[ویکی فقه] در قرآن موارئی را بعنوان علت امتحان الهی شمارده شده است ازقبیل توبه و بازگشت به حق و خالص کردن مؤمنان و نابودی کافران و ظاهر ساختن باطن انسانها و غیره.
خدای متعالی موجودات را آفریده و آن ها را به سوی کمال وجودیشان هدایت کرده است:«رَبُّنَا الَّذی اَعطی کُلَّ شَیء خَلقَهُ ثُمَّ هَدی» این همان هدایت تکوینی است که انسان ضمن برخورداری از آن از هدایت خاص دیگری نیز بهره می برد.هدایت خاص انسان با جعل قوانین الهی و تشریع اوامر و نواهی برای وی تحقق می یابد تا او با اختیار و اراده خود راه کمال را پیموده و از این رهگذر، امتحان خود را پس داده قوای بالقوه خود را به فعلیت، و کمالهای مکنون خویش را به منصّه ظهور رسانده و به جایگاه نهایی لایق خود، سعادت ابدی یا شقاوت دائمی:«فَمِنهُم شَقیٌّ و سَعید» و مقام شکرگزاری یا ناسپاسی برسد «اِنّا هَدَینهُ السَّبیلَ اِمّا شاکِرًا و اِمّا کَفوراً»، بر این اساس، پیروزی یا شکست در آزمونهای الهی، هر یک دارای نتایج ویژه ای است، چنان که خداوند به کسانی که در برابر سختیهای امتحان شکیبا باشند و از امتحان الهی سربلند بیرون آیند بشارت داده و آنان را مشمول درودها و رحمت الهی دانسته است:«و لَنَبلُوَنَّکُم...و بَشِّرِ الصّبِرین اُولئِکَ عَلَیهِم صَلَوتٌ مِن رَبِّهِم و رَحمَة...» و پس از تأکید بر این مطلب که اموال و فرزندان انسانها وسیله آزمون اند، بیان داشته که در نزد خداوند (برای کسانی که در این امتحان پیروز شوند) اجری بزرگ است:«و اعلَموا اَنَّما اَمولُکُم و اَولدُکُم فِتنَةٌ واَنَّ اللّهَ عِندَهُ اَجرٌ عَظیم» افزون بر آنچه گذشت قرآن کریم در برخی از آیاتی که از نمونه ها و مصادیق امتحان سخن به میان آورده، به جزئیات فلسفه امتحان نیز اشاره کرده است:
← توبه و بازگشت به حق
۱. ↑ طه/سوره۲۰، آیه۵۰.
مرکز دائرة المعارف قرآن کریم، برگرفته از مقاله «امتحان».
...
خدای متعالی موجودات را آفریده و آن ها را به سوی کمال وجودیشان هدایت کرده است:«رَبُّنَا الَّذی اَعطی کُلَّ شَیء خَلقَهُ ثُمَّ هَدی» این همان هدایت تکوینی است که انسان ضمن برخورداری از آن از هدایت خاص دیگری نیز بهره می برد.هدایت خاص انسان با جعل قوانین الهی و تشریع اوامر و نواهی برای وی تحقق می یابد تا او با اختیار و اراده خود راه کمال را پیموده و از این رهگذر، امتحان خود را پس داده قوای بالقوه خود را به فعلیت، و کمالهای مکنون خویش را به منصّه ظهور رسانده و به جایگاه نهایی لایق خود، سعادت ابدی یا شقاوت دائمی:«فَمِنهُم شَقیٌّ و سَعید» و مقام شکرگزاری یا ناسپاسی برسد «اِنّا هَدَینهُ السَّبیلَ اِمّا شاکِرًا و اِمّا کَفوراً»، بر این اساس، پیروزی یا شکست در آزمونهای الهی، هر یک دارای نتایج ویژه ای است، چنان که خداوند به کسانی که در برابر سختیهای امتحان شکیبا باشند و از امتحان الهی سربلند بیرون آیند بشارت داده و آنان را مشمول درودها و رحمت الهی دانسته است:«و لَنَبلُوَنَّکُم...و بَشِّرِ الصّبِرین اُولئِکَ عَلَیهِم صَلَوتٌ مِن رَبِّهِم و رَحمَة...» و پس از تأکید بر این مطلب که اموال و فرزندان انسانها وسیله آزمون اند، بیان داشته که در نزد خداوند (برای کسانی که در این امتحان پیروز شوند) اجری بزرگ است:«و اعلَموا اَنَّما اَمولُکُم و اَولدُکُم فِتنَةٌ واَنَّ اللّهَ عِندَهُ اَجرٌ عَظیم» افزون بر آنچه گذشت قرآن کریم در برخی از آیاتی که از نمونه ها و مصادیق امتحان سخن به میان آورده، به جزئیات فلسفه امتحان نیز اشاره کرده است:
← توبه و بازگشت به حق
۱. ↑ طه/سوره۲۰، آیه۵۰.
مرکز دائرة المعارف قرآن کریم، برگرفته از مقاله «امتحان».
...
wikifeqh: فلسفه_امتحان