[ویکی فقه] قضاوت در قرآن. قضاوت و داوری برای حل اختلافات و رفع منازعات از قدیمی ترین ایام در میان بشر وجود داشته است، حتی در جوامع بدوی نوعی داوری برای حل اختلافات از سوی رئیس قبیله یا نزدیکان او یا شخص معینی که برای این کار منصوب می شده وجود داشته است، در حقیقت نمی توان تاریخچه ای برای مساله قضا به دست داد، جز این که بگوییم عمر آن همان عمر جوامع انسانی است!.
دلیل آن هم روشن است زیرا همان گونه که می دانیم طبیعت زندگی بشر یک زندگی اجتماعی و گروهی است، و بی شک این زندگی با تمام امتیازاتش میدان برخوردها و تزاحم ها است، و به تعبیر دیگر این زندگی گروهی گرچه منبع انواع منافع و برکات برای جوامع انسانی و موجب پیشرفت در تمام جنبه های مادی و معنوی است، ولی با این حال مشکلات و نقاط منفی هم دارد، و آن منازعاتی است که همیشه بر سر احقاق حقوق افراد، و دفع تجاوزها صورت می گیرد، که اگر با داوری صحیحی حل و فسخ نشود جوامع انسانی را مبدل به صحنه زد و خوردهای دائمی خونین و نابود کننده می سازد و کانون فساد می شود.
موجبات تنش ها
توجه به این نکته نیز لازم است که این اختلاف ها و کشمکش ها که گاه در میان دو یا چند فرد، و گاه در میان دو قبیله، یا دو کشور ظاهر می شود، لازم نیست همیشه ناشی از روح تجاوزگری و خودخواهی و هوی و هوس بوده باشد، بلکه اگر فرض کنیم جامعه ای پیدا شود که نمونه تام مدینه فاضله باشد، و همه از نظر ایمان و تقوا و اخلاق و فرهنگ انسانی در بالاترین سطح قرار داشته باشند باز اختلاف تشخیص و برداشت و سوء تفاهم ها و عدم آگاهی به جزئیات حقوق اجتماعی و قوانین موضوعه، ممکن است، سبب بروز کشمکش ها برای تشخیص حقوق حقه افراد گردد.بنابراین وجود دستگاه های قضایی به هر حال جزء بافت جدای ناپذیر جوامع انسانی است که در هر حد و هر سطح از فرهنگ و تفکر و اندیشه بوده باشند بدون آن نمی توانند زندگی کنند.
دستگاه قضایی
بدیهی است به موازات گسترش جوامع بشری دستگاه های قضایی نیز گسترده تر و پیچیده تر می شود، زیرا نه تنها کمیت و تعداد برخوردها به خاطر روابط بیشتر و نزدیک تر در این جوامع فزونی می یابد، بلکه از نظر کیفیت، بسیار پیچیده تر و مشکل تر می شود، و هرگاه دستگاه های قضایی پا به پای گستردگی این جوامع پیش نرود صحنه اجتماعی بر اثر کشمکش های خطرناک روز به روز تاریک تر می شود.
لزوم وجود دستگاه قضا
...
دلیل آن هم روشن است زیرا همان گونه که می دانیم طبیعت زندگی بشر یک زندگی اجتماعی و گروهی است، و بی شک این زندگی با تمام امتیازاتش میدان برخوردها و تزاحم ها است، و به تعبیر دیگر این زندگی گروهی گرچه منبع انواع منافع و برکات برای جوامع انسانی و موجب پیشرفت در تمام جنبه های مادی و معنوی است، ولی با این حال مشکلات و نقاط منفی هم دارد، و آن منازعاتی است که همیشه بر سر احقاق حقوق افراد، و دفع تجاوزها صورت می گیرد، که اگر با داوری صحیحی حل و فسخ نشود جوامع انسانی را مبدل به صحنه زد و خوردهای دائمی خونین و نابود کننده می سازد و کانون فساد می شود.
موجبات تنش ها
توجه به این نکته نیز لازم است که این اختلاف ها و کشمکش ها که گاه در میان دو یا چند فرد، و گاه در میان دو قبیله، یا دو کشور ظاهر می شود، لازم نیست همیشه ناشی از روح تجاوزگری و خودخواهی و هوی و هوس بوده باشد، بلکه اگر فرض کنیم جامعه ای پیدا شود که نمونه تام مدینه فاضله باشد، و همه از نظر ایمان و تقوا و اخلاق و فرهنگ انسانی در بالاترین سطح قرار داشته باشند باز اختلاف تشخیص و برداشت و سوء تفاهم ها و عدم آگاهی به جزئیات حقوق اجتماعی و قوانین موضوعه، ممکن است، سبب بروز کشمکش ها برای تشخیص حقوق حقه افراد گردد.بنابراین وجود دستگاه های قضایی به هر حال جزء بافت جدای ناپذیر جوامع انسانی است که در هر حد و هر سطح از فرهنگ و تفکر و اندیشه بوده باشند بدون آن نمی توانند زندگی کنند.
دستگاه قضایی
بدیهی است به موازات گسترش جوامع بشری دستگاه های قضایی نیز گسترده تر و پیچیده تر می شود، زیرا نه تنها کمیت و تعداد برخوردها به خاطر روابط بیشتر و نزدیک تر در این جوامع فزونی می یابد، بلکه از نظر کیفیت، بسیار پیچیده تر و مشکل تر می شود، و هرگاه دستگاه های قضایی پا به پای گستردگی این جوامع پیش نرود صحنه اجتماعی بر اثر کشمکش های خطرناک روز به روز تاریک تر می شود.
لزوم وجود دستگاه قضا
...
wikifeqh: قضاوت_در_قرآن