فرضیهٔ گایا ( به انگلیسی: Gaia hypothesis ) ادعا می کند که سیارهٔ زمین مانند یک درخت، دارای حیات است. این فرضیه در سال ۱۹۶۵ توسط جیمز لاولاک دانشمند انگلیسی مطرح شد.
فرضیهٔ گایا در واقع مجموعه ای از فرضیه هاست. نخستین آن ها می گوید که حیات بر محیط زیست زمین آثار عمده ای می گذارد. فرضیهٔ گایا در سطح بعد تأکید می کند که آثار حیات در جهت بهبود محیط برای خود حیات است. مورد سوم می گوید که گایا به طور عمده و آگاهانه کنترل محیط زیست کرهٔ زمین را در اختیار می گیرد؛ بنابراین به نظر می رسد که وجود پس خورهای مثبت و منفی که در اقیانوس ها و اتمسفر عمل می کنند برای توجیه سازوکارهایی که حیات اثر خود را از طریق آن بر محیط می گذارد کافی باشد. [ ۱]
گایا زمین را به عنوان یک ابر موجود زنده معرفی نموده است. چرخهٔ مواد غذایی حاصل از خاک و سنگ که بر اثر جویبارها و رودخانه ها به جریان می افتد را به گردش خون در بدن جانوران تشبیه می کند. در این تشبیه رودخانه ها در حکم رگ ها، جنگل در حکم ریه و اقیانوس به مثابهٔ قلب زمین است. [ ۲] برطبق همین نظریه تمام موجودات زنده دارای یک سیستم عصبی می باشند. کرهٔ زمین نیز دارای چنین سیستم عصبی می باشد که به آن شبکهٔ مغناطیسی می گویند که هم از درون خود و هم از طریق کیهان دائماً شارژ می گردد. خاک زمین که دارای خاصیت رسانایی حاصل از گازها، فلزات، کریستال های معدنی و الکترولیت ها می باشد، دائماً شبیه به یک میدان الکتریکی شارژ و دشارژ می گردد. مواد معدنی به طور طبیعی هادی جریان هستند. خاصیت یونی این کریستال های معدنی حرکات آب و گردش آن را در زیر و روی زمین به وجود می آورد. باران، امواج دریاها، آبشارها و رودخانه ها و … در مدارهای الکتریکی در زیر و روی زمین حرکت می کنند. [ ۳]
تا پیش از مطرح شدن فرضیه گایا، دیدگاه متعارف زیست شناسان ( به عنوان طبیعت شناسان عصر جدید ) برای تبیین فرایند شکل گیری و تحول حیات در سیاره ما، مبتنی بر نظریه ای بود که ریشه در قرن نوزدهم داشت، یعنی نظریه تحول داروینی. بر اساس این نظریه که توسط چارلز داروین، طبیعت شناس مشهور انگلیسی مطرح شده بود، حیات و موجودات زنده، خود را با شرایط محیطی سیاره ای که در آن بسر می برند، تطبیق می دهند. به عبارت دیگر، در این دیدگاه، موجودات زنده، در تعامل با سیاره خود، صرفاً تأثیرپذیر هستند. اما گایا، دیدگاه کاملاً جدید و گسترده تری را مطرح نمود. بر اساس گایا، موجودات زنده فقط جزئی از یک فرایند کلی تر «حیات» در سیاره ما هستند. به عبارتی، این «کل سیاره زمین» است که زنده محسوب می شود و هریک از موجودات، در واقع همانند سلول های این موجود زنده هستند. بدین ترتیب، نه تنها موجودات از محیط سیاره خود تأثیر می پذیرند ( نظریه داروین ) بلکه بر این محیط نیز به گونه ای تأثیر می گذارند.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلففرضیهٔ گایا در واقع مجموعه ای از فرضیه هاست. نخستین آن ها می گوید که حیات بر محیط زیست زمین آثار عمده ای می گذارد. فرضیهٔ گایا در سطح بعد تأکید می کند که آثار حیات در جهت بهبود محیط برای خود حیات است. مورد سوم می گوید که گایا به طور عمده و آگاهانه کنترل محیط زیست کرهٔ زمین را در اختیار می گیرد؛ بنابراین به نظر می رسد که وجود پس خورهای مثبت و منفی که در اقیانوس ها و اتمسفر عمل می کنند برای توجیه سازوکارهایی که حیات اثر خود را از طریق آن بر محیط می گذارد کافی باشد. [ ۱]
گایا زمین را به عنوان یک ابر موجود زنده معرفی نموده است. چرخهٔ مواد غذایی حاصل از خاک و سنگ که بر اثر جویبارها و رودخانه ها به جریان می افتد را به گردش خون در بدن جانوران تشبیه می کند. در این تشبیه رودخانه ها در حکم رگ ها، جنگل در حکم ریه و اقیانوس به مثابهٔ قلب زمین است. [ ۲] برطبق همین نظریه تمام موجودات زنده دارای یک سیستم عصبی می باشند. کرهٔ زمین نیز دارای چنین سیستم عصبی می باشد که به آن شبکهٔ مغناطیسی می گویند که هم از درون خود و هم از طریق کیهان دائماً شارژ می گردد. خاک زمین که دارای خاصیت رسانایی حاصل از گازها، فلزات، کریستال های معدنی و الکترولیت ها می باشد، دائماً شبیه به یک میدان الکتریکی شارژ و دشارژ می گردد. مواد معدنی به طور طبیعی هادی جریان هستند. خاصیت یونی این کریستال های معدنی حرکات آب و گردش آن را در زیر و روی زمین به وجود می آورد. باران، امواج دریاها، آبشارها و رودخانه ها و … در مدارهای الکتریکی در زیر و روی زمین حرکت می کنند. [ ۳]
تا پیش از مطرح شدن فرضیه گایا، دیدگاه متعارف زیست شناسان ( به عنوان طبیعت شناسان عصر جدید ) برای تبیین فرایند شکل گیری و تحول حیات در سیاره ما، مبتنی بر نظریه ای بود که ریشه در قرن نوزدهم داشت، یعنی نظریه تحول داروینی. بر اساس این نظریه که توسط چارلز داروین، طبیعت شناس مشهور انگلیسی مطرح شده بود، حیات و موجودات زنده، خود را با شرایط محیطی سیاره ای که در آن بسر می برند، تطبیق می دهند. به عبارت دیگر، در این دیدگاه، موجودات زنده، در تعامل با سیاره خود، صرفاً تأثیرپذیر هستند. اما گایا، دیدگاه کاملاً جدید و گسترده تری را مطرح نمود. بر اساس گایا، موجودات زنده فقط جزئی از یک فرایند کلی تر «حیات» در سیاره ما هستند. به عبارتی، این «کل سیاره زمین» است که زنده محسوب می شود و هریک از موجودات، در واقع همانند سلول های این موجود زنده هستند. بدین ترتیب، نه تنها موجودات از محیط سیاره خود تأثیر می پذیرند ( نظریه داروین ) بلکه بر این محیط نیز به گونه ای تأثیر می گذارند.
wiki: فرضیه گایا