قید حکم

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] قید حکم به معنای قید محدود کننده دامنه شمول حکم اطلاق می شود.
قید حکم، مقابل قید موضوع بوده و به قیدی گفته می شود که دامنه شمول حکم را محدود می کند.
بیان نمونه
«الماء المتغیر متنجس» یا «الماء اذا تغیر تنجس».
انواع قید در حکم
همان طور که از مثال به دست می آید، قید به دو صورت در حکم لحاظ می گردد:۱. قید مقوم حکم است؛ یعنی به گونه ای است که قوام حکم به آن بوده و با نبودن آن، حکم از بین می رود، مانند: «الماء المتغیر متنجس» که حکم بر روی آب مقید به «تغیر» رفته است؛۲. قید مقوم حکم نیست؛ یعنی فقط در عارض شدن حکم بر موضوع در نظر گرفته شده و در برداشتن آن دخالت ندارد؛ به عبارت دیگر، قید، شرط عارض شدن حکم بر موضوع است، مانند: «الماء اذا تغیر تنجس»، که علت پیدا شدن حکم تنجس، دگرگونی (تغیر) آن است، اما با رفع این تغیر، حکم نجاست از بین نمی رود.

پیشنهاد کاربران

بپرس