عود

خوارزمی در مفاتیح العلوم نام این ساز را «بربط» آورده و گفته که در اصل «برِبت» است به معنی سینهٔ بت ( مرغابی ) ، چرا که ظاهر آن شبیه به سینه و گردن مرغابی است. در صورتی که کتاب های لغت لاتین به آسانی آشکار می دارند که اصل این کلمه، «باربیطوس» ( Barbitos ) ، یونانی است و بعد به شکل باربیطون ( Barbiton ) در زبانهای خارجی معمول گردید. صفی الدین اُرُمَوی در رسالۀ الأدوار به تشریح ساختار عود، شیوهٔ پرده بندی و نواختن آن پرداخته است.
چون سطح ساز بربت از چوب پوشیده شده ست، در زبان عربی آن را عود نامیده اند ( العود در زبان عربی به معنای چوب است ) . به باور برخی پژوهشگران موسیقی مانند اکارد نوبوئر ( Eckhard Neubauer ) این واژه در اصل عربی شدهٔ واژهٔ «رود» فارسی می باشد که هم نام دیگر بربت است و هم به معنای سیم در سازهای زهی می باشد.
بربت امروزه نقش بسیار کمتری در موسیقی ایرانی دارد. عود عربی بر خلاف بربت ایرانی از اصلی ترین سازهای موسیقی عربی است. این ساز پس از اینکه به اروپا برده شد، نام لوت بر آن نهادند. واژه لوت از نگارش کلمهٔ العود به وجود آمده و به تدریج به لوت تبدیل شده است. ابن خلدون در قرن ۸ هجری قمری آن را به ترکه های چوبینی که انعطاف پذیر است معنی نموده است.

( پایینِ صفحه را ببینید. )
▪️مثال:
۱ - حمله ی اسرائیل به غزه تنشِ پیشین میانِ اسرائیل و فلسطین را اَفسامید ( بدتر کرد، تشدید کرد. )
۲ - حساسیتِ او و سرفه هایش با افزایشِ آلودگیِ هوا می افسامَد ( رو به وخامت می گذارد. )
۳ - آن ها با افزایشِ قیمتِ بنزین ناخشنودیِ مردم و دشواری های اقتصادیِ آن ها را اَفسامیدند ( تشدید کردند. )
🔺 توجه:
🔹 #exacerbation تشدید ، عود
🔹 #افسامش
یا: #افسام
▪️مثال:
۱ - تماس با کپک ها و قارچ ها می تواند موجبِ اَفسامِ ( افسامشِ ، وخامتِ ، عودِ ) بیماریِ تنگیِ نفس شود.
۲ - مهم ترین نگرانی ای که در نشست مطرح شد اَفسامِ ( افسامشِ ، تشدیدِ ) گرمایشِ زمین بر اثرِ خروجِ آمریکا از پیمانِ پاریس بود.
۳ - استرس یکی از عامل های پایه ای در افسامِ ( افسامشِ ، تشدیدِ ) بیماری های دیگر است.
🔸 هم ریشه های دیگرِ #افسامیدن ، #افسامش و #افسام در زبان های هندواروپایی:
اوستایی 👈 کسب کردن، فائق آمدن ➖ - haz
اوستایی 👈 قدرت، نیرو ➖ hazah
اوستایی 👈 پیروز شدن ➖ - zaza
سانسکریت 👈 او مهارت دارد ➖ sahate
سانسکریت 👈 نیرو، قدرت ➖ s�has
یونانی 👈 سرشت یا ظاهرِ یک چیز ➖ skhema
یونانی 👈 در شرایطِ داده شده بودن ➖ ekhein
گوتی 👈 پیروزی ➖ sigis
آلمانی کهن 👈 فائق آمدن ➖ sigirōn
نروژی کهن 👈 پیروزی ➖ sigr
انگلیسی کهن 👈 پیروزی ➖ sige
ولزی 👈 سردردِ شدید ➖ hoel
ولزی 👈 تایید کردن ➖ haeru
انگلیسی 👈 شدید، سخت، جدی ➖ severe
پورواهندواروپایی 👈 نگه داشتن، مالک شدن، پیروزی، فائق آمدن ➖ seĝh
🔺نکته:
۱ - همچنین بروید به #to_school برای دیدنِ فعلی دیگر از این ریشه.
۲ - این فعل می تواند به شکلِ اَفزامیدن نیز برساخته شود.
🔻🔻🔻
@JavidPajin 👈 فرهنگِ ریشه شناختیِ واژگانِ عمومی و تخصصی

صراحی: نوعی ظرف شراب.
ناله ی عود: آهنگ ساز عود که به ناله تشبیه شده است.

واژه Oud برای آن بکار رفته که نوشته اند, از زبان تازی آمده است. یادگارهایی که از ایران باستان بدست آمده روی سنگ کاریها یا کاشی, ساز Lute را نشان می دهد که زنان یا مردان ایرانی آنرا می نواخته اند. Jan Rypka در نسک یا نامک به نام History of Iranian Literature که آنرا می شود خوشبختانه امروز از شرکت Amazon خرید و آن در زمان گذشته نوشته شده : این دانشمند در آن نامک می نویسد که تازیها موزیک و آواز خواندن را از زنان و مردان ایرانی یاد گرفتند. پس می توان پی برد که سازی که امروز آنها به نام خود العود نوشته و می دانند یک سازی است که از ایرانیان به آنجا رفته. در باره جایگاه یا خانه ایکه داشته یا مصر یا ایران باستان بود ویا سرزمین بابل نمی نویسم چون آن سخن دیگری است. در باره سازی که نوشتم : سده شانزدهم ترسایی [آغاز آن 1501] استادی که در شهر Lyon کارگاه ساختن ساز داشت و در آن ویلون و بربت Lute می ساخت ساز های خود را با واژه هایی آرایش می کرد و زیور می داد که در زیر آنها را خواهم نوشت. نام او Caspar Tieffenbrucker بود و روی سازها به فرم واژه می نوشت: در جنگل زنده بودم// تا تبر بدون بخشش و مهر ورزی ( بی رحمانه ع ) مرا انداخت// در زندگی لال و گنگ بودم// در مرگ آواز دل انگیز و دلپذیر می خوانم|| این واژه ها لاتین و به این فرم بودنند; VIVA, FVI, IN, SILVIS , SVM , DVRA , OCCISA , SECVRI , DVM , VIXI , TACVRI , NVNC , MRTVA , DVLCE , CANO که روی ساز دیده می شد. امروز اگر سازهایی از آن پیدا شود می شود چند میلیون یورو یا دلار آنها را خریداری کرد. یکبار David Garret t ویلونیست سرشناس آلمان یک ویلون را در یک برنامه TV آورده بود که می گفت از آن سازنده و زمان کهن است که ارزش آن بسیار بالا است و آنرا هم بیمه کرده بود. چون در باره ساز و موزیک نوشتم نام خود را The Rain گذاشته ام به یاد ترانه The Rhythm of the Rain که آنرا Jason Donovan خوانده و می توانید آنرا از YouTube پیدا کرده و گوش کنید. گروه دیگری به نام The Cascades هم آنرا خوانده که خیلی کهن تر از Generation من است!