فاکتور رشد فیبروبلاستی پایه ای ( به انگلیسی: Basic fibroblast growth factor ) یا به اختصار bFGF که با نام های FGF2 و FGF - β هم شناخته می شود، یک فاکتور رشد و پروتئین پیام رسان سلولی است، که در انسان توسط ژن «FGF2» کُدگذاری می شود. [ ۴] [ ۵]
این پروتئین، یک پُلی پپتید ۱۵۵ آمینو اسیدی با وزن مولکولی ۱۸ کیلو دالتون است که نخستین بار در سال ۱۹۷۵ تخلیص شد و عضوی از خانوادهٔ FGF است. [ ۶] [ ۷]
فاکتور رشد فیبروبلاستی پایه ای همچون سایر اعضای خانوادهٔ FGF دارای خواص میتوژنی و زنده نگهداشتن سلول است. این پروتئین در رویان زایی، رشد سلول، ریخت زایی، ترمیم بافت، رشد و تهاجم تومور نقش دارد.
در بافت طبیعی، فاکتور رشد فیبروبلاستی پایه ای در غشای پایه، لایه درون رگی ماتریکس برون یاخته ای رگ خونی قرار دارد و تا زمانی که پیغام مخصوص به خود را دریافت نداشته، متصل به غشای سلولی باقی می ماند.
گمان می رود که در جریان بهبود زخم در بافت های طبیعی و همچنین تشکیل تومورها، آنزیم های تجزیه کنندهٔ هپاران سولفات سبب فعال شدن فاکتور رشد فیبروبلاستی پایه ای می شوند که باعث می شود رگ های خونی جدید ساخته شوند که به این فرایند رگ زایی می گویند.
این پروتئین همچنین در سلول های چربی انسان هم ساخته می شود و میزان FGF2 خون با شاخص توده بدنی ( BMI ) همخوانی دارد. فاکتور رشد فیبروبلاستی پایه ای پس از اتصال به گیرنده ۱ فاکتور رشد فیبروبلاست و فعال کردن فسفواینوزیتید ۳ - کیناز، موجب ازدیاد و تکثیر سلول های پیش ساز استئوبلاست می گردد. [ ۸]
در مطالعات اولیه حیوانی، مشاهده شده که فاکتور رشد فیبروبلاستی پایه ای در حفاظت از سلول های قلب پس از سکتهٔ قلبی نقش دارد و مرگ بافتی را کاهش و بهبود عملکرد قلب پس از برقراری جریان طبیعی خون را در پی دارد. [ ۹]
شواهد به دست آمده طی سال های اخیر حاکی از آن است که این پروتئین نقش مهمی در بروز اضطراب شدید دارد. [ ۱۰]
فاکتور رشد فیبروبلاستی پایه ای همچنین یکی از اجزاء مهم محیط کشت یاخته بنیادی جنینی است. این پروتئین به همراه پروتئین ۴ ریخت زایی استخوان، سبب تمایز و تبدیل یاخته های بنیادی به تبار مزودرمی می شود. یاخته هایی که تحت تأثیر این دو ماده بوده اند، بیشتر استئوبلاست و کندروسیت می سازند. [ ۱۱] جالب آنکه اگر سطح FGF2 در این ترکیب کم باشد ( مثلاً ۱۰ نانوگرم در میلی لیتر ) نوعی اثر بازدارندگی در تمایز سلولی استئوبلاست ها پدیدار می گردد. [ ۱۲] نوع هسته ای فاکتور رشد فیبروبلاستی پایه ای در صدور آران ای پیام رسان نقش دارد. [ ۱۳]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفاین پروتئین، یک پُلی پپتید ۱۵۵ آمینو اسیدی با وزن مولکولی ۱۸ کیلو دالتون است که نخستین بار در سال ۱۹۷۵ تخلیص شد و عضوی از خانوادهٔ FGF است. [ ۶] [ ۷]
فاکتور رشد فیبروبلاستی پایه ای همچون سایر اعضای خانوادهٔ FGF دارای خواص میتوژنی و زنده نگهداشتن سلول است. این پروتئین در رویان زایی، رشد سلول، ریخت زایی، ترمیم بافت، رشد و تهاجم تومور نقش دارد.
در بافت طبیعی، فاکتور رشد فیبروبلاستی پایه ای در غشای پایه، لایه درون رگی ماتریکس برون یاخته ای رگ خونی قرار دارد و تا زمانی که پیغام مخصوص به خود را دریافت نداشته، متصل به غشای سلولی باقی می ماند.
گمان می رود که در جریان بهبود زخم در بافت های طبیعی و همچنین تشکیل تومورها، آنزیم های تجزیه کنندهٔ هپاران سولفات سبب فعال شدن فاکتور رشد فیبروبلاستی پایه ای می شوند که باعث می شود رگ های خونی جدید ساخته شوند که به این فرایند رگ زایی می گویند.
این پروتئین همچنین در سلول های چربی انسان هم ساخته می شود و میزان FGF2 خون با شاخص توده بدنی ( BMI ) همخوانی دارد. فاکتور رشد فیبروبلاستی پایه ای پس از اتصال به گیرنده ۱ فاکتور رشد فیبروبلاست و فعال کردن فسفواینوزیتید ۳ - کیناز، موجب ازدیاد و تکثیر سلول های پیش ساز استئوبلاست می گردد. [ ۸]
در مطالعات اولیه حیوانی، مشاهده شده که فاکتور رشد فیبروبلاستی پایه ای در حفاظت از سلول های قلب پس از سکتهٔ قلبی نقش دارد و مرگ بافتی را کاهش و بهبود عملکرد قلب پس از برقراری جریان طبیعی خون را در پی دارد. [ ۹]
شواهد به دست آمده طی سال های اخیر حاکی از آن است که این پروتئین نقش مهمی در بروز اضطراب شدید دارد. [ ۱۰]
فاکتور رشد فیبروبلاستی پایه ای همچنین یکی از اجزاء مهم محیط کشت یاخته بنیادی جنینی است. این پروتئین به همراه پروتئین ۴ ریخت زایی استخوان، سبب تمایز و تبدیل یاخته های بنیادی به تبار مزودرمی می شود. یاخته هایی که تحت تأثیر این دو ماده بوده اند، بیشتر استئوبلاست و کندروسیت می سازند. [ ۱۱] جالب آنکه اگر سطح FGF2 در این ترکیب کم باشد ( مثلاً ۱۰ نانوگرم در میلی لیتر ) نوعی اثر بازدارندگی در تمایز سلولی استئوبلاست ها پدیدار می گردد. [ ۱۲] نوع هسته ای فاکتور رشد فیبروبلاستی پایه ای در صدور آران ای پیام رسان نقش دارد. [ ۱۳]
