قیام محمد بن عبدالله بن حسن

[ویکی شیعه] قیام محمد بن عبدالله بن حسن(نفس زکیه) نخستین قیام علوی علیه خلافت بنی عباس. پس از پیمان شکنی عباسیان در سپردن خلافت به نفس زکیه، (از نوادگان امام حسن مجتبی(ع) که با او به عنوان مهدی، بیعت شده بود)، او در سال ۱۴۵ق در شهر مدینه علیه منصور عباسی قیام کرد ولی سرانجام به همراه بسیاری از طرفدارانش کشته شد. امام صادق(ع) با بیعت با نفس زکیه به عنوان اینکه او مهدی است، مخالف بود.
محمد بن عبدالله در دوره‎ای می‎زیست که تفکر زیدیه و دیدگاه قیام امام به سیف در میان علویان نفوذ چشمگیری داشت. اندیشه زیدیه در آن دوره سه دیدگاه را در هم تنیده بود: نخست؛ قیام و خروج علیه ظالمان در هر شرایطی؛ دوم؛ نداشتن اعتقاد به عصمت و علم غیب امام و سوم؛ نگاه مثبت به شیخین؛ این سه دیدگاه سه ضلع پیکان تفکر زید را تشکیل داده بود که هر کدام از آن ها، گروه‎ها و طیف‎هایی را به پیوستن به قیام علویان و زیدیان جذب می‎کرد.
پس از قیام یحیی بن زید و شهادت وی، طرفداران تفکر قیام به سیف به سوی محمد بن عبدالله نفس زکیه شتافتند. عبدالله بن حسن مثنی پدر نفس زکیه، در حدود سال ۱۲۶ق در منطقه ابواء نزدیک مدینه از خویشان و پیروان خود دعوت کرد تا با پسرش به عنوان مهدی، بیعت کنند و بسیاری بیعت او را پذیرفتند. طبق برخی گزارش ها سه برادر عباسی ابراهیم، سفّاح و منصور و براساس گزارش های دیگر تنها منصور عباسی با نفس زکیه بیعت کردند.