قلم مو یکی از ابزارهای نقاشی یا
رنگرزی است.
قلم موها را می توان از چند نظر بررسی کرد:
• از نظر طرز قرار گرفتن الیاف: به گونه های بادبزنی، تخت و گرد تفکیک می شود
• از نظر کاربرد: به قلم موهایی که برای
رنگ روغن و دیگری قلم هایی که برای آبرنگ به کار می رود تقسیم کرد.
• از نظر اندازه: برای اندازه های گوناگون قلم مو شماره هایی قراردادی تعیین می شود. از متداول ترین و پرمصرف ترین قلم موهای مورد استفاده در سبک رنگ روغن قلم موهای ۴، ۸، ۱۲ هستند.
• از نظر جنس موها: قلم موها از موی جانوران یا الیاف مصنوعی
پلاستیکی ساخته می شوند. قلم موهایی که از موی دُم
سمور ساخته می شوند کیفیت خوبی دارند و حالت فنری و انعطاف پذیری و نوک تیز آن ها برای نقاشی آبرنگ و رنگ روغن مناسب است. این قلم موها توانایی بالاتری برای جذب آب دارند. [ ۱]
انواع قلمو
غالب قلم موها شکل تغییر یافته ای از قلم موی تخت و قلم موی گرد هستند.
قلموی سرکج
نمونهٔ تغییر یافته ای از قلم موی تخت که یک اهرم دوم به صورت زاویه ای بر روی الیاف آن ایجاد شده. این ویژگی به نقاش کمک می کند تا در انحنا بخشیدن یا سایه زدن حواشی و نواحی ظریف، آزادانه عمل کند. آزادی ای که این قلم مو برای تغییر زاویه به نقاش می دهد، فرصت مناسبی را برای رنگ آمیزی و ایجاد بافت های متنوع و حرکت آزاد تر حین رنگ آمیزی ایجاد می کند.
قلموی چابک یا برایت
این قلم مو هم نمونه ای از قلم موهای سر تخت هست که موهای کوتاهی دارد. معادلی که برای آن به کار می رود قلم موی سر تخت ساده یا قلم موی چابک می باشد. این قلم مو بافت زیادی ندارد و اصولاً برای خطوط و بافتی به کار نمی رود که نیاز باشد حتماً رنگ زیادی را مکیده و نگه دارد. با این قلم مو می توان ضربه های کوتاه و کنترل شده ای را انجام داد و خطوطی با رنگ دانهٔ زیاد یا کم را در لحظه و به طور متوالی ایجاد کرد. از این قلم مو برای رنگ برداری جزئی هم می توان استفاده کرد. این خاصیت رنگ برداری حین کار با آبرنگ اهمیت بیشتری پیدا می کند. چون حین نقاشی آبرنگ، امکان اشتباه کمتر است و سعی بر آن است تا لایه های کمتری را درست کرده و طرح، بی نقص و تمیز به نظر برسد.
قلم موی تخت
قلم موی تخت، بافت ضخیم و سنگین تری نسبت به انواع دیگر قلم موی تخت دارد. این قلم مو بیشتر برای ضربه ها و بافت هایی که باید در سطح وسیع اعمال شوند کاربرد دارد. قلم موی تخت در حواشی کار و زاویه ها یا برای کشیدن بافت هایی در سطح وسیع و با حجم زیاد رنگ کاربرد دارد.