فقاع

[ویکی شیعه] فُقّاع یا آبجو نوعی نوشیدنی الکلی تولید شده از تخمیر دانه های جو است. این نوشیدنی مانند شراب نجس و حرام بوده و خوردن آن۸۰ تازیانه حد دارد. ماءالشعیر طبی که از جوشاندن دانه های جو و صاف کردن آب آن به دست می آید پاک و حلال است.
فقاع یا آبجو نوشیدنی گرفته شده از جو به گونه ای مخصوص است. بیشتر فقها، عنوان «فقاع» را مخصوص آب جو می دانند ولی برخی آن را شامل نوشابه هایی که از کشمش، گندم و امثال آن گرفته می شود نیز می دانند.
روایات فراوانی در حرمت و نجاست فقاع وجود دارد. آنچه امروزه بحث از فقاع را به دنبال می آورد، وجود نوشیدنی هایی است که احتمال می رود از مصادیق فقاع باشند.

فُقّاع
(یا: آبجو) نام نوشیدنی گازدار از جو. این نوشیدنی در زمان ظهور اسلام در بین اعراب رایج بوده است و گویا پس از آن، در شام به نوشیدنی هایی که از سایر چیزها، مانند مویز، خرما یا میوه خشک شده، می گرفتند نیز فقّاع می گفتند. در فقه امامیه، فقّاع (آبجو) نجس و نوشیدن آن حرام است؛ هرچند مست کننده هم نباشد؛ از این رو در معنای فقّاع و به تبع آن در صورت توسعۀ معنای آن، در حرمت و نجاست آن در غیر مورد جو نیز اختلاف است. دسته ای از فقها، حرمت و نجاست شراب جو را منوط به جوشیدن آن کرده اند. نشستن بر سفره ای که در آن فقّاع می نوشند، حرام است. بر نوشندۀ فقّاع، در صورتی که بالغ، عاقل، مختار و عالم به حکم و موضوع باشد، ۸۰ تازیانه به عنوان حد می زنند. از جو دو نوع شراب دیگر نیز می گیرند که مست کننده است: یکی مزر و دیگری بیره نام دارد که بیره از جوی تخمیرشده گرفته می شود. این دو نیز در حرمت و نجاست مانند فقّاع هستند و حتی اگر مست کننده هم نباشند، به جهت اطلاق فقّاع بر آن حکم فقّاع را دارند.