'دیسک نرم یا فلاپی دیسک یا دیسک نرم مغناطیسی یا دیسکت ( به انگلیسی: Floppy disk ) ک رسانه جداشدنی و دستگاه ذخیره سازی داده است که از یک دیسک مدور نازک از جنس پلاستیک منعطف با پوششی از مواد فرو مگنتیک تشکیل شده است که توسط یک پوسته مربع شکل از جنس پلاستیک محافظت می شود. دیسک های نرم توسط گرداننده دیسک نرم ( floppy disk drive ) یا FDD خوانده و نوشته می شوند و نباید با گرداننده دیسک ثابت ( fixed disk drive ) اشتباه گرفته شوند این نام دیگری است که به نوع غیرقابل حرکت گرداننده های دیسک سخت گفته می شود. دیسک نرم توسط IBM اختراع شد، آن ها در اندازه های ۸ اینچ، ۵٫۲۵ اینچ، و جدیدترین و متداول ترین نوع ۳٫۵ اینچ، به عنوان قالب پر طرفدار و متداول نگهداری و تبادل اطلاعات از اواسط دهه ۱۹۷۰ تا اواخر ۱۹۹۰ مطرح بودند. امّا در حال حاضر ، به دلیل افزایش قابل توجه حجم اطلاعات و اختراع وسایلی مانند سی دی ها و فلش مموری که از لحاظ حمل و نقل راحت تر و در انتقال و نگهداری اطلاعات، سریعتر و کارآمدتر هستند، فلاپی دیسک ها مانند قبل پر طرفدار نیستند و کاربرد بسیار کمتری نسبت به سی دی ها دارند.
به دلیل کاهش فراوان تقاضا، سونی، آخرین تولید کننده اصلی فلاپی دیسک ۳٫۵ اینچ، در ۱۹۹۸ اعلام کرد که تولید فلاپی دیسک را متوقف خواهد کرد و در ۲۰۱۱ سونی آخرین فلاپی دیسک را تولید کرد. [ ۱] [ ۲]
دیسک نرم مغناطیسی، یا فلاپی دیسک، در دهه ۱۹۷۰ انقلابی در دیسک های ذخیره رایانه ای ایجاد کرد. دیسکت ها که توسط کاربران معمولاً فلاپی دیسک یا دیسک نرم نامیده می شوند، در دهه های ۸۰ و ۹۰ در رایانه های شخصی و خانگی از جمله اپل ۲، مکینتاش، ام اس ایکس ۲/۲، آمستراد سی پی سی، اسپکتروم +۳، کمودور ۶۴/۱۲۸، آتاری اس تی، آمیگا و رایانه های شخصی سازگار با IBM به طور فراگیر برای توزیع نرم افزار، انتقال اطلاعات و تهیه نسخه پشتیبان استفاده می شدند. پیش از آن که دیسک های سخت از نظر اقتصادی مقرون به صرفه گردند، دیسک های نرم اغلب برای نگهداری سیستم عامل رایانه استفاده می شدند و همچنین برنامه های کاربردی و اطلاعات. اکثر رایانه های خانگی یک سیستم عامل اصلی ( معمولاً BASIC ) داشتند که به طور دایم در ROM روی یک بورد نگهداری می شد، با امکان بارگذاری سیستم عامل های پیشرفته تر از روی دیسکت، که می توانست سیستم های تجاری، CP/M یا پس از آن DOS باشد. در اوایل دهه ۱۹۹۰، حجم فزاینده نرم افزار به معنای این بود که بسیاری برنامه ها نیاز به دیسکت های متعدد داشتند؛ یک بسته بزرگ مانند ویندوز ( Windows ) یا ادوبی فوتوشاپ ( Adobe Photoshop ) ممکن بود دوازده دیسکت یا بیشتر را استفاده کنند. با نزدیک شدن به اواخر دهه ۱۹۹۰ توزیع بسته های بزرگتر به طور عمده به CD - ROM منتقل شد ( یا توزیع آنلاین برای برنامه های کوچکتر ) . انواع دیگری که به طور مکانیکی ناسازگار بوده و دارای تراکم بالاتری نیز بودند معرفی شدند ( از جمله Iomega Zip disk ) و به طور مقطعی پرطرفدار نیز بودند، اما مقبولیت آن ها به وسیلهٔ رقابت بین قالب های تجاری محدود شده بود، و نیاز به خرید گرداننده های گران قیمت برای رایانه ها در محل استفاده از آن ها داشتند. در بعضی موارد مانند Zip drive، شکست در رقابت با رقیبان در بازار باعث انتشار نسخه جدید تر با ظرفیت بالاتر شد که با گرداننده های اصلی سازگار نبود، در نتیجه کاربران به ۲ دسته کاربران قدیمی و جدید تقسیم شدند که به زودی هم تمایل به ارتقا نداشتند. به این ترتیب مشتریان از سرمایه گذاری پرهزینه در