فریگیه هلسپونت

فریگیه هلسپونت ( یونانی باستان: Ἑλλησποντιακὴ Φρυγία  Hellēspontiakē Phrygia ) یا فریگیه کوچک ( یونانی باستان: μικρᾶ Φρυγία  mikra Phrygia ) یک ساتراپی ( استان ) شاهنشاهی هخامنشی در شمال غربی آناتولی ( ترکیه امروزی ) ، و در جنوب شرقی تنگه داردانل بود. [ ۱] پایتخت آن داسکیلیون بود و در بیشتر دوران تحت سلطه موروثی دودمان فارناکیان پارسی بود. [ ۲] این استان به همراه فریگیه بزرگ استان های اداری منطقه فریگیه گسترده تر را تشکیل می داد. [ ۳]
ساتراپی در آغاز قرن پنجم پیش از میلاد، در زمان سازماندهی مجدد اداری سرزمین ها در غرب آسیای کوچک ایجاد شد، [ ۴] که از مهمترین سرزمین های هخامنشی بودند.
قبل از فارناکیان، میتروباتس ( حدود ۵۲۵–۵۲۲ پ. م ) توسط کوروش بزرگ و کمبوجیه دوم بر این ساتراپی حکمرانی کرده بود و بعد از مرگ کمبوجیه دوم و پیش از به شاهی رسیدن داریوش بزرگ، توسط اورِتِس ساتراپ لیدی ترور شد. بعد از اینکه اورِتِس به فرمان داریوش بزرگ کشته شد بغابوخش ( مگابازوس ) پسرعموی داریوش بزرگ و پسرش اوبارس دوم به حکومت رسیدند. بعد از اوبارس دوم، عموی داریوش بزرگ فارناک یکم و پسرش به نام آرتاباز یکم در حدود سال ۴۷۹ پیش از میلاد ساتراپ هلسپونت فریگیه شدند و دودمان فارناکیان را تأسیس می کنند که تا زمان فتوحات اسکندر مقدونی برجا می ماند ( ۳۳۸ پیش از میلاد ) .
پس از فتوحات اسکندر مقدونی، چند زن از خانواده فارناکیان و همه دختران آرتاباز دوم، با فرماندهان اسکندر ازدواج کردند: آرتونیس با اِمِنس ازدواج کرد، آرتاکاما با بطلمیوس یکم ازدواج کرد، در حالی که بارسینه ممکن است با اسکندر مقدونی ازدواج کرده و اسکندر از او صاحب پسری به نام هراکلس شده باشد. فارناباز سوم، پسر آرتاباز دوم، آخرین حکمران این سلسله در کنار مِمنُن ( Memnon ) به جنگ علیه اسکندر پرداخت و پس از مرگ ممنون رودسی و شکست داریوش سوم در نبرد ایسوس و از دست دادن نیروی دریایی اش، قدرت نظامی اش بسیار ضعیف شد و در نهایت توسط ارتش اسکندر دستگیر شد.
همان طور که اسکندر مقدونی در حال تسخیر و ادغام شاهنشاهی هخامنشی بود، در سال ۳۳۴ پیش از میلاد کالاس، یک ژنرال مقدونی را به عنوان فرمانروای فریگیه هلسپونت منصوب کرد، پس از او پارمنیون را نیز برای تأمین امنیت داسکیلیون، مرکز استان فرستاد. [ ۵] کالاس، به عنوان اولین حاکم غیرهخامنشی این ساتراپی، به جای لقب مقدونی، به وی عنوان فارسی «ساتراپ» اعطا شد و اسکندر به او دستور داد همان خراجی که به داریوش سوم پرداخت شده بود را از رعایای خود، جمع کند. [ ۵] پس از مرگ اسکندر مقدونی در سال ۳۲۳ پ. م، ساتراپی به لئوناتوس اعطا شد که در جنگ لامیان کشته شد. سپس این منطقه توسط لوسیماخوس تصرف شد، پس از نبرد کروپدیوم ( در سال ۲۸۱ از میلاد ) به امپراتوری سلوکی اضافه شد و سرانجام در امپراتوری بیزانس ادغام شد. [ ۶]