عوفی عطیه بن سعد

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] «عطیه عوفی»، در کوفه متولد شد. تاریخ دقیق ولادتش معلوم نیست، ولی می توان گفت بین سال های 36 و 40ق متولد شده است.
روزی سعد بن جناده به آستان حضرت علی(ع) شرفیاب شد، ولادت فرزندش را به عرض حضرت رساند و تقاضای نام گذاری کرد. حضرت، نوزاد را در آغوش گرفت و فرمود: «هذا عطیة الله»؛ این نوزاد عطا و موهبت الهی است. حضرت علی(ع) بعد از مراسم نام گذاری، برای عطیه صد درهم حقوق ماهانه تعیین فرمود و پدرش با دریافت حقوق برای کودک غذا تهیه کرد.
عطیه عوفی در یکی از خاندان های معروف عرب که از طایفه بکالی بود، چشم به گیتی گشود. بکالی، تیره ای از قبیله بنی عوف بن امرؤالقیس شمرده می شد و در بین قبایل عرب، شأن و منزلتی خاص داشت. چون عطیه از قبیله بنی عوف بود، به او عطیه عوفی می گویند. گویا مادرش در شمار اسرای آزادشده رومی جای داشت و همسر سعد شمرده می شد.
عطیه، از نظر طبقات رجالی، در گروه تابعین جای دارد؛ یعنی از طبقه ای است که پیامبر اکرم(ص) را ندیده و بدون واسطه سخنی از وی نقل نکرده است. او از اصحاب حضرت علی(ع) و امامان بعد از او تا امام محمد باقر(ع) بشمار می آید. عطیه از دانشمندان بزرگ و اسلام شناس عصر خویش شمرده می شد و از چنان مقام علمی برخوردار بود که حتی دانشمندان اهل سنت نیز او را مورد اعتماد می دانستند و دانش تفسیری و حدیثی اش را تأیید می کردند.
عطیه استادانی برجسته داشت که در اسلام و تشیع از جایگاهی والا برخوردار بودند. کتاب «تهذیب التهذیب» نام هشت تن از استادان وی را برمی شمارد. کتاب «طبقات» شش تن از استادانش را معرفی کرده و از دیگران نام نبرده است. عبدالله بن عباس و جابر بن عبدالله انصاری، از معروف ترین استادان او شمرده می شوند. این شخصیت علمی شاگردان بسیاری را تربیت کرد. کتاب «تهذیب التهذیب» نام شانزده تن از آنها را ثبت کرده است. اعمش و پسران عطیه (حسن و عمر و علی) در این گروه جای دارند. علی بن عطیه از اصحاب امام صادق(ع) نیز بشمار می آید.
1. تفسیر قرآن: عطیه، دست پرورده استادی بزرگ، چون ابن عباس بود و پنج جلد تفسیر قرآن نگاشت. دانشمندان اهل تسنن از این تفسیر بهره های فراوان برده اند. آثار عطیه نزد علمای اهل سنت معتبر است و بزرگانی چون طبری، خطیب بغدادی از آثار این دانشور بزرگ بهره فراوان بردند. عشق عطیه به علوم قرآنی و انس وی با قرآن به اندازه ای بود که خودش می گوید: «من سه دوره تفسیر کامل قرآن را نزد ابن عباس آموختم و قرآن را نیز هفتاد بار در کنارش خواندم».

پیشنهاد کاربران

بپرس