قطع موضوعی وصفی

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] قطع ماخوذ در موضوع، به سبب صفت نفسانی بودن آن را قطع موضوعی وصفی گویند.
قطع موضوعی وصفی، مقابل قطع موضوعی طریقی بوده و عبارت است از قطعی که به دلیل صفت نفسانی بودنش در موضوع حکم شارع لحاظ شده است، مانند این که شارع بگوید: «یجب فی الصبح رکعتان مقطوعتان» یا «یجب فی المغرب ثلاث رکعات مقطوعة».
بررسی قطع مستفاد در حکم شرعی
قطعی که شارع در موضوع حکم شرعی اخذ کرده، از دو لحاظ قابل بررسی است؛یکی از لحاظ صفت نفسانی بودنش صفتیت و دیگری از لحاظ طریقیت و کاشفیت آن از واقع. در نظر گرفتن لحاظ صفت بودن قطع، به این معنا است که قطع یکی از صفات نفسانی است که در نفس قاطع به وجود می آید. این صفت نفسانی، یک صفت حقیقی و در مقابل اوصاف اعتباری و انتزاعی است، ولی از آن جا که صفت حقیقی ذات اضافه است یک نسبت و رابطه ای با قاطع دارد و یک نسبت و رابطه ای هم با مقطوع. اگر قطع به لحاظ رابطه ای که با قاطع دارد در موضوع اخذ شود، به آن قطع موضوعی وصفی می گویند و اگر به لحاظ رابطه ای که با مقطوع دارد در موضوع اخذ شود، به آن قطع موضوعی طریقی گفته می شود.

پیشنهاد کاربران

بپرس