فتح الفتوح
/fatholfotuh/
لغت نامه دهخدا
فرهنگ فارسی
فرهنگ عمید
دانشنامه اسلامی
[ویکی فقه] فتح الفتوح، جنگی میان ساسانیان و اعراب مسلمان که در سال ۲۱ در نهاوند اتفاق افتاد.
این نبرد، آخرین مقاومت منظم سپاه ساسانی در برابر فاتحان مسلمان است که به پیروزی اعراب و فروپاشی دولت ساسانی انجامید و راه فتح مناطق مرکزی و شرقی ایران را برای اعراب هموار کرد. پادشاه ساسانی که پیش از این در قادسیه و جلولاء شکستهای سختی را متحمل شده و پس از سقوط پایتختش، تیسفون ( مدائن)، به داخل ایران عقب نشسته بود، سرداران و اسپهبدان ولایات دور و نزدیک مملکتش را به مقابله با پیشروی اعراب فراخواند. بنابر قول مشهور، آنان نیز بر یاری یزدگرد و مقاومت در برابر اعراب یک دل شدند. نهاوند در چهارده فرسخی همدان قرار داشت و بین آن ها سه روز راه فاصله بود. سپاه انبوهی – که تعداد آن را بین شصت هزار تا یکصدوپنجاه هزار تن ذکر کرده اند – از سراسر ایران در نهاوند گرد آمد. یزدگرد سوم، پادشاه ایران ، فرماندهی این سپاه را به مردانشاه پسر هرمزد، معروف به ذوالحاجب ، سپرد. برخی نام این فرمانده ایرانی را فیروزان دانسته اند، که البته خالی از اشتباه نیست.
← رأی علی بن ابی طالب
(۱) ابن اثیر، اسدالغابة فی معرفةالصحابة، بیروت ۱۴۰۹/ ۱۹۸۹.(۲) ابن عبدالبرّ، الاستیعاب فی معرفة الاصحاب، بیروت ۱۴۱۲/ ۱۹۹۲.(۳) ابن فقیه، کتاب البلدان، بیروت ۱۴۱۶/ ۱۹۹۶.(۴) بلاذری، فتوح البلدان، بیروت ۱۹۸۸.(۵) خلیفةبن خیاط، تاریخ خلیفةبن خیاط، بیروت ۱۴۱۵/ ۱۹۹۵.(۶) ابوحنیفه دینوری، الاخبار الطوال، قم ۱۳۶۸ش.(۷) عبدالحسین زرین کوب، تاریخ ایران بعد از اسلام، تهران ۱۳۷۳ش.(۸) عبدالحسین زرین کوب، دو قرن سکوت، تهران ۱۳۸۴ش.(۹) طبری، تاریخ الامم و الملوک، بیروت ۱۳۸۷/ ۱۹۶۷.(۱۰) ابوعلی مسکویه رازی، تجارب الامم، تهران ۱۳۷۹ش.(۱۱) یاقوت حموی، معجم البلدان، بیروت ۱۹۹۵.(۱۲) یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، بیروت.
این نبرد، آخرین مقاومت منظم سپاه ساسانی در برابر فاتحان مسلمان است که به پیروزی اعراب و فروپاشی دولت ساسانی انجامید و راه فتح مناطق مرکزی و شرقی ایران را برای اعراب هموار کرد. پادشاه ساسانی که پیش از این در قادسیه و جلولاء شکستهای سختی را متحمل شده و پس از سقوط پایتختش، تیسفون ( مدائن)، به داخل ایران عقب نشسته بود، سرداران و اسپهبدان ولایات دور و نزدیک مملکتش را به مقابله با پیشروی اعراب فراخواند. بنابر قول مشهور، آنان نیز بر یاری یزدگرد و مقاومت در برابر اعراب یک دل شدند. نهاوند در چهارده فرسخی همدان قرار داشت و بین آن ها سه روز راه فاصله بود. سپاه انبوهی – که تعداد آن را بین شصت هزار تا یکصدوپنجاه هزار تن ذکر کرده اند – از سراسر ایران در نهاوند گرد آمد. یزدگرد سوم، پادشاه ایران ، فرماندهی این سپاه را به مردانشاه پسر هرمزد، معروف به ذوالحاجب ، سپرد. برخی نام این فرمانده ایرانی را فیروزان دانسته اند، که البته خالی از اشتباه نیست.