تکنولوژی های اثبات نشده و به سرعت متغیر دوری می کردند، در نتیجه هیچ کدام از این تکنولوژی ها قادر به اثبات خودشان و پایداری حضورشان در بازار نشدند. به زودی CDهای ارزان قیمت قابل نوشتن با ظرفیت بسیار بالاتر، که با ساختار گرداننده های CD - ROM موجود هم سازگار بودند، استفاده از تکنولوژی های جدید دیسکت ها را غیر منطقی نمود. آخرین مزیت دیسک های نرم یعنی قابلیت استفاده مجدد، دوباره به وسیلهٔ CDهای قابل نوشتن مجدد ( re - writable CD ) مورد تهاجم قرار گرفت و بعد دوباره به وسیله DVD - RAM که می توانست بارها و بارها نوشته و پاک شود مورد حمله قرار گرفت و فلاپی دیسک ازبین رفت ( سال ۲۰۰۵ از بین رفت ) . بعدها پیشرفت در وسایل مبتی بر حافظه های فلش و گسترش فوق العاده سازگاری و مقبولیت رابط USB جایگزین دیگری را ارائه کرد که به مرور حافظه های نوری را نیز برای برخی مصارف غیرقابل استفاده نمود. یکی از اقدامات برای ادامه دیسکت های سنتی ( SuperDisk ( LS - ۱۲۰ بود که ظرفیتی معادل ۱۲۰ مگابایت ( در حقیقت ۱۲۰٫۳۷۵ مگابایت ) را دارا بود و با دیسکت های استاندارد ۳٫۵ اینچی نیز سازگار بود. برای مدتی تولیدکنندگان رایانه های شخصی نسبت به حذف گرداننده دیسکت مقاومت نشان می دادند. به هر حال، تولیدکنندگان و خرده فروشان به سرعت موجودی رایانه های مجهز به گرداننده دیسکت و خود دیسکت ها را کاهش دادند. گرداننده های دیسکت خارجی ( اکسترنال ) مبتنی بر USB برای رایانه های بدون آن، موجود است و روی تمام رایانه هایی که از وسایل ذخیره انبوه USB یا USB Mass Storage Device پشتیبانی می کنند کار می کنند. بسیاری از سیستم های مدرن حتی امکان بالا آوردن بوت کردن سیستم را از این وسایل ارائه می دهند. لازم است ذکر شود که ویندوز xp هنوز برای نصب دیسک های سخت RAID, SATA و AHCI نیاز به دیسکت دارد، مگر اینکه CD نصب برای اضافه نمودن این راه اندازها توسط برنامه هایی تغییر داده شده باشد که به همین منظور ساخته شده باشند، مانند nLite. این نیاز در سال ۲۰۰۷ توسط معرفی ویندوز ویستا برطرف شد. اکثر بوردهای اصلی ( مادربرد ) رایانه های خانگی بسته به تنظیمات CMOS سعی می کنند از گرداننده دیسک نرم بوت شوند. . معمولاً امروزه به جای استفاده از فلاپی دیسک ها از USB یا DVD استفاده می کنند.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفبه دلیل کاهش فراوان تقاضا، سونی، آخرین تولید کننده اصلی فلاپی دیسک ۳٫۵ اینچ، در ۱۹۹۸ اعلام کرد که تولید فلاپی دیسک را متوقف خواهد کرد و در ۲۰۱۱ سونی آخرین فلاپی دیسک را تولید کرد. [ ۱] [ ۲]
دیسک نرم مغناطیسی، یا فلاپی دیسک، در دهه ۱۹۷۰ انقلابی در دیسک های ذخیره رایانه ای ایجاد کرد. دیسکت ها که توسط کاربران معمولاً فلاپی دیسک یا دیسک نرم نامیده می شوند، در دهه های ۸۰ و ۹۰ در رایانه های شخصی و خانگی از جمله اپل ۲، مکینتاش، ام اس ایکس ۲/۲، آمستراد سی پی سی، اسپکتروم +۳، کمودور ۶۴/۱۲۸، آتاری اس تی، آمیگا و رایانه های شخصی سازگار با IBM به طور فراگیر برای توزیع نرم افزار، انتقال اطلاعات و تهیه نسخه پشتیبان استفاده می شدند. پیش از آن که دیسک های سخت از نظر اقتصادی مقرون به صرفه گردند، دیسک های نرم اغلب برای نگهداری سیستم عامل رایانه استفاده می شدند و همچنین برنامه های کاربردی و اطلاعات. اکثر رایانه های خانگی یک سیستم عامل اصلی ( معمولاً BASIC ) داشتند که به طور دایم در ROM روی یک بورد نگهداری می شد، با امکان بارگذاری سیستم عامل های پیشرفته تر از روی دیسکت، که می