فروردگان

لغت نامه دهخدا

فروردگان. [ ف َرْ وَ دَ ] ( اِ مرکب ) ( از: فرورد + گان پسوند نسبت ) در پهلوی فرورتیکان . فروردگان به دو جشن اطلاق شده است : یکی جشنی است که در پنج روز آخرسال ( یا ده روز با احتساب پنج روز اضافی ) به یاد فروردها یا فروهران ، درگذشتگان برپا میکردند و آن را به همین مناسبت فروردگان یا فروردیان میگفتند و پارسیان هند مقتاد گویند. آخرین بار هنگام جشن مزبور را در پایان اسفندارمذماه قرار دادند. بیرونی در آثار الباقیه ص 238 گوید: مردم خوارزم «در پنج روز آخر اسبندارمجی ( اسپندارمذ ) و پنج روز لاحق که از پی آنها آیند مانند مردم فارس در ایام فروردجان عمل کنند از نهادن غذاها در دخمه ها برای روانهای اموات ». و فروردگان حقیقی همین است. دوم ، روز فروردین از ماه فروردین ( نوزدهم این ماه ) که طبق قاعده کلیه ( تطبیق نام روز با نام ماه ) جشنی میگرفتند. بیرونی در آثار الباقیه ص 219 گوید: «روز نوزدهم ( از ماه فروردین ) و آن فروردین روز است و موسوم است به فرودگان بمناسبت موافقت اسم آن و اسم ماهی که روز مزبور در آن واقع شده و این برای ایرانیان در هر ماهی صورت پذیرد. در این جشن پارسیان در دخمه ها چوب صندل بخور میدهند و موبدان با نذور میوه و گل مراسم آفرینگان بجای می آورند. این جشن شبیه عید توسن نزد عیسویان کاتولیک است که در اول ماه نوامبر عید اموات شمرده می شود. ( از حاشیه برهان چ معین از خرده اوستا تألیف پورداود صص 209-210 ).خمسه مسترقه را گویند، یعنی پنج روز آخر سال و این پنج روز را فارسیان بغایت معتبر دارند و جامه های نفیس پوشند و جشن سازند و عطریات بسیار بکار برند و تنعمات کنند و میوه های لطیف خورند و به آتش خانه ها روندو گاهنبار همسپیتمیدیم را به عمل آورند، یعنی دعاها و بخوراتی که در روز اول خمسه مسترقه باید خواند و باید کرد در این پنج روزبکنند و خوانند و معرب آن فروردجان است. ( برهان ).

فرهنگ فارسی

( اسم ) پنج روز آخر سال خمسه مسترقه.

فرهنگ معین

(فَ وَ رْ دْ ) (اِمر. ) = فروردیان : جشنی بوده که ایرانیان به مدت ده شب و روز یعنی پنج روز آخر سال ، پنج روزِ پنجة دزدیده یا خمسة مستسرقه به یاد فروهر در گذشتگان برپا می کردند.

فرهنگ عمید

۱. جشنی که در قدیم ایرانیان در پنج روز آخر سال یا پنج روز اول سال برپا می کردند.
۲. جشنی که روز نوزدهم فروردین یا فروردین روز می گرفته اند: نه نوری ببیند و نه مهرگان / نه جشن و نه رامش نه فروردگان (زراتشت بهرام: مجمع الفرس: فروردگان ).

پیشنهاد کاربران

بپرس