← رأی علی بن ابی طالب
(۱) ابن اثیر، اسدالغابة فی معرفةالصحابة، بیروت ۱۴۰۹/ ۱۹۸۹.(۲) ابن عبدالبرّ، الاستیعاب فی معرفة الاصحاب، بیروت ۱۴۱۲/ ۱۹۹۲.(۳) ابن فقیه، کتاب البلدان، بیروت ۱۴۱۶/ ۱۹۹۶.(۴) بلاذری، فتوح البلدان، بیروت ۱۹۸۸.(۵) خلیفةبن خیاط، تاریخ خلیفةبن خیاط، بیروت ۱۴۱۵/ ۱۹۹۵.(۶) ابوحنیفه دینوری، الاخبار الطوال، قم ۱۳۶۸ش.(۷) عبدالحسین زرین کوب، تاریخ ایران بعد از اسلام، تهران ۱۳۷۳ش.(۸) عبدالحسین زرین کوب، دو قرن سکوت، تهران ۱۳۸۴ش.(۹) طبری، تاریخ الامم و الملوک، بیروت ۱۳۸۷/ ۱۹۶۷.(۱۰) ابوعلی مسکویه رازی، تجارب الامم، تهران ۱۳۷۹ش.(۱۱) یاقوت حموی، معجم البلدان، بیروت ۱۹۹۵.(۱۲) یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، بیروت.
wikifeqh: فتح_الفتوح
دانشنامه آزاد فارسی
رجوع شود به:جنگ نهاوند
wikijoo: فتح_الفتوح
پیشنهاد کاربران
انقلاب و فتح الفتوح و وقایع مهم .
برای یادسپاری آسان تر می توان با کلمات بازی کرد و داستان ساخت.
انقلابِ اول در ۲۲ بهمن ۵۷ صورت گرفت ۱۳ آبان سال بعد یعنی ۵۸ انقلاب دوم و تسخیر لانه جاسوسی پیش آمد که امام آن را انقلاب دوم نامیدند ( انقلاب اول و دوم در دو سال متوالی صورت گرفت ) اما آمریکا که نتوانست در عملیات هایی چون طبس گروگان ها را آزاد کند سال بعد یعنی سال ۵۹ با تحریک صدام جنگ تحمیلی را بوجود آورد اما سال بعد یعنی سال ۶۰ در آذر ماه که آتش جنگ بالا گرفته بود ( آذر=آتش ) با ضربه شستی ( ۶۰ ) بستان آزاد شد و بستان شدن دهه شصت را نوید داد شهر بستان در حقیقت بستانی است که با خون های معطر آبیاری شده است و آن جزو استان خوزستان یا همان خونستان است چراکه خوزستان هم سرزمین خونین جوانان غیور این ملت است. این شهر از توابع شهرستان دشت آزادگان است چراکه یک دشت زیبا در واقع یک بوستان است که باز خون انسان های آزاد آن را چنین بستان کرده است. شهرستان دشت آزادگان هم شاهد صحنه های نبرد فراوانی در طول دوران دفاع مقدس میان ایران و عراق بود و از نخستین مناطق ایران است که به اشغال نیرو های عراقی درآمد. مرکز شهرستان دشت آزادگان هم در واقع سنگریست پر از گل های سوسن سفید و آن شهر سوسنگرد است. اما آزادسازی شهر بُستان درعملیات طریق القدس با رمز یا حسین ( ع ) در آذر ۱۳۶۰ صورت گرفت این عملیات طریق القدس از چنان اهمیتی برخوردار بود که امام خمینی ( ره ) در پیام تبریک خود آن را "فتح الفتوح" نامیدند. در واقع بستان شدن واقعی هم وقتی اتفاق می افتد که قدس آزاد شود و آن فتح الفتوح دیگری خواهد بود که ان شا الله به وقوع می پیوندد. اما راه قدس ( یا طریق قدس ) از کربلا می گذرد پس باید اسم رمز هم یا حسین ( ع ) باشد. اما بعد از سال ۶۰ یعنی ۶۱ عملیات بیت المقدس یا الی بیت المقدس با رمز "یا علی بن ابی طالب" ( علیه السّلام ) انجام شد و خونین شهر آزاد شد به نظر می رسد بیت المقدس هم اشاره به مسجد الاقصی دارد هم مسجد جامع خرمشهر که نماد مقاومت به خود گرفت و آن مسجد مقدسی است که همواره در سالروز آزاد سازی خرمشهر، سوم خرداد در صفحه تلویزیون نقش می بندد اما واژه ی مسجد هنوز رموزی در خود دارد که رمز عملیات را می تواند به یاد نسل امروز تداعی کند رمز عملیات از آن بزرگ مردی است که در مسجد و بیت متولد شد و در مسجد کوفه هم به شهادت رسید.
