قازی

قازی (غذا). قازی یا سوسیس اسب، یک غذای سنتی سوسیس مانند است که توسط قزاق ها، تاتارها، قرقیزها، ازبک ها و سایر گروه های قومی عمدتاً در آسیای میانه، به ویژه غذاهای ترکی مورد استفاده قرار می گیرد. قازی یک عنصر مشترک و اصلی در تزئین دسترخوان ها می باشد. همچنین قازی یکی از غذاهای مرسوم قزاقستان و قرقیزستان است که از گوشت رنده ای اسب تهیه شده و با استفاده از روده حیوانات به شکل سوسیس تهیه می گردد. [ ۱] از ویژگی های این غذا این است که گوشت ها چرخ نمی شوند، بلکه به صورت رنده شده به شکل سوسیس درخواهند آمد. انواع مختلف این سوسیس می توان به سه صورت دودی خام، آب پز شده و خشک شده تهیه و استفاده کرد. در شمال قزاقستان، قازی تهیه شده از گوشت اسب را بیکنون می نامند. [ ۲]
در قرقیزستان این غذا را به شکل زیر تهیه می کنند: دنده های اسب به همراه گوشت برداشته می شوند و ۵ الی ۷ ساعت آویزان خواهند بود تا خون باقیمانده تخلیه شود. در این لحظه روده ها برداشته شده و کاملاً شسته می شوند و به مدت ۱ الی ۲ ساعت آبکشی می شوند. گوشت های آماده، مزه دار شده، سپس روده ها با گوشت پر خواهند شد و دو انتهای آن گره خورده می شود. پس از این آماده سازی، قازی را در دمای ۵۰–۶۰ درجه به مدت ۱۲–۱۸ ساعت دود داده می شوند یا به مدت یک هفته در مکانی در معرض آفتاب و هوای آزاد خشک می شوند. پس از تهیه شدن قازی اولیه و قبل از سرو، سوسیس ها به مدت دو ساعت در آب جوش پخته می شوند. این غذا با سبزیجات فصلی سرو می شود. [ ۳] [ ۴] تاتارها نیز شیوه خاص خود را در تهیه این غذا دارند. ازبک ها از قاضی به عنوان خورشتی برای پلو استفاده می کنند به این قضا در زبان محلی قازیلی پلوف می گویند. [ ۵] [ ۶]
قزاق ها به طور معمول، قازی را فقط به صورت آب پز استفاده می کنند و در مقابل تاتارها به شکل خشک و دودی. این غذا جایگاه مهمی را در میز جشن ها و مراسمات خاص در میان اقوام نزدیک عشایری ترک داراست، از جمله این اقوام می توان به باشکرها، قزاقها، کاراکالپاکس، قرقیزها، نوگایی ها، تاتارها اشاره کرد. قازی بخشی جدایی ناپذیر از غذاهای ملی ازبک های واحه تاشکند است، زیرا در این منطقه تعداد زیادی از فرزندان ازبک های عشایر و همچنین بسیاری از گله داران قزاق وجود دارند.
در انتخاب اسب و ویژگی آن هم دقت ها و شرایطی وجود دارد و همه اسب ها به قازی تبدیل نمی شوند. قبل از تهیه قازی باید اسب چاق شود و در نزدیک به زمستان این آماده سازی رخ می دهد.