قانون پاشن

قانون پاشن ( به انگلیسی: Paschen's law ) قانونی در مورد تخلیهٔ الکتریکی گازها است که بیان می کند ولتاژ لازم برای شکست الکتریکی گاز واقع در یک میدان یکنواخت تابعی است از حاصلضرب فشار گاز و فاصلهٔ بین الکترودها. با این وجود این رابطه مستقیم و خطی نیست. [ ۱]
منحنی قانون پاشن مشخص می کند که ولتاژ شکست یک گاز معین، که در فاصلهٔ میان الکترودهای ایجادکنندهٔ یک میدان یکنواخت با جنس مشخص قرار دارد، تابعی منحصربه فرد از فشار گاز و فاصلهٔ بین الکترودها است. [ ۲]
درستی قانون پاشن در گسترهٔ وسیعی از مقادیر pd نشان داده شده است. با این وجود در مقادیر نسبتاً بزرگ pd، در برخی از گازها دیده شده است که ولتاژ شکست در مقادیر یکسان pd، برای فاصله های بیشتر، کمتر است. این دورشدن از قانون پاشن احتمالاً به این علت است که سازوکار شکست تانزند رفته رفته جای خود را به سازوکار استریمر[ و ۱] می دهد. از سوی دیگر در فشارهای بسیارپایین نیز دورشدن از قانون پاشن مشاهده شده است، در این فشارها ولتاژ شکست به ویژگی های گاز بستگی ندارد بلکه به خلوص و ویژگی ها الکترودها وابسته است. [ ۳]
مطابق قانون گاز p v = N R T ، فشار گاز با تغییر دما تغییر می کند. برای در نظر گرفتن اثر دما در قانون پاشن، معمولاً آن را به صورت V b = F ( N D ) می نویسند که در این رابطه N چگالی مولکول های گاز است. [ ۴]