... [مشاهده متن کامل]
در ضمن، طاق بستان با بستان تفاوت معناداری دارد طاق بستان تقریبا طاقچه ای است که شاه در آن می نشسته است و حتماً در شهری قرار دارد که اسم شاه در آن وجود دارد و آن کرمانشاه است. همچنین بستان آباد شهری است در استان آذربایجان شرقی، جالب است که تمام بستان ها در غرب هستند مگر بستان آباد که در شرق است. ( منظور در آذربایجان شرقی است )
برای یادسپاری آسان تر می توان با کلمات بازی کرد و داستان ساخت.
انقلابِ اول در ۲۲ بهمن ۵۷ صورت گرفت ۱۳ آبان سال بعد یعنی ۵۸ انقلاب دوم و تسخیر لانه جاسوسی پیش آمد که امام آن را انقلاب دوم نامیدند ( انقلاب اول و دوم در دو سال متوالی صورت گرفت ) اما آمریکا که نتوانست در عملیات هایی چون طبس گروگان ها را آزاد کند سال بعد یعنی سال ۵۹ با تحریک صدام جنگ تحمیلی را بوجود آورد اما سال بعد یعنی سال ۶۰ در آذر ماه که آتش جنگ بالا گرفته بود ( آذر=آتش ) با ضربه شستی ( ۶۰ ) بستان آزاد شد و بستان شدن دهه شصت را نوید داد شهر بستان در حقیقت بستانی است که با خون های معطر آبیاری شده است و آن جزو استان خوزستان یا همان خونستان است چراکه خوزستان هم سرزمین خونین جوانان غیور این ملت است. این شهر از توابع شهرستان دشت آزادگان است چراکه یک دشت زیبا در واقع یک بوستان است که باز خون انسان های آزاد آن را چنین بستان کرده است. شهرستان دشت آزادگان هم شاهد صحنه های نبرد فراوانی در طول دوران دفاع مقدس میان ایران و عراق بود و از نخستین مناطق ایران است که به اشغال نیرو های عراقی درآمد. مرکز شهرستان دشت آزادگان هم در واقع سنگریست پر از گل های سوسن سفید و آن شهر سوسنگرد است. اما آزادسازی شهر بُستان درعملیات طریق القدس با رمز یا حسین ( ع ) در آذر ۱۳۶۰ صورت گرفت این عملیات طریق القدس از چنان اهمیتی برخوردار بود که امام خمینی ( ره ) در پیام تبریک خود آن را "فتح الفتوح" نامیدند. در واقع بستان شدن واقعی هم وقتی اتفاق می افتد که قدس آزاد شود و آن فتح الفتوح دیگری خواهد بود که ان شا الله به وقوع می پیوندد. اما راه قدس ( یا طریق قدس ) از کربلا می گذرد پس باید اسم رمز هم یا حسین ( ع ) باشد. اما بعد از سال ۶۰ یعنی ۶۱ عملیات بیت المقدس یا الی بیت المقدس با رمز "یا علی بن ابی طالب" ( علیه السّلام ) انجام شد و خونین شهر آزاد شد به نظر می رسد بیت المقدس هم اشاره به مسجد الاقصی دارد هم مسجد جامع خرمشهر که نماد مقاومت به خود گرفت و آن مسجد مقدسی است که همواره در سالروز آزاد سازی خرمشهر، سوم خرداد در صفحه تلویزیون نقش می بندد اما واژه ی مسجد هنوز رموزی در خود دارد که رمز عملیات را می تواند به یاد نسل امروز تداعی کند رمز عملیات از آن بزرگ مردی است که در مسجد و بیت متولد شد و در مسجد کوفه هم به شهادت رسید.
... [مشاهده متن کامل]
در ضمن، طاق بستان با بستان تفاوت معناداری دارد طاق بستان تقریبا طاقچه ای است که شاه در آن می نشسته است و حتماً در شهری قرار دارد که اسم شاه در آن وجود دارد و آن کرمانشاه است. همچنین بستان آباد شهری است در استان آذربایجان شرقی، جالب است که تمام بستان ها در غرب هستند مگر بستان آباد که در شرق است. ( منظور در آذربایجان شرقی است )