قضیه ممکنه عامه

[ویکی فقه] قضیه ممکنه عامه، به معنای قضیه دارای جهت "امکان عام"، دالّ بر سلب ضرورت از جانب مخالف کیف قضیه است.
قضیه ممکنه عامه، یکی از قضایای موجهه بسیطه، و عبارت از قضیه ای است که در آن به سلب ضرورت نسبت از جانب مقابل نسبتی که در قضیه آمده حکم می شود. پس اگر قضیه، موجبه باشد یعنی نسبت مذکور در قضیه، ایجابی باشد معنای امکان عام، سلب ضرورت از جانب مقابل ایجاب یعنی از جانب سلب است، مثلاً قضیه: "کلّ انسان کاتب بالامکان العام" بر مجرد امکان ثبوت کتابت برای انسان دلالت دارد ولی نسبت به وجوب یا عدم وجوب کتابت برای انسان ساکت است. و اگر قضیه سالبه باشد معنای امکان عام، سلب ضرورت ایجاب است، مثلاً قضیه: "لا شئ من الانسان بکاتب بالامکان العام" بر مجرد امکان سلب کتابت از انسان دلالت دارد، و حتمیت ثبوت کتابت برای انسان را نفی می کند ولی نسبت به امتناع یا عدم امتناع کتابت برای انسان ساکت است.
وجه تسمیه
این قضیه را "ممکنه" گویند به دلیل دارا بودن جهت امکان، و "عامه" گویند به دلیل این که اعم از ممکنه خاصه است.
مستندات مقاله
در تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است: • خوانساری، محمد، منطق صوری.• مجتهد خراسانی (شهابی)، محمود، رهبر خرد.• فرصت شیرازی، میرزا محمد، اشکال المیزان.• مظفر، محمدرضا، المنطق.
...