غند

غُند[ ۱] ( تاجیکی: Ғунд، روسی: Гунт ) رودخانه ای است در جنوب تاجیکستان، در شمال رشته کوه شُغنان. این رود ۲۹۶ کیلومتر طول دارد و دارای مساحت حوضه ۱۳٬۷۰۰ کیلومتر مربع است. [ ۲] منبع آن، دریاچه یشیل کول، در لبه پامیر الیچور، در ارتفاع ۳۷۲۰ متری است. شهر خاروغ در محل تلاقی غند با دریای پنج ( یکی از رودخانه های سرچشمه آمودریا که مرز بین تاجیکستان و افغانستان را تشکیل می دهد ) واقع شده است. برای مناطق اطراف، منطقه ولایت خودمختار کوهستانی بدخشان را ببینید.
غند و شاخه ای از آن به نام شاه دره نیروگاه برق پامیر یک را تأمین می کند. جریان رودخانه بسیار فصلی است، در زمستان کم است، اما در ماه های ژوئیه و اوت به آب شدن برف آب آن زیاد است. پهنای رود بین ۱۰ تا ۵۰ متر و ژرفای آن تا ۱٫۵ متر متغیر است. به دلیل کوهستانی بودن، مسیر رودخانه بسیار سریع است و در برخی مواقع بیش از ۲ متر بر ثانیه سرعت دارد. بستر آن صخره ای و کرانه های آن شیب دار و پرشتاب است. اغلب آب رود تمام دره رودخانه را اشغال می کند، اما گاهی به چند مسیر تقسیم می شود.