسائل مختلفی نزد کامل فرستاد، و او حل مسائل را از جمله به تعاسیف محول کرد.
تعاسیف به دربار مظفر دوم تقی الدین محمودبن ملک منصور، حاکم ایوبی حماه (حک: ۶۲۶ـ۶۴۲) که حامی اهل علم و ادب بود، وارد شد و بر نهر عاصی چندین چرخاب (ناعوره) و آبراه هایی بنا کرد، ولی روشن نیست که در این زمینه نوآوری کرده باشد.

ساختن کره سماوی
همچنین برای تقی الدین محمود کُره ای سماوی ساخت و وضع کواکب را بر آن رسم کرد.
این کُره اکنون در موزه کاپودیمونته ناپل نگهداری می شود و بر آن نام قیصربن ابوالقاسم و سال ۶۲۳ به خط کوفی حک شده است.
از لحاظ قدمت این کره را دومین کره سماوی باقی مانده از دوره اسلامی ، پس از کره ای که در بَلَنسیه اندلس ، ظاهراً در قرن ششم، ساخته شده است، می دانند.
تعاسیف در همین دوره در مدرسه نوریه دمشق به تدریس پرداخت.

مکاتبات با خواجه نصیرالدین طوسی
...