[ویکی فقه] "غلو" در لغت زیادت و بلند شدن را گویند؛ به عبارت دیگر، غلو تجاوز کردن از حد و اندازه است و یا به تعبیری بهتر تجاوز کردن و یا فراتر گذاشتن از اندازه و جایگاه در هر چیز غلو است. غلو دارای مراتبی است که می توان آن ها را در سه مرتبه مهم درجه بندی نمود که عبارت اند از:۱. غلو در مرتبه و مقام الوهیت و خداوندی؛ ۲. غلو در مرتبه و مقام نبوت و پیامبری؛ ۳. غلو در خصوصیتی از خصوصیات مرتبط با صفات و افعال خداوند.
پیش از تحقیق و تفحص درباره پاسخ سؤال مورد نظر مقدمتاً باید یادآور شویم که غلو منحصر در مذهبی از مذاهب اسلامی نیست؛ همان گونه که در دینی خاص منحصر نیست. پس همان گونه که غلو در دین بودایی وجود دارد، در دین یهودیت و مسیحیت نیز موجود است؛ البته باید توجه داشت غلو به مثابه دیدگاهی فردی و شخصی است؛ بدین معنا که در چهارچوب یک فرقه یا ایدئولوژی که دارای تعالیم خاص است، ظهور نمی نماید؛ ازاین رو مشاهده می شود که با فوت غلوکنندگان آن شیوه در غلو نیز محو و نابود می گردد؛ پس غلو به اشخاص وابسته بوده و با مرگ ابداع کنندگانش محو و نابود می شود و تنها اسمی از آن باقی می ماند. شاید با توجه به این مهم بتوان گفت منشأ و ریشه غلو کفر و الحاد است؛ چون در دین اصیل که پایه های آن را عشق و عقل و ایمان به خداوند بزرگ تشکیل می دهد، با فوت صاحب آن دین و رسالت، چنین شیوه ای از ایمان ورزی پایدارتر و مستحکم تر می گردد، و این دقیقاً برخلاف غلو است.
معنای لغوی غلو
بعد از این مقدمه کوتاه باید متذکر شویم غلو در لغت به معنای زیادت و بلند شدن است.
← دیدگاه راغب
خداوند در قرآن کریم مردم را از تمام انواع غلو منع نمود. و می فرماید: "ای اهل کتاب! غلو نکنید در دینتان و مگویید بر خداوند مگر حق". در آیه ای دیگر در باب غلو در عقاید چنین می فرمایند: "ای اهل کتاب! غلو نکنید در دینتان به ناحق و پی روی مکنید از خواهش های جمعی که از حقیقت در گذشته گمراه شدند و گمراه کردند بسیاری را و گمراه شدند از میانه راه». خداوند در آیاتی چند عقاید غلوکنندگان را چنین بیان می فرمایند: "همانا کافر شدند آنانی که گفتند به راستی که خداوند، مسیح پسر مریم است." و نیز در این آیه می فرماید: "آن ها که گفتند: خداوند، یکی از سه خداست» (نیز) به یقین کافر شدند. معبودی جز معبود یگانه نیست." هم چنین در آیه دیگر می فرمایند: "و یهود گفتند: عزیر پسر خداست."
دیدگاه شهید صدر درباره مراتب غلو
...
پیش از تحقیق و تفحص درباره پاسخ سؤال مورد نظر مقدمتاً باید یادآور شویم که غلو منحصر در مذهبی از مذاهب اسلامی نیست؛ همان گونه که در دینی خاص منحصر نیست. پس همان گونه که غلو در دین بودایی وجود دارد، در دین یهودیت و مسیحیت نیز موجود است؛ البته باید توجه داشت غلو به مثابه دیدگاهی فردی و شخصی است؛ بدین معنا که در چهارچوب یک فرقه یا ایدئولوژی که دارای تعالیم خاص است، ظهور نمی نماید؛ ازاین رو مشاهده می شود که با فوت غلوکنندگان آن شیوه در غلو نیز محو و نابود می گردد؛ پس غلو به اشخاص وابسته بوده و با مرگ ابداع کنندگانش محو و نابود می شود و تنها اسمی از آن باقی می ماند. شاید با توجه به این مهم بتوان گفت منشأ و ریشه غلو کفر و الحاد است؛ چون در دین اصیل که پایه های آن را عشق و عقل و ایمان به خداوند بزرگ تشکیل می دهد، با فوت صاحب آن دین و رسالت، چنین شیوه ای از ایمان ورزی پایدارتر و مستحکم تر می گردد، و این دقیقاً برخلاف غلو است.
معنای لغوی غلو
بعد از این مقدمه کوتاه باید متذکر شویم غلو در لغت به معنای زیادت و بلند شدن است.
← دیدگاه راغب
خداوند در قرآن کریم مردم را از تمام انواع غلو منع نمود. و می فرماید: "ای اهل کتاب! غلو نکنید در دینتان و مگویید بر خداوند مگر حق". در آیه ای دیگر در باب غلو در عقاید چنین می فرمایند: "ای اهل کتاب! غلو نکنید در دینتان به ناحق و پی روی مکنید از خواهش های جمعی که از حقیقت در گذشته گمراه شدند و گمراه کردند بسیاری را و گمراه شدند از میانه راه». خداوند در آیاتی چند عقاید غلوکنندگان را چنین بیان می فرمایند: "همانا کافر شدند آنانی که گفتند به راستی که خداوند، مسیح پسر مریم است." و نیز در این آیه می فرماید: "آن ها که گفتند: خداوند، یکی از سه خداست» (نیز) به یقین کافر شدند. معبودی جز معبود یگانه نیست." هم چنین در آیه دیگر می فرمایند: "و یهود گفتند: عزیر پسر خداست."
دیدگاه شهید صدر درباره مراتب غلو
...
wikifeqh: غلو_درباره_اهل_بیت