توانست سیستم های تجاری، CP/M یا پس از آن DOS باشد. در اوایل دهه ۱۹۹۰، حجم فزاینده نرم افزار به معنای این بود که بسیاری برنامه ها نیاز به دیسکت های متعدد داشتند؛ یک بسته بزرگ مانند ویندوز ( Windows ) یا ادوبی فوتوشاپ ( Adobe Photoshop ) ممکن بود دوازده دیسکت یا بیشتر را استفاده کنند. با نزدیک شدن به اواخر دهه ۱۹۹۰ توزیع بسته های بزرگتر به طور عمده به CD - ROM منتقل شد ( یا توزیع آنلاین برای برنامه های کوچکتر ) . انواع دیگری که به طور مکانیکی ناسازگار بوده و دارای تراکم بالاتری نیز بودند معرفی شدند ( از جمله Iomega Zip disk ) و به طور مقطعی پرطرفدار نیز بودند، اما مقبولیت آن ها به وسیلهٔ رقابت بین قالب های تجاری محدود شده بود، و نیاز به خرید گرداننده های گران قیمت برای رایانه ها در محل استفاده از آن ها داشتند. در بعضی موارد مانند Zip drive، شکست در رقابت با رقیبان در بازار باعث انتشار نسخه جدید تر با ظرفیت بالاتر شد که با گرداننده های اصلی سازگار نبود، در نتیجه کاربران به ۲ دسته کاربران قدیمی و جدید تقسیم شدند که به زودی هم تمایل به ارتقا نداشتند. به این ترتیب مشتریان از سرمایه گذاری پرهزینه در تکنولوژی های اثبات نشده و به سرعت متغیر دوری می کردند، در نتیجه هیچ کدام از این تکنولوژی ها قادر به اثبات خودشان و پایداری حضورشان در بازار نشدند. به زودی CDهای ارزان قیمت قابل نوشتن با ظرفیت بسیار بالاتر، که با ساختار گرداننده های CD - ROM موجود هم سازگار بودند، استفاده از تکنولوژی های جدید دیسکت ها را غیر منطقی نمود. آخرین مزیت دیسک های نرم یعنی قابلیت استفاده مجدد، دوباره به وسیلهٔ CDهای قابل نوشتن مجدد ( re - writable CD ) مورد تهاجم قرار گرفت و بعد دوباره به وسیله DVD - RAM که می توانست بارها و بارها نوشته و پاک شود مورد حمله قرار گرفت و فلاپی دیسک ازبین رفت ( سال ۲۰۰۵ از بین رفت ) . بعدها پیشرفت در وسایل مبتی بر حافظه های فلش و گسترش فوق العاده سازگاری و مقبولیت رابط USB جایگزین دیگری را ارائه کرد که به مرور حافظه های نوری را نیز برای برخی مصارف غیرقابل استفاده نمود. یکی از اقدامات برای ادامه دیسکت های سنتی ( SuperDisk ( LS - ۱۲۰ بود که ظرفیتی معادل ۱۲۰ مگابایت ( در حقیقت ۱۲۰٫۳۷۵ مگابایت ) را دارا بود و با دیسکت های استاندارد ۳٫۵ اینچی نیز سازگار بود. برای مدتی تولیدکنندگان رایانه های شخصی نسبت به حذف گرداننده دیسکت مقاومت نشان می دادند. به هر حال، تولیدکنندگان و خرده فروشان به سرعت موجودی رایانه های مجهز به گرداننده دیسکت و خود دیسکت ها را کاهش دادند. گرداننده های دیسکت خارجی ( اکسترنال ) مبتنی بر USB برای رایانه های بدون آن، موجود است و روی تمام رایانه هایی که از وسایل ذخیره انبوه USB یا USB Mass Storage Device پشتیبانی می کنند کار می کنند. بسیاری از سیستم های مدرن حتی امکان بالا آوردن بوت کردن سیستم را از این وسایل ارائه می دهند. لازم است ذکر شود که ویندوز xp هنوز برای نصب دیسک های سخت RAID, SATA و AHCI نیاز به دیسکت دارد، مگر اینکه CD نصب برای اضافه نمودن این راه اندازها توسط برنامه هایی تغییر داده شده باشد که به همین منظور ساخته شده باشند، مانند nLite. این نیاز در سال ۲۰۰۷ توسط معرفی ویندوز ویستا برطرف شد. اکثر بوردهای اصلی ( مادربرد ) رایانه های خانگی بسته به تنظیمات CMOS سعی می کنند از گرداننده دیسک نرم بوت شوند. . معمولاً امروزه به جای استفاده از فلاپی دیسک ها از USB یا DVD استفاده می کنند.
wiki: فلاپی دیسک