دگرسانش سلولی ( Cellular differentiation ) یا دگرگونی یاخته ای فرآروندی است که طی آن سلول ها از نظر ویژگی های عملکردی به سطح بالاتری گذار می کنند. عملیات «دگرسانش» در طول رشد و گسترش یک جاندار پرسلولی ( از تک سلولی تخم بارور∗ به راژمانی ( سیستمی ) پیچیده از سلول ها و بافتهای گوناگون ) بارها صورت می گیرد.
در زیست شناسی تکوینی، دگرسانش سلولی فرآروندی است که یک سلول از یک گونه به گونه ایی دیگر تغییر می کند. [ ۱] [ ۲] بیشتر یک سلول به گونه ایی ویژه یافته تر تغییر می کند. فراروند دگرسانش چندین بار در درازای تکوین یک ارگانیسم چند سلولی که از یک زیگوت ( سلول تخم ) ساده به یک راژمان پیچیده از گونه های بافت ها و سلول ها تغییر می کند، رخ می دهد. دگرسانش در درازای دوران بزرگسالی همچنان ادامه پیدا می کند. برخی از دگرسانش ها در پاسخ به برخورد با آنتی ژن رخ می دهند. دگرسانش به طرز چشمگیری باعث تغییر اندازه، شکل، پتانسیل پوشش، فعالیت متابولیکی و پاسخ دهی به نشال ها ( سیگنال ها ) در سلول می شود. این دگرگونی ها بیشتر ناشی از دیسشهای ( رفورم ) بسیار مهار شده در بیان ژن و موضوع پرهانه ( مطالعه ) در اپی ژنتیک ( epigenetics ) استند. با چند استثناء، دگرسانش سلولی خود به تنهایی نزدینن هرگز باعث دگرش در زنجیره DNA نمی گردد؛ بنابراین، سلول های گوناگون می توانند ویژگی های فیزیکی بسیار متفاوتی داشته باشند با وجودی که ژنوم یکسانی دارند.
سطوح مختلفی از توانایی سلول برای دگرسانش به گونه های دیگر سلول، وجود دارد. سلولی که می تواند به همهٔ انواع سلول ها، از جمله بافت جفتی دگرسانش یابد، با عنوان همه - توان ( totipotent ) شناخته می شود. در پستانداران، تنها سلول زیگوت و بلاستومرهای پس از آن همه - توان استند، در حالی که در گیاهان بسیاری از سلول های دگرسانش یافته می توانند با تکنیک های سادهٔ آزمایشگاهی همه - توان شوند. سلولی که می تواند به همهٔ گونه های سلول از یک ارگانیسم بزرگسال دگرسانش یابد، پرتوان ( pluripotent ) نامیده می شود. چنین سلول هایی در گیاهان رده بالاتر سلول های مریستماتیک ( meristematic ) و در جانداران سلول های بنیادی جنینی ( embryonic stem cells ) نامیده می شوند، هر چند برخی گروه ها حضور سلول های همه - توان بزرگسال را گزارش می دهند.
القای بیان چهار عامل رونویسی Oct4، Sox2، c - Myc و Kfl4 ( عوامل Yamanaka ) از راه ویروس برای ایجاد سلول های پرتوان ( iPS ) از فیبروبلاست های بزرگسال بسنده است. [ ۳]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفدر زیست شناسی تکوینی، دگرسانش سلولی فرآروندی است که یک سلول از یک گونه به گونه ایی دیگر تغییر می کند. [ ۱] [ ۲] بیشتر یک سلول به گونه ایی ویژه یافته تر تغییر می کند. فراروند دگرسانش چندین بار در درازای تکوین یک ارگانیسم چند سلولی که از یک زیگوت ( سلول تخم ) ساده به یک راژمان پیچیده از گونه های بافت ها و سلول ها تغییر می کند، رخ می دهد. دگرسانش در درازای دوران بزرگسالی همچنان ادامه پیدا می کند. برخی از دگرسانش ها در پاسخ به برخورد با آنتی ژن رخ می دهند. دگرسانش به طرز چشمگیری باعث تغییر اندازه، شکل، پتانسیل پوشش، فعالیت متابولیکی و پاسخ دهی به نشال ها ( سیگنال ها ) در سلول می شود. این دگرگونی ها بیشتر ناشی از دیسشهای ( رفورم ) بسیار مهار شده در بیان ژن و موضوع پرهانه ( مطالعه ) در اپی ژنتیک ( epigenetics ) استند. با چند استثناء، دگرسانش سلولی خود به تنهایی نزدینن هرگز باعث دگرش در زنجیره DNA نمی گردد؛ بنابراین، سلول های گوناگون می توانند ویژگی های فیزیکی بسیار متفاوتی داشته باشند با وجودی که ژنوم یکسانی دارند.
سطوح مختلفی از توانایی سلول برای دگرسانش به گونه های دیگر سلول، وجود دارد. سلولی که می تواند به همهٔ انواع سلول ها، از جمله بافت جفتی دگرسانش یابد، با عنوان همه - توان ( totipotent ) شناخته می شود. در پستانداران، تنها سلول زیگوت و بلاستومرهای پس از آن همه - توان استند، در حالی که در گیاهان بسیاری از سلول های دگرسانش یافته می توانند با تکنیک های سادهٔ آزمایشگاهی همه - توان شوند. سلولی که می تواند به همهٔ گونه های سلول از یک ارگانیسم بزرگسال دگرسانش یابد، پرتوان ( pluripotent ) نامیده می شود. چنین سلول هایی در گیاهان رده بالاتر سلول های مریستماتیک ( meristematic ) و در جانداران سلول های بنیادی جنینی ( embryonic stem cells ) نامیده می شوند، هر چند برخی گروه ها حضور سلول های همه - توان بزرگسال را گزارش می دهند.
القای بیان چهار عامل رونویسی Oct4، Sox2، c - Myc و Kfl4 ( عوامل Yamanaka ) از راه ویروس برای ایجاد سلول های پرتوان ( iPS ) از فیبروبلاست های بزرگسال بسنده است. [ ۳]
wiki: تمایز سلولی