غیاث اللغات

غیاث اللّغات، یکی از فرهنگ های فارسی است که تألیف آن توسط محمد غیاث الدین بن جلال الدین رامپوری انجام شده و در سال ۱۲۴۲ به پایان رسیده است.
. . . اما بعد، بر رای عالم آرای دانشمندان روشن ضمیر مخفی نماند که چون بعضی از احبا در تعلیم و تعلم نظم و نثر فارسی به دریافت صحت لغات و معانی آن، به تلاش کتب به هر سو می گردیدند؛ و با وجود به هم رسیدن یک دو کتاب به مطلب نمی رسیدند. ناچار از این هیچدان* استکشاف آن نموده، به جهت تسهل تدریس کتب مروجه استدعای کتاب کافی می کردند. لهذا اضعف عباد رب العالمین محمد غیاث الدین بن جلال الدین بن شرف الدین اصلح الله شأنَهُم و نَوَّرَ جنانَهُم ساکن بَلدهٔ مصطفی آباد، عُرِفَ رامپور، متعلق پرگنه شاه آباد الکهنور سرکار سهنبل ( ؟ ) مضاف صوبه دارالخلافهٔ شاه جهان آباد با وجود وفور علائق و کثرت افکار و ازدحام درس و تدریس طلبه و اشتغال تألیف و تصنیف بعض کتب مثل مفتاح الکُنوز شرح اسکندرنامه و نسخهٔ باغ و بهار و انشا و غزلیات و قصائد و غیره در عرصهٔ چهارده سال به عبارت سهل عام فهم، این کتاب تألیف نموده که مشتمل است بر تحقیق حلیه و معانی لغات ضروریهٔ کثیرالاستعمال عربیه و فارسیه.
*

غیاثُ اللُّغات
واژه نامۀ فارسی به فارسی، تألیف محمد غیاث الدین رامپوری، در ۱۲۴۲ق. جامع لغات پرکاربرد فارسی، عربی و ترکی است که مؤلف واژه های آن را از کتاب هایی چون بوستان و گلستان سعدی، یوسف و زلیخای جامی، مثنوی معنوی، اخلاق ناصری خواجه نصیر و دیگر کتب فارسی و نیز کتاب های لغت و نجوم و طب گرفته است. این اثر بارها چاپ شده است (تهران، ۱۳۳۷